پرش به محتوا

موقف الزيدية و أهل السنة من العقيدة الإسماعيلية و فلسفتها: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً ')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۳۳: خط ۳۳:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه کتاب چنین می‎خوانیم: فرقه‎های شیعه در جزئیات و تفاصیل اعتقادات با یکدیگر اختلاف‎هایی دارند، اما همه آنها بر این متفقند که [[امام على(ع)|علی(ع)]] نسبت به امامت و قیام به این امر در امت مستحق‎ترین است. فرقه زیدیه و امامیه و اسماعیلیه به‎لحاظ گستردگی و تعداد بزرگ‎ترین فرقه‎ها هستند. بااین‎حال گروهی گروه دیگر را تکذیب می‎کنند و بااینکه مابین آنها تناقضاتی در اعتقادات و به‎ویژه در امامت وجود دارد، برخی، برخی دیگر را گمراه می‎خوانند. در این بین شیعه اسماعیلیه به جهت اینکه از سوی دیگر مسلمانان متهم به اسلام ظاهری هستند مورد حملات شدید قرار گرفته‎اند. به همین جهت اهل سنت، اسماعیلیه را از جمله مذاهب خارج از اسلام می‎دانند. زیدیه نیز همین اعتقاد را دارند و می‎گویند: اسماعیلیان در ظاهر اسلام را رعایت می‎کنند، اما در باطن کافر هستند و به هیچ‎یک از شرایع پایبند نیستند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.
در مقدمه کتاب چنین می‎خوانیم: فرقه‎های شیعه در جزئیات و تفاصیل اعتقادات با یکدیگر اختلاف‎هایی دارند، اما همه آنها بر این متفقند که [[امام على(ع)|علی(ع)]] نسبت به امامت و قیام به این امر در امت مستحق‎ترین است. فرقه زیدیه و امامیه و اسماعیلیه به‎لحاظ گستردگی و تعداد بزرگ‎ترین فرقه‎ها هستند. بااین‎حال گروهی گروه دیگر را تکذیب می‌کنند و بااینکه مابین آنها تناقضاتی در اعتقادات و به‎ویژه در امامت وجود دارد، برخی، برخی دیگر را گمراه می‎خوانند. در این بین شیعه اسماعیلیه به جهت اینکه از سوی دیگر مسلمانان متهم به اسلام ظاهری هستند مورد حملات شدید قرار گرفته‎اند. به همین جهت اهل سنت، اسماعیلیه را از جمله مذاهب خارج از اسلام می‎دانند. زیدیه نیز همین اعتقاد را دارند و می‎گویند: اسماعیلیان در ظاهر اسلام را رعایت می‌کنند، اما در باطن کافر هستند و به هیچ‎یک از شرایع پایبند نیستند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.


انتشار اسماعیلیه باطنیه در جاهای متعددی از یمن و اختلاط آنها با زیدی‎ها که اکثریت را تشکیل داده‎اند، سبب شده که نقش سیاسی مهمی به هنگام سیطره قوای اجنبی در یمن و در همه اعصار داشته باشند<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>.  
انتشار اسماعیلیه باطنیه در جاهای متعددی از یمن و اختلاط آنها با زیدی‎ها که اکثریت را تشکیل داده‎اند، سبب شده که نقش سیاسی مهمی به هنگام سیطره قوای اجنبی در یمن و در همه اعصار داشته باشند<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>.  
خط ۴۷: خط ۴۷:
زیدیه – به‎جز حمیدان بن یحیی (656ق) - ‎معتقدند که [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] به نص خفی به امامت رسیده و امام حسن و امام حسین(ع) به نص جلی به امامت رسیده‎اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎429</ref>.  
زیدیه – به‎جز حمیدان بن یحیی (656ق) - ‎معتقدند که [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] به نص خفی به امامت رسیده و امام حسن و امام حسین(ع) به نص جلی به امامت رسیده‎اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎429</ref>.  


در بخشی از باب دوم، به مناقشه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] در برخی از آثارش در رابطه با دیدگاه باطنیه اشاره شده که از توصیف خداوند به نفی و اثبات خودداری می‎ورزند. از نظر ابن تیمیه، باطنیه با این دیدگاه، قانون منطقی بدیهی که همان قانون عدم تناقض است را نفی می‎کنند. ابوسلیمان سجستانی باطنی در کتابش «الأقاليد الملكوتية» آن‎چنان‎که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] در کتابش «[[شرح العقيدة الإصفهانية]]» نقل کرده، چنین می‎گوید: ما بین نقیضین منتاقضین جمع نمی‎کنیم، تا بگوییم خداوند زنده است و زنده نیست؛ بلکه دو نقیض را برمی‎داریم و می‎گوییم: او نه موصوف است و نه لاموصوف<ref>ر.ک: همان، ص‎209</ref>.  
در بخشی از باب دوم، به مناقشه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] در برخی از آثارش در رابطه با دیدگاه باطنیه اشاره شده که از توصیف خداوند به نفی و اثبات خودداری می‎ورزند. از نظر ابن تیمیه، باطنیه با این دیدگاه، قانون منطقی بدیهی که همان قانون عدم تناقض است را نفی می‌کنند. ابوسلیمان سجستانی باطنی در کتابش «الأقاليد الملكوتية» آن‎چنان‎که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] در کتابش «[[شرح العقيدة الإصفهانية]]» نقل کرده، چنین می‎گوید: ما بین نقیضین منتاقضین جمع نمی‌کنیم، تا بگوییم خداوند زنده است و زنده نیست؛ بلکه دو نقیض را برمی‎داریم و می‎گوییم: او نه موصوف است و نه لاموصوف<ref>ر.ک: همان، ص‎209</ref>.  


در سومین باب کتاب دیدگاه باطنیه در رابطه با امامت و عصمت امام بیان شده است. زیدیه در رابطه با عصمت قول واحدی ندارند؛ گروهی تنها قائل به عصمت اهل کساء هستند، نه دیگر ائمه(ع). گروهی نیز تنها [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] را معصوم می‎دانند. برخی از زیدیه نیز همانند امامیه و اسماعیلیه معتقد به عصمت همه ائمه هستند<ref>ر.ک: همان، ص‎430</ref>؛ البته نویسنده به‎رغم این اختلاف با مطالعه منابع فراوانی که نزد وی بوده به این نتیجه رسیده که بیشتر زیدیان معتقد به عصمت ائمه(ع) نیستند. لذا بیشتر علمای زیدیه در این مسئله به نقد آرای باطنیه پرداخته‎اند؛ تا جایی‎که صاحب بن عباد به نقد برادران زیدی‎اش که معتقد به عصمت امام بودند، پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.  
در سومین باب کتاب دیدگاه باطنیه در رابطه با امامت و عصمت امام بیان شده است. زیدیه در رابطه با عصمت قول واحدی ندارند؛ گروهی تنها قائل به عصمت اهل کساء هستند، نه دیگر ائمه(ع). گروهی نیز تنها [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] را معصوم می‎دانند. برخی از زیدیه نیز همانند امامیه و اسماعیلیه معتقد به عصمت همه ائمه هستند<ref>ر.ک: همان، ص‎430</ref>؛ البته نویسنده به‎رغم این اختلاف با مطالعه منابع فراوانی که نزد وی بوده به این نتیجه رسیده که بیشتر زیدیان معتقد به عصمت ائمه(ع) نیستند. لذا بیشتر علمای زیدیه در این مسئله به نقد آرای باطنیه پرداخته‎اند؛ تا جایی‎که صاحب بن عباد به نقد برادران زیدی‎اش که معتقد به عصمت امام بودند، پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش