۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
جز (جایگزینی متن - 'میپردازد' به 'میپردازد') |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
در مبحث دوم که در باب سیر تطور علم کلام است، نگارنده به مراحل این سیر اشاره نموده تا آنجایی که تفکر اشعری بهعنوان یک مکتب نوظهور وارد در عرصه علم کلام شد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/58 ر.ک: همان، ص58-70]</ref>. | در مبحث دوم که در باب سیر تطور علم کلام است، نگارنده به مراحل این سیر اشاره نموده تا آنجایی که تفکر اشعری بهعنوان یک مکتب نوظهور وارد در عرصه علم کلام شد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/58 ر.ک: همان، ص58-70]</ref>. | ||
در مبحث سوم از این فصل که در مورد اصول و مبادی تاریخی مکتب اشاعره است، در باب کیفیت ظهور و نشأت گرفتن این تفکر سخن به میان آمده است و به سخنان و نظرات علمایی که در شکلگیری مکتب اشاعره دست داشتند، اشاره شده است؛ از جمله مهمترین این اشخاص ابن کلاب است که نگارنده با معرفی آثار تألیفی و اهم اقوال وی در موضوعاتی چون اسماء و صفات الهی، قرآن و ایمان، به تشریح افکار او | در مبحث سوم از این فصل که در مورد اصول و مبادی تاریخی مکتب اشاعره است، در باب کیفیت ظهور و نشأت گرفتن این تفکر سخن به میان آمده است و به سخنان و نظرات علمایی که در شکلگیری مکتب اشاعره دست داشتند، اشاره شده است؛ از جمله مهمترین این اشخاص ابن کلاب است که نگارنده با معرفی آثار تألیفی و اهم اقوال وی در موضوعاتی چون اسماء و صفات الهی، قرآن و ایمان، به تشریح افکار او میپردازد. مهمترین چهره مؤثر در شکلگیری این مکتب، [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]] است، که در این بخش، نویسنده ابتدا به شیوخ و تلامیذ او اشاره کرده و سپس در باب حمد و ثنای علما در مورد اشعری و تألیفات وی سخن به میان آورده و در نهایت به اطوار و مراحل زندگی اشعری اشاره میکند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/71 ر.ک: همان، ص71-100]</ref>. | ||
فصل دوم کتاب در باب مقایسه مباحث توحیدی و الهیات بین اهل سنت و اشاعره است، که خود مشتمل بر سه بحث مفصل است: | فصل دوم کتاب در باب مقایسه مباحث توحیدی و الهیات بین اهل سنت و اشاعره است، که خود مشتمل بر سه بحث مفصل است: | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
بحث اول، مشتمل بر دو بخش است: بخش اول توحید در نزد اهل سنت است که ابتدا تعریف توحید در نزد اهل سنت بیان شده و انظار گوناگون در این زمینه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و سپس به ادله اثبات توحید از نظر اهل سنت اشاره شده است که نگارنده در این بخش به روشهای قرآن در مورد تقریر و اثبات مباحث توحیدی اشاره کرده و این روشها را منحصر در هفت روش میداند؛ از جمله: الزام مشرکین به اعتراف کردن به توحید ربوبی تا بدین وسیله به توحید در الوهیت که منکر آن بودند اعتراف کنند؛ بیان ضعف و پوچی معبودهای جز خدا؛ یادآوری توحیدی که در فطرت مردم موجود بوده است؛ بیان این مهم که حاکم علی الاطلاق در جهان فقط خداست و نه هیچ موجود دیگری و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/104 ر.ک: همان، ص104-116]</ref>. | بحث اول، مشتمل بر دو بخش است: بخش اول توحید در نزد اهل سنت است که ابتدا تعریف توحید در نزد اهل سنت بیان شده و انظار گوناگون در این زمینه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و سپس به ادله اثبات توحید از نظر اهل سنت اشاره شده است که نگارنده در این بخش به روشهای قرآن در مورد تقریر و اثبات مباحث توحیدی اشاره کرده و این روشها را منحصر در هفت روش میداند؛ از جمله: الزام مشرکین به اعتراف کردن به توحید ربوبی تا بدین وسیله به توحید در الوهیت که منکر آن بودند اعتراف کنند؛ بیان ضعف و پوچی معبودهای جز خدا؛ یادآوری توحیدی که در فطرت مردم موجود بوده است؛ بیان این مهم که حاکم علی الاطلاق در جهان فقط خداست و نه هیچ موجود دیگری و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/104 ر.ک: همان، ص104-116]</ref>. | ||
بخش دوم به توحید از منظر اشاعره اشاره دارد. در این بحث ابتدا به مناقشات طرحشده مابین بزرگان اشاعره پرداخته شده و سپس به تعریف و ماهیت توحید اشاره میشود. ادامه مطلب در باب ادله اثبات وجود خدا از دیدگاه اشاعره است که از جمله مهمترین این ادله، دلیل ضرورت نیاز حادث به محدث است که نگارنده بهتفصیل و با بیان مقدماتی، به طرح این مطلب | بخش دوم به توحید از منظر اشاعره اشاره دارد. در این بحث ابتدا به مناقشات طرحشده مابین بزرگان اشاعره پرداخته شده و سپس به تعریف و ماهیت توحید اشاره میشود. ادامه مطلب در باب ادله اثبات وجود خدا از دیدگاه اشاعره است که از جمله مهمترین این ادله، دلیل ضرورت نیاز حادث به محدث است که نگارنده بهتفصیل و با بیان مقدماتی، به طرح این مطلب میپردازد و این نکته را متذکر میشود که از منظر اشعریون اولین واجب بر مکلف، معرفت در باب توحید است. | ||
در نهایت در این بخش به مناقشاتی که اهل سنت به اشاعره وارد کردهاند پرداخته شده؛ از جمله: | در نهایت در این بخش به مناقشاتی که اهل سنت به اشاعره وارد کردهاند پرداخته شده؛ از جمله: | ||
# مناقشه در طریق استدلال بر اثبات وجود خدا؛ | # مناقشه در طریق استدلال بر اثبات وجود خدا؛ | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
مبحث سوم از این فصل به موضوع قرآن از منظر اهل سنت و اشاعره اشاره دارد. نویسنده عمدتاً به اختلافاتی که در این زمینه بین اهل سنت و اشاعره است، اشاره میکند و در ضمن دو مطلب این موضوع را به پایان میبرد: مطلب اول در مورد قرآن از نظر اهل سنت است که ابتدا تعریف قرآن و سپس ادله آنها بر مدعیاتشان را مطرح میکند. | مبحث سوم از این فصل به موضوع قرآن از منظر اهل سنت و اشاعره اشاره دارد. نویسنده عمدتاً به اختلافاتی که در این زمینه بین اهل سنت و اشاعره است، اشاره میکند و در ضمن دو مطلب این موضوع را به پایان میبرد: مطلب اول در مورد قرآن از نظر اهل سنت است که ابتدا تعریف قرآن و سپس ادله آنها بر مدعیاتشان را مطرح میکند. | ||
و مطلب دوم قرآن از منظر اشاعره است که نگارنده پس از تشریح نظر آنها به نقد و مناقشه در آن | و مطلب دوم قرآن از منظر اشاعره است که نگارنده پس از تشریح نظر آنها به نقد و مناقشه در آن میپردازد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24465/1/171 ر.ک: همان، ص171-194]</ref>. | ||
فصل سوم کتاب در باب اصول و مبانی ایمان نزد اهل سنت و اشاعره است که در دو مبحث خلاصه میشود؛ در مبحث اول بهترتیب به طرح و تفصیل حقیقت ایمان در نزد اهل سنت و اشاعره پرداخته شده و سپس به نقد و نظر در باورهای اشاعره اشاره شده است. | فصل سوم کتاب در باب اصول و مبانی ایمان نزد اهل سنت و اشاعره است که در دو مبحث خلاصه میشود؛ در مبحث اول بهترتیب به طرح و تفصیل حقیقت ایمان در نزد اهل سنت و اشاعره پرداخته شده و سپس به نقد و نظر در باورهای اشاعره اشاره شده است. | ||
ویرایش