۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'اي ' به 'ای ') |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
در اواخر سده هفتم و اوايل سده ششم ق.م با استقرار حكومتهاى جمهورى و سلطاننشينها در شمال هندوستان اطلاع و آگاهى بيشتر و قابل اطمينانتر راجع به جزييات تاريخ هندوستان فراهم آمد. يك جا نشينى دائمى و پيوسته در ناحيهاى معين سبب شد تا قبيلهاى يا گروهى از قبايل، صاحب جغرافيايى در قرن دهم، هندوستان يكى از مراكز ادب فارسی بود و در پايان همين قرن در آنجا اثرى مربوط به جغرافى، به نام آيين اكبرى به وجود آمد كه بايد آن را جزو مؤلَّفات معتبر جغرافيايى به حساب آورد. اين كتاب را ابوالفضلبن مبارک عَلاّمى (متوفى 1011ق)، صدراعظم سلطان اكبر، به رشته تحرير در آورده است. آيين اكبرى (و اكبرنامه) به پنج كتاب تقسيم مىشود كه فوقالعاده متنوع و پرمطلب است. از لحاظ جغرافيايى، اين كتاب فهرست مفصلّى از هفت اقليم به دست مىدهد كه كاملاً به بيرونى تكيه داشته و زندگى ملت هند به خوبى در آن دوران منعكس شده است. | در اواخر سده هفتم و اوايل سده ششم ق.م با استقرار حكومتهاى جمهورى و سلطاننشينها در شمال هندوستان اطلاع و آگاهى بيشتر و قابل اطمينانتر راجع به جزييات تاريخ هندوستان فراهم آمد. يك جا نشينى دائمى و پيوسته در ناحيهاى معين سبب شد تا قبيلهاى يا گروهى از قبايل، صاحب جغرافيايى در قرن دهم، هندوستان يكى از مراكز ادب فارسی بود و در پايان همين قرن در آنجا اثرى مربوط به جغرافى، به نام آيين اكبرى به وجود آمد كه بايد آن را جزو مؤلَّفات معتبر جغرافيايى به حساب آورد. اين كتاب را ابوالفضلبن مبارک عَلاّمى (متوفى 1011ق)، صدراعظم سلطان اكبر، به رشته تحرير در آورده است. آيين اكبرى (و اكبرنامه) به پنج كتاب تقسيم مىشود كه فوقالعاده متنوع و پرمطلب است. از لحاظ جغرافيايى، اين كتاب فهرست مفصلّى از هفت اقليم به دست مىدهد كه كاملاً به بيرونى تكيه داشته و زندگى ملت هند به خوبى در آن دوران منعكس شده است. | ||
در قرن هفتم هجری/ سيزدهم ميلادي با ورود اسلام به هند بخش | در قرن هفتم هجری/ سيزدهم ميلادي با ورود اسلام به هند بخش عمدهای از جمعيت هند را مسلمانان تشكيل مىدادهاند كه به گفته نویسنده عمدتاًً پيشهور و بازرگان بودهاند. او در گزارش از اين عده مىنويسد: «اينان معمولاً ایرانىنژاد و يا عربتبار بوده و تجاری بودند مستقل؛ علاوه بر پيشهوران، غلامان درباري، كه در دربار و كارگاههای درباري به كار اشتغال داشتند، چنان زياد بودند كه هم در پايتخت سلطان و هم در پايتختهای ايالتي بخش عمدهای از جامعه مسلمانان شهري را تشكيل دهند. در اواخر اين دوره بر تعداد مسلمانان در ميان قشر روستائيان افزوده شد. نحوه زندگانی روستائيان خواه هندو و يا مسلمان در اصل یکی بود». | ||
با ورود اسلام به هند به تدريج تأثيرات فرهنگ غني اسلامی بر فرهنگ هندی آشكار گرديد و با اعتقاد نویسنده، اين جنبه در برخی از اقشار جامعه بروز بيشتري داشت. او در اين رابطه چنين مىنويسد: «مثبتترين اثر نفوذ فرهنگ اسلامی در فرهنگ هندی در قشرهای پيشهوران شهري و كشاورزان روستایي بروز كرد. صدق اين مدعا را را در انديشههای اجتماعی - مذهبی آن دوره و حاصل و يا فعاليت عمده پيشهوران آن عصر؛ مانند برپايي عمارات شكوهمند و معماری مىتوان مشارهده كرد. بر ارتباطهای متقابل در الگوي زندگانی اين طبقات، به مراتب بيش از آنچه در ميان نجبا واقع بود، افزوده شد... مراسم نويني كه همراه با اسلام آمده بود و به نظر مسعود و خوشيمن مىآمد، به ميان آيينهای هندوان رخنه كرد». | با ورود اسلام به هند به تدريج تأثيرات فرهنگ غني اسلامی بر فرهنگ هندی آشكار گرديد و با اعتقاد نویسنده، اين جنبه در برخی از اقشار جامعه بروز بيشتري داشت. او در اين رابطه چنين مىنويسد: «مثبتترين اثر نفوذ فرهنگ اسلامی در فرهنگ هندی در قشرهای پيشهوران شهري و كشاورزان روستایي بروز كرد. صدق اين مدعا را را در انديشههای اجتماعی - مذهبی آن دوره و حاصل و يا فعاليت عمده پيشهوران آن عصر؛ مانند برپايي عمارات شكوهمند و معماری مىتوان مشارهده كرد. بر ارتباطهای متقابل در الگوي زندگانی اين طبقات، به مراتب بيش از آنچه در ميان نجبا واقع بود، افزوده شد... مراسم نويني كه همراه با اسلام آمده بود و به نظر مسعود و خوشيمن مىآمد، به ميان آيينهای هندوان رخنه كرد». | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
برخی اظهار نظرها حاكي از آگاهي اندك نویسنده، از اسلام و يا ناشي از غرضورزي است. در بخشي از كتاب آمده است: «بازي چوگان، مسابقه اسب دواني، قمار و شكار از سرگرمىهایی بود كه در اين دوره رواج يافت. پارهای از اين گونه مشغوليات با اصول بنيادين اسلام ناسازگار بود؛ اما در اغلب اين موارد علما توانستند با بهانههای شرعي مجاز بودن آنها را توجيه كنند». مسلم است كه اسلام با انجام مسابقه و سرگرمىهای سازنده مخالف نيست و در صورتي كه منجر به قمار شود منع شرعي وجود دارد. نویسنده بدون فهم صحيح از مفهوم قمار تمامي موارد فوق را از مصاديق قمار تلقي كرده است. | برخی اظهار نظرها حاكي از آگاهي اندك نویسنده، از اسلام و يا ناشي از غرضورزي است. در بخشي از كتاب آمده است: «بازي چوگان، مسابقه اسب دواني، قمار و شكار از سرگرمىهایی بود كه در اين دوره رواج يافت. پارهای از اين گونه مشغوليات با اصول بنيادين اسلام ناسازگار بود؛ اما در اغلب اين موارد علما توانستند با بهانههای شرعي مجاز بودن آنها را توجيه كنند». مسلم است كه اسلام با انجام مسابقه و سرگرمىهای سازنده مخالف نيست و در صورتي كه منجر به قمار شود منع شرعي وجود دارد. نویسنده بدون فهم صحيح از مفهوم قمار تمامي موارد فوق را از مصاديق قمار تلقي كرده است. | ||
از مباحث قابل توجه اين دوران اختلافاتي بود كه بين علما و صوفيه ايجاد گرديد. هر يك از اين دو گروه يكديگر را نفي مىكرد. به باور صوفيان، علما تعاليم قرآن را به غلط تعبير و تفسير كرده و با مخلوط كردن دين با سياست و پشتيباني از سلاطين از اصول آزديخواهانه انحراف جسته، مردم را به راه خطا مىكشانند. | از مباحث قابل توجه اين دوران اختلافاتي بود كه بين علما و صوفيه ايجاد گرديد. هر يك از اين دو گروه يكديگر را نفي مىكرد. به باور صوفيان، علما تعاليم قرآن را به غلط تعبير و تفسير كرده و با مخلوط كردن دين با سياست و پشتيباني از سلاطين از اصول آزديخواهانه انحراف جسته، مردم را به راه خطا مىكشانند. علمای سنت نيز صوفيان را به علت عقايد آزاديخواهانه مرتد مىدانستند. در اين ميان گرايش مردم به مذهب صوفيان پررنگتر بود: «صوفيان به مراتب بيش از علما بر تأكيد اسلام بر تساوي حقوق تمامي افراد جامعه احترام مىگذاشتند. همين نكته سبب شد تا تودههای پيشهوران و كشاورزان به مكتب صوفيه علاقهمند شده، با آنان مرتبط شوند». | ||
در بين اماكن مذهبی هند بخشهایی به مساجد اختصاص يافته است. ايجاد مساجد و آرامگاهها با سبک نوين معياري توسط تركها مرسوم گرديد. مؤلف پيوند معماری هندی و اسلامی را چنين تشريح كرده است: «نخستين و جالبترين نمونههای معماری اسلامی در هند در پيوند واقعي مسجدي به معبدي در محل قوت الاسلام در دهلي است. معبدي از سده دهم و ساخته زمان «چائوهان»ها در آن محل بر پا بود. زيارتگاه واقع در مركز معبدرا برداشتند و شبستانهای اطراف را حفظ كردند. آنگاه در ديورا غربی محرابي احداث كردند و معبدآمادگي پيدا كرد تا به مسجد تبديل شود. همين گونه تغييرات در بسیاری از معابد داده شد». | در بين اماكن مذهبی هند بخشهایی به مساجد اختصاص يافته است. ايجاد مساجد و آرامگاهها با سبک نوين معياري توسط تركها مرسوم گرديد. مؤلف پيوند معماری هندی و اسلامی را چنين تشريح كرده است: «نخستين و جالبترين نمونههای معماری اسلامی در هند در پيوند واقعي مسجدي به معبدي در محل قوت الاسلام در دهلي است. معبدي از سده دهم و ساخته زمان «چائوهان»ها در آن محل بر پا بود. زيارتگاه واقع در مركز معبدرا برداشتند و شبستانهای اطراف را حفظ كردند. آنگاه در ديورا غربی محرابي احداث كردند و معبدآمادگي پيدا كرد تا به مسجد تبديل شود. همين گونه تغييرات در بسیاری از معابد داده شد». |
ویرایش