۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابنجوزي، عبدالرحمن بن علي' به 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی') |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''الثبات عند الممات'''، اثر ابوالفرج جمالالدین بن جوزی (متوفی 597ق)، کتابی است در موضوع صبر در مرگ و مصیبت از دست دادن عزیزان و اجر آن، که با تحقیق عبدالله لیثیی | '''الثبات عند الممات'''، اثر [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج جمالالدین بن جوزی]] (متوفی 597ق)، کتابی است در موضوع صبر در مرگ و مصیبت از دست دادن عزیزان و اجر آن، که با تحقیق [[ليثيي انصاري، عبدالله|عبدالله لیثیی انصاری]]، به چاپ رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق، بعد از بررسی صحت انتساب کتاب به ابن جوزی، به شرح زندگانی وی، پرداخته شده است. محقق معتقد است در انتساب این کتاب به ابن جوزی، شکی وجود نداشته و تمامی کسانی که به شرححال او پرداختهاند، از جمله بغدادی در «هداية العارفين»، ابن رجب حنبلی در | در مقدمه محقق، بعد از بررسی صحت انتساب کتاب به [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، به شرح زندگانی وی، پرداخته شده است. محقق معتقد است در انتساب این کتاب به [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، شکی وجود نداشته و تمامی کسانی که به شرححال او پرداختهاند، از جمله بغدادی در «هداية العارفين»، [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن رجب حنبلی]] در «[[طبقات الحنابلة]]» و [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]] در «[[سير أعلام النبلاء|سیر أعلام النبلاء]]»، این کتاب را جز آثار وی، برشمردهاند<ref>مقدمه محقق، ص7- 12</ref>. | ||
در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه مؤلف، ص19</ref>. | در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه مؤلف، ص19</ref>. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
در باب چهارم، در ضمن چند فصل کوتاه و موجز، به ذکر مصیبتهای مختص به ذات انسان پرداخته شده و با اشاره به آیه مبارکه 29 و 30 سوره نجم: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنَا وَ لَمْ یرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا*ذٰلِکَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى، پس از هر کس که از یاد ما روى برتافته و جز زندگى دنیا را خواستار نبوده است روى برتاب این منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] کسى که از راه او منحرف شده داناتر، و او به کسى که راه یافته [نیز] آگاهتر است»، به بیان این نکته پرداخته است که بسیاری از مردم، زمانی که دچار مرض و حالات مرگ میشوند، یا به جزع و شکایت از اوضاع میپردازند و یا فقط به فکر درمان آن هستند؛ لذا از امور مهم دیگری همچون وصیت، انجام کارهای خیر، یادآوری مرگ، اندیشیدن به گناهان، توبه از معاصی، رد امانت و ادای دین، پرداخت دیون شرعی و... غافل هستند<ref>همان، ص43</ref>. | در باب چهارم، در ضمن چند فصل کوتاه و موجز، به ذکر مصیبتهای مختص به ذات انسان پرداخته شده و با اشاره به آیه مبارکه 29 و 30 سوره نجم: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنَا وَ لَمْ یرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا*ذٰلِکَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى، پس از هر کس که از یاد ما روى برتافته و جز زندگى دنیا را خواستار نبوده است روى برتاب این منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] کسى که از راه او منحرف شده داناتر، و او به کسى که راه یافته [نیز] آگاهتر است»، به بیان این نکته پرداخته است که بسیاری از مردم، زمانی که دچار مرض و حالات مرگ میشوند، یا به جزع و شکایت از اوضاع میپردازند و یا فقط به فکر درمان آن هستند؛ لذا از امور مهم دیگری همچون وصیت، انجام کارهای خیر، یادآوری مرگ، اندیشیدن به گناهان، توبه از معاصی، رد امانت و ادای دین، پرداخت دیون شرعی و... غافل هستند<ref>همان، ص43</ref>. | ||
در آخرین باب، ابتدا به نقل و نقد اقوال مختلف از جمله فلاسفه، باطنیه، علمای سلف و... پیرامون مسئله مرگ پرداخته شده و سپس، به حالات بزرگان در هنگام مرگ، اشاره شده است. از جمله آنها، میتوان از افراد زیر نام برد: آدم(ع)، ادریس(ع)، ابراهیم(ع)، اسحاق(ع)، یوسف(ع)، داود(ع)، پیامبر اسلام(ص)، ارسطو، خلفای راشدین، امام حسن(ع)، عبدالله بن جحش بن ریاب، عمیر بن ابیوقاص، عامر بن فهریه، بلال بن رباح، عمار بن یاسر، زید بن خطاب، ابوعقیل عبدالرحمن بن عبدالله، سعد بن خثیمه بن حارث، سعد بن ربیع، عبدالله بن رواحه، عمیر بن حمام، معاذ بن جبل، جعفر بن ابیطالب، سلمان فارسی، حذیفه بن یمان، حبیب بن عدی، احمد بن | در آخرین باب، ابتدا به نقل و نقد اقوال مختلف از جمله فلاسفه، باطنیه، علمای سلف و... پیرامون مسئله مرگ پرداخته شده و سپس، به حالات بزرگان در هنگام مرگ، اشاره شده است. از جمله آنها، میتوان از افراد زیر نام برد: آدم(ع)، ادریس(ع)، ابراهیم(ع)، اسحاق(ع)، یوسف(ع)، داود(ع)، پیامبر اسلام(ص)، ارسطو، خلفای راشدین، امام حسن(ع)، عبدالله بن جحش بن ریاب، عمیر بن ابیوقاص، عامر بن فهریه، بلال بن رباح، عمار بن یاسر، زید بن خطاب، ابوعقیل عبدالرحمن بن عبدالله، سعد بن خثیمه بن حارث، سعد بن ربیع، عبدالله بن رواحه، عمیر بن حمام، معاذ بن جبل، جعفر بن ابیطالب، سلمان فارسی، حذیفه بن یمان، حبیب بن عدی، [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] و... <ref>همان، ص83- 182</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== |
ویرایش