پرش به محتوا

الثبات عند الممات: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌جوزي، عبدالرحمن بن علي' به 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی')
(لینک درون متنی)
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}  
}}  


'''الثبات عند الممات'''، اثر ابوالفرج جمال‎الدین بن جوزی (متوفی 597ق)، کتابی است در موضوع صبر در مرگ و مصیبت از دست دادن عزیزان و اجر آن، که با تحقیق عبدالله لیثیی انصاری، به چاپ رسیده است.
'''الثبات عند الممات'''، اثر [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج جمال‎الدین بن جوزی]] (متوفی 597ق)، کتابی است در موضوع صبر در مرگ و مصیبت از دست دادن عزیزان و اجر آن، که با تحقیق [[ليثيي انصاري، عبدالله|عبدالله لیثیی انصاری]]، به چاپ رسیده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۲: خط ۳۲:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه محقق، بعد از بررسی صحت انتساب کتاب به ابن جوزی، به شرح زندگانی وی، پرداخته شده است. محقق معتقد است در انتساب این کتاب به ابن جوزی، شکی وجود نداشته و تمامی کسانی که به شرح‎حال او پرداخته‎اند، از جمله بغدادی در «هداية العارفين»، ابن رجب حنبلی در «طبقات الحنابلة» و ذهبی در «سیر أعلام النبلاء»، این کتاب را جز آثار وی، برشمرده‎اند<ref>مقدمه محقق، ص7- 12</ref>.
در مقدمه محقق، بعد از بررسی صحت انتساب کتاب به [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، به شرح زندگانی وی، پرداخته شده است. محقق معتقد است در انتساب این کتاب به [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، شکی وجود نداشته و تمامی کسانی که به شرح‎حال او پرداخته‎اند، از جمله بغدادی در «هداية العارفين»، [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن رجب حنبلی]] در «[[طبقات الحنابلة]]» و [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]] در «[[سير أعلام النبلاء|سیر أعلام النبلاء]]»، این کتاب را جز آثار وی، برشمرده‎اند<ref>مقدمه محقق، ص7- 12</ref>.


در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه مؤلف، ص19</ref>.
در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه مؤلف، ص19</ref>.
خط ۵۸: خط ۵۸:
در باب چهارم، در ضمن چند فصل کوتاه و موجز، به ذکر مصیبت‎های مختص به ذات انسان پرداخته شده و با اشاره به آیه مبارکه 29 و 30 سوره نجم: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنَا وَ لَمْ یرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا*ذٰلِکَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى،‎ پس از هر کس که از یاد ما روى برتافته و جز زندگى دنیا را خواستار نبوده است روى برتاب این منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] کسى که از راه او منحرف شده داناتر، و او به کسى که راه یافته [نیز] آگاه‎تر است»، به بیان این نکته پرداخته است که بسیاری از مردم، زمانی که دچار مرض و حالات مرگ می‎شوند، یا به جزع و شکایت از اوضاع می‎پردازند و یا فقط به فکر درمان آن هستند؛ لذا از امور مهم دیگری همچون وصیت، انجام کارهای خیر، یادآوری مرگ، اندیشیدن به گناهان، توبه از معاصی، رد امانت و ادای دین، پرداخت دیون شرعی و... غافل هستند<ref>همان، ص43</ref>.
در باب چهارم، در ضمن چند فصل کوتاه و موجز، به ذکر مصیبت‎های مختص به ذات انسان پرداخته شده و با اشاره به آیه مبارکه 29 و 30 سوره نجم: «فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّى عَنْ ذِکْرِنَا وَ لَمْ یرِدْ إِلاَّ الْحَیاةَ الدُّنْیا*ذٰلِکَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى،‎ پس از هر کس که از یاد ما روى برتافته و جز زندگى دنیا را خواستار نبوده است روى برتاب این منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] کسى که از راه او منحرف شده داناتر، و او به کسى که راه یافته [نیز] آگاه‎تر است»، به بیان این نکته پرداخته است که بسیاری از مردم، زمانی که دچار مرض و حالات مرگ می‎شوند، یا به جزع و شکایت از اوضاع می‎پردازند و یا فقط به فکر درمان آن هستند؛ لذا از امور مهم دیگری همچون وصیت، انجام کارهای خیر، یادآوری مرگ، اندیشیدن به گناهان، توبه از معاصی، رد امانت و ادای دین، پرداخت دیون شرعی و... غافل هستند<ref>همان، ص43</ref>.


در آخرین باب، ابتدا به نقل و نقد اقوال مختلف از جمله فلاسفه، باطنیه، علمای سلف و... پیرامون مسئله مرگ پرداخته شده و سپس، به حالات بزرگان در هنگام مرگ، اشاره شده است. از جمله آن‎ها، می‎توان از افراد زیر نام برد: آدم(ع)، ادریس(ع)، ابراهیم(ع)، اسحاق(ع)، یوسف(ع)، داود(ع)، پیامبر اسلام(ص)، ارسطو، خلفای راشدین، امام حسن(ع)، عبدالله بن جحش بن ریاب، عمیر بن ابی‎وقاص، عامر بن فهریه، بلال بن رباح، عمار بن یاسر، زید بن خطاب، ابوعقیل عبدالرحمن بن عبدالله، سعد بن خثیمه بن حارث، سعد بن ربیع، عبدالله بن رواحه، عمیر بن حمام، معاذ بن جبل، جعفر بن ابی‎طالب، سلمان فارسی، حذیفه بن یمان، حبیب بن عدی، احمد بن حنبل، ابوحامد غزالی و... <ref>همان، ص83- 182</ref>.
در آخرین باب، ابتدا به نقل و نقد اقوال مختلف از جمله فلاسفه، باطنیه، علمای سلف و... پیرامون مسئله مرگ پرداخته شده و سپس، به حالات بزرگان در هنگام مرگ، اشاره شده است. از جمله آن‎ها، می‎توان از افراد زیر نام برد: آدم(ع)، ادریس(ع)، ابراهیم(ع)، اسحاق(ع)، یوسف(ع)، داود(ع)، پیامبر اسلام(ص)، ارسطو، خلفای راشدین، امام حسن(ع)، عبدالله بن جحش بن ریاب، عمیر بن ابی‎وقاص، عامر بن فهریه، بلال بن رباح، عمار بن یاسر، زید بن خطاب، ابوعقیل عبدالرحمن بن عبدالله، سعد بن خثیمه بن حارث، سعد بن ربیع، عبدالله بن رواحه، عمیر بن حمام، معاذ بن جبل، جعفر بن ابی‎طالب، سلمان فارسی، حذیفه بن یمان، حبیب بن عدی، [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] و... <ref>همان، ص83- 182</ref>.
   
   
==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش