پرش به محتوا

نگارستان عجائب و غرائب: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =1 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =1 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور =')
(لینک درون متنی)
خط ۲۶: خط ۲۶:
'''نگارستان عجائب و غرائب'''، اثر [[پیشاوری، احمد بن سید شهاب‌الدین|پیشاوری]]، نوشته‌ای است پیرامون برخی از امور عجیب و شگفت‌انگیز که به زبان فارسی قدیم و بین سال‏های 1131 تا 1165ق، تألیف شده‏ است.
'''نگارستان عجائب و غرائب'''، اثر [[پیشاوری، احمد بن سید شهاب‌الدین|پیشاوری]]، نوشته‌ای است پیرامون برخی از امور عجیب و شگفت‌انگیز که به زبان فارسی قدیم و بین سال‏های 1131 تا 1165ق، تألیف شده‏ است.


نام اصلی کتاب مشخص نیست، ولی آقای طباطبایی در مقدمه کتاب، به قرینه وضع تدوین و ترکیب مطالب، نام «نگارستان عجائب و غرائب» را بر آن نهاده است. همچنین، نام نویسنده آن نیز شناخته نیست، ولی به قرینه برخی حکایات و مشاهدات که مؤلف در اثنای کتاب یاد می‌کند، از مردم شهر پیشاور است که در روزگار تألیف این اثر، در مرز ایران و هند واقع و ضمیمه ممالک محروسه ایران در دوران نادرشاه افشار بوده و اکنون از شهرهای غربی کشور پاکستان شده است.
نام اصلی کتاب مشخص نیست، ولی آقای [[محيط طباطبايي، محمد|طباطبایی]] در مقدمه کتاب، به قرینه وضع تدوین و ترکیب مطالب، نام «نگارستان عجائب و غرائب» را بر آن نهاده است. همچنین، نام نویسنده آن نیز شناخته نیست، ولی به قرینه برخی حکایات و مشاهدات که مؤلف در اثنای کتاب یاد می‌کند، از مردم شهر پیشاور است که در روزگار تألیف این اثر، در مرز ایران و هند واقع و ضمیمه ممالک محروسه ایران در دوران نادرشاه افشار بوده و اکنون از شهرهای غربی کشور پاکستان شده است.
 
آقای حاجی محمد رمضانی، مصحح کتاب بوده و توانسته است از تنها متن نارسایی که از این اثر وجود داشته، در حد امکان، متن بالنسبه قابل ملاحظه‌ای از کار درآورد که بسیار بهتر، درست‌تر و رساتر از نسخه اصل می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه محیط طباطبایی، ص6</ref>.
آقای حاجی محمد رمضانی، مصحح کتاب بوده و توانسته است از تنها متن نارسایی که از این اثر وجود داشته، در حد امکان، متن بالنسبه قابل ملاحظه‌ای از کار درآورد که بسیار بهتر، درست‌تر و رساتر از نسخه اصل می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه محیط طباطبایی، ص6</ref>.


خط ۳۲: خط ۳۳:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب با مقدمه آقای محمد محیط طباطبایی در بیان نکاتی پیرامون مطالب آغاز شده است.
کتاب با مقدمه آقای [[محيط طباطبايي، محمد|محمد محیط طباطبایی]] در بیان نکاتی پیرامون مطالب آغاز شده است.
 
مؤلف، کتاب را به ترتیب نگارستان و نگارخانه یا مرقع تصاویر، به چند گرده تقسیم کرده است که گرده اول و دوم آن در این نسخه وجود ندارد و تنها گرده سوم است که مشتمل بر دوازده تصویر بوده و تصویر دوازدهم آن، خود به یازده رنگ قسمت می‌شود و ممکن است اصل کتاب، به همین گرده سوم پایان یافته باشد<ref>ر.ک: همان، ص5</ref>.
مؤلف، کتاب را به ترتیب نگارستان و نگارخانه یا مرقع تصاویر، به چند گرده تقسیم کرده است که گرده اول و دوم آن در این نسخه وجود ندارد و تنها گرده سوم است که مشتمل بر دوازده تصویر بوده و تصویر دوازدهم آن، خود به یازده رنگ قسمت می‌شود و ممکن است اصل کتاب، به همین گرده سوم پایان یافته باشد<ref>ر.ک: همان، ص5</ref>.


خط ۴۱: خط ۴۳:


در تصویر اول، عجایب شهرها بیان شده است. نام برخی از این شهرها، عبارت است از: ختا، خان بالیغ، قامول، کاشغر، سمرقند، قمجو، بنگاله، حیکو، اجین، غزنین، سراندیب، پریان، کشمیر و...
در تصویر اول، عجایب شهرها بیان شده است. نام برخی از این شهرها، عبارت است از: ختا، خان بالیغ، قامول، کاشغر، سمرقند، قمجو، بنگاله، حیکو، اجین، غزنین، سراندیب، پریان، کشمیر و...
نویسنده از «آیین اکبری» نقل می‌کند که در هندوستان، شهری بوده است بسیار بزرگ که بر دور آن، چندین قلعه سنگی سترگ با سیصدوهشتادوچهار بازار وجود داشته که هر بازار، مشتمل بر صد چارسو بوده است.  
نویسنده از «آیین اکبری» نقل می‌کند که در هندوستان، شهری بوده است بسیار بزرگ که بر دور آن، چندین قلعه سنگی سترگ با سیصدوهشتادوچهار بازار وجود داشته که هر بازار، مشتمل بر صد چارسو بوده است.  
همچنین به نقل از «تاریخ هفت اقلیم» آمده است که در زمان المهدی‌بالله، عمارت شهر ری، بدین منوال بوده است: دارای شش‌هزار مدرسه و خانقاه، چهارصد حمام، هزاروسیصدوشصت مسجد، چهل‌وشش‌هزاروچهارصد آسیاب، هزارودویست کاروان‌سرا، دوازده‌هزاروهفتصد منار، پانزده‌هزاروسی‌و‌پنج یخ‌چاه، چهارصدوپنجاه عصارخانه، هزاروهفتصد قنات جاری، هجده‌هزارونودویک رودخانه، نودوشش محله و در هر محله چهل‌وشش کوچه و در هر کوچه چهل هزار خانه و هزار مسجد و در هر مسجد هزار چراغ از طلا و نقره بوده که هر شب افروخته می‌شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9-42</ref>.
همچنین به نقل از «تاریخ هفت اقلیم» آمده است که در زمان المهدی‌بالله، عمارت شهر ری، بدین منوال بوده است: دارای شش‌هزار مدرسه و خانقاه، چهارصد حمام، هزاروسیصدوشصت مسجد، چهل‌وشش‌هزاروچهارصد آسیاب، هزارودویست کاروان‌سرا، دوازده‌هزاروهفتصد منار، پانزده‌هزاروسی‌و‌پنج یخ‌چاه، چهارصدوپنجاه عصارخانه، هزاروهفتصد قنات جاری، هجده‌هزارونودویک رودخانه، نودوشش محله و در هر محله چهل‌وشش کوچه و در هر کوچه چهل هزار خانه و هزار مسجد و در هر مسجد هزار چراغ از طلا و نقره بوده که هر شب افروخته می‌شد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9-42</ref>.


خط ۷۱: خط ۷۵:


==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۷۷: خط ۸۱:




==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==  
 
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش