دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR15589J1.jpg | عنوان =‏دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائ...» ایجاد کرد)
 
(لینک درون متنی)
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}  
}}  


'''دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)'''،  مجموعه اشعار میرزا محمدتقی قمری گلزار دربندی (1235-‎1309ق)، شاعر و مرثیه‎سرای داغستانی<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>، به زبان‎های فارسی و ترکی است که در مدح معصومین(ع) و بیان واقعه کربلا سروده شده است.
'''دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)'''،  مجموعه اشعار [[قمري، محمدتقي|میرزا محمدتقی قمری گلزار دربندی]] (1235-‎1309ق)، شاعر و مرثیه‎سرای داغستانی<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>، به زبان‎های فارسی و ترکی است که در مدح معصومین(ع) و بیان واقعه کربلا سروده شده است.


قمری در کنار دخیل مراغه‎ای، صراف تبریزی و راجی تبریزی یکی از چهار شاعر بزرگ مرثیه ترکی است<ref>ر.ک: سجادی، صالح، ص12</ref>.
[[قمري، محمدتقي|قمری]] در کنار دخیل مراغه‎ای، صراف تبریزی و راجی تبریزی یکی از چهار شاعر بزرگ مرثیه ترکی است<ref>ر.ک: سجادی، صالح، ص12</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب دارای چکیده‎ای از حماسه حسینی شهید مطهری (در چند صفحه)، مقدمه ناشر و محتوای مطالب است.
کتاب دارای چکیده‎ای از حماسه حسینی [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] (در چند صفحه)، مقدمه ناشر و محتوای مطالب است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در ابتدای کتاب، چکیده کتاب حماسه حسینی شهید مطهری در چند صفحه بیان شده و در آن به انواع تحریفات لفظی و معنوی از عاشورا و انگیزه‎های عمومی و خصوصی این امر پرداخته شده است<ref>ر.ک: کتاب، صفحه‎های یک تا سه</ref>. سپس ناشر، با استفاده از کتاب شهید مطهری، مواردی از قبیل عروسی حضرت قاسم(ع) در کربلا، حضور بانو لیلا، مادر علی‎ اکبر(ع) در کربلا، اظهار تذلل امام و اهل‎بیت و یارانشان در برابر دشمن در مواردی مانند درخواست آب، آمدن کاروان اهل‎بیت(ع) در اربیعن به شام، آمدن حضرت زینب(س) در لحظه احتضار اباعبدالله(ع) بر بالین آن حضرت و... را نادرست و غلط شمرده و در دو صفحه لیستی از شماره صفحات اشعار غلط کتاب (اشعاری که با ا ین مضامین سروده شده‎اند) را ارائه می‎دهد<ref>ر.ک: همان، صفحه‎های چهار تا هفت</ref>.
در ابتدای کتاب، چکیده کتاب حماسه حسینی [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] در چند صفحه بیان شده و در آن به انواع تحریفات لفظی و معنوی از عاشورا و انگیزه‎های عمومی و خصوصی این امر پرداخته شده است<ref>ر.ک: کتاب، صفحه‎های یک تا سه</ref>. سپس ناشر، با استفاده از کتاب شهید مطهری، مواردی از قبیل عروسی حضرت قاسم(ع) در کربلا، حضور بانو لیلا، مادر علی‎ اکبر(ع) در کربلا، اظهار تذلل امام و اهل‎بیت و یارانشان در برابر دشمن در مواردی مانند درخواست آب، آمدن کاروان اهل‎بیت(ع) در اربیعن به شام، آمدن حضرت زینب(س) در لحظه احتضار اباعبدالله(ع) بر بالین آن حضرت و... را نادرست و غلط شمرده و در دو صفحه لیستی از شماره صفحات اشعار غلط کتاب (اشعاری که با ا ین مضامین سروده شده‎اند) را ارائه می‎دهد<ref>ر.ک: همان، صفحه‎های چهار تا هفت</ref>.


به‎عنوان نمونه از میان اشعاری که در مقدمه ناشر از شعرهای ناصواب برشمرده شده‎اند، می‎توان به بیت زیر اشاره کرد:
به‎عنوان نمونه از میان اشعاری که در مقدمه ناشر از شعرهای ناصواب برشمرده شده‎اند، می‎توان به بیت زیر اشاره کرد:
'''اوقدر چکدی بلا قیلدی جانی صبر و جمیل    بونو عیلن هیچ امام اولمیو بدی خوار و ذلیل'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص159</ref>.
'''اوقدر چکدی بلا قیلدی جانی صبر و جمیل    بونو عیلن هیچ امام اولمیو بدی خوار و ذلیل'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص159</ref>.
ظاهر این است که به‎خاطر انتساب خاری و ذلت به امام معصوم از جانب شاعر، ناشر در مقدمه، محتوای این بیت را ناصواب شمرده است.
ظاهر این است که به‎خاطر انتساب خاری و ذلت به امام معصوم از جانب شاعر، ناشر در مقدمه، محتوای این بیت را ناصواب شمرده است.


قمری از سی سالگی به روضه‎خوانی و مقتل‎نویسی پرداخت و کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او به‎جز كنز المصائب، اشعار دیگری هم داشت. قمری در پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزوده می‎کند و این اثر را دیوان کامل قمری می‎نامد که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. دیوان کامل قمری با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری، نگـاهی به ادبیـات فارسی در داغستان</ref>.
[[قمري، محمدتقي|قمری]] از سی سالگی به روضه‎خوانی و مقتل‎نویسی پرداخت و کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او به‎جز كنز المصائب، اشعار دیگری هم داشت. قمری در پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزوده می‎کند و این اثر را دیوان کامل قمری می‎نامد که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. دیوان کامل قمری با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری، نگـاهی به ادبیـات فارسی در داغستان</ref>.
 
شعر [[قمري، محمدتقي|قمری]] بیشتر دربردارنده مدح و مرثیه اهل‎بیت(ع) و به‎خصوص امام حسین(ع) و یارانش می‎باشد، ولی اشعار عارفانه و ساقی‎نامه‎ها هم در شعرش به چشم می‎خورند. قالب بیشتر شعرهای وی قصیده و غزل می‎باشد، ولی در شعر فارسی او رباعیات هم وجود دارد. [[قمري، محمدتقي|محمدتقی قمری]]، در شعر مرثیه خود در عزای امام حسین(ع) و اهل ‎بیت و یارانش از روضة‎ الشهدای کاشفی به‎عنوان سند تاریخی و از حدیقة ‎السعدای فضولی (چنان‎که خودش از مکتب فضولی پیروی می‎کرد) بهره جسته است. او در سرایش شعر فارسی از شعر [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجوی کرمانی]]، منوچهری و محتشم کاشانی تأثیر پذیرفته است. شعر [[قمري، محمدتقي|قمری]] از زیبایی خاصی برخوردار است و به‎جز مرثیه و مدح، شامل محتوای عارفانه هم می‎باشد. او چنان در عشق خدا مغروق است که می‎گوید:


شعر قمری بیشتر دربردارنده مدح و مرثیه اهل‎بیت(ع) و به‎خصوص امام حسین(ع) و یارانش می‎باشد، ولی اشعار عارفانه و ساقی‎نامه‎ها هم در شعرش به چشم می‎خورند. قالب بیشتر شعرهای وی قصیده و غزل می‎باشد، ولی در شعر فارسی او رباعیات هم وجود دارد. محمدتقی قمری، در شعر مرثیه خود در عزای امام حسین(ع) و اهل ‎بیت و یارانش از روضة‎ الشهدای کاشفی به‎عنوان سند تاریخی و از حدیقة ‎السعدای فضولی (چنان‎که خودش از مکتب فضولی پیروی می‎کرد) بهره جسته است. او در سرایش شعر فارسی از شعر خواجوی کرمانی، منوچهری و محتشم کاشانی تأثیر پذیرفته است. شعر قمری از زیبایی خاصی برخوردار است و به‎جز مرثیه و مدح، شامل محتوای عارفانه هم می‎باشد. او چنان در عشق خدا مغروق است که می‎گوید:
'''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق  بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق'''
'''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق  بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق'''
'''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان    گلشن‎آرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>.
'''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان    گلشن‎آرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۵۳: خط ۵۶:
'''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی    زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>.
'''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی    زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>.


شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی فوق‎العاده شاعر می‎باشد، در میان اشعار قمری زیاد به چشم می‎خورند:
شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی فوق‎العاده شاعر می‎باشد، در میان اشعار [[قمري، محمدتقي|قمری]] زیاد به چشم می‎خورند:
'''نسیم صبحدم دم بردمید از اوج بر فطرا    صفاانگیز و بهجت‎خیز و عطرآمیز و روح‎افزا'''
'''نسیم صبحدم دم بردمید از اوج بر فطرا    صفاانگیز و بهجت‎خیز و عطرآمیز و روح‎افزا'''
'''وزان بوی بهار آمد زمان حمل یار آمد    نگار گل‎عذار آمد ز بطن توده غبرا'''<ref>ر.ک: همان</ref>.
'''وزان بوی بهار آمد زمان حمل یار آمد    نگار گل‎عذار آمد ز بطن توده غبرا'''<ref>ر.ک: همان</ref>.


اشعار قمری مملو از کنایات، استعاره‎ها و تشبیهات کثیر و خوش‎طبع می‎باشد و ازاین‎رو وی خود را شاعری ماهر می‎داند. او هرچند به شعرای دیگر احترام می‎گذارد، ولی می‎گوید:  
اشعار [[قمري، محمدتقي|قمری]] مملو از کنایات، استعاره‎ها و تشبیهات کثیر و خوش‎طبع می‎باشد و ازاین‎رو وی خود را شاعری ماهر می‎داند. او هرچند به شعرای دیگر احترام می‎گذارد، ولی می‎گوید:  
'''عقل می‎گوید قدم نه بر گلستان لاتخف    نیستند این شاعران پرهنر کامل‎عیار'''
'''عقل می‎گوید قدم نه بر گلستان لاتخف    نیستند این شاعران پرهنر کامل‎عیار'''
وی سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، سعدی، عنصری، نوائی، نظامی، حافظ و غیره از کار آنان عیب می‎گیرد<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
وی سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، عنصری، نوائی، [[نظامی گنجوی|نظامی]]، [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و غیره از کار آنان عیب می‎گیرد<ref>ر.ک: همان</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش