۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR15589J1.jpg | عنوان =دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائ...» ایجاد کرد) |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)'''، مجموعه اشعار میرزا محمدتقی قمری گلزار دربندی (1235-1309ق)، شاعر و مرثیهسرای داغستانی<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>، به زبانهای فارسی و ترکی است که در مدح معصومین(ع) و بیان واقعه کربلا سروده شده است. | '''دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)'''، مجموعه اشعار [[قمري، محمدتقي|میرزا محمدتقی قمری گلزار دربندی]] (1235-1309ق)، شاعر و مرثیهسرای داغستانی<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>، به زبانهای فارسی و ترکی است که در مدح معصومین(ع) و بیان واقعه کربلا سروده شده است. | ||
قمری در کنار دخیل مراغهای، صراف تبریزی و راجی تبریزی یکی از چهار شاعر بزرگ مرثیه ترکی است<ref>ر.ک: سجادی، صالح، ص12</ref>. | [[قمري، محمدتقي|قمری]] در کنار دخیل مراغهای، صراف تبریزی و راجی تبریزی یکی از چهار شاعر بزرگ مرثیه ترکی است<ref>ر.ک: سجادی، صالح، ص12</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب دارای چکیدهای از حماسه حسینی شهید مطهری (در چند صفحه)، مقدمه ناشر و محتوای مطالب است. | کتاب دارای چکیدهای از حماسه حسینی [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] (در چند صفحه)، مقدمه ناشر و محتوای مطالب است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در ابتدای کتاب، چکیده کتاب حماسه حسینی شهید مطهری در چند صفحه بیان شده و در آن به انواع تحریفات لفظی و معنوی از عاشورا و انگیزههای عمومی و خصوصی این امر پرداخته شده است<ref>ر.ک: کتاب، صفحههای یک تا سه</ref>. سپس ناشر، با استفاده از کتاب شهید مطهری، مواردی از قبیل عروسی حضرت قاسم(ع) در کربلا، حضور بانو لیلا، مادر علی اکبر(ع) در کربلا، اظهار تذلل امام و اهلبیت و یارانشان در برابر دشمن در مواردی مانند درخواست آب، آمدن کاروان اهلبیت(ع) در اربیعن به شام، آمدن حضرت زینب(س) در لحظه احتضار اباعبدالله(ع) بر بالین آن حضرت و... را نادرست و غلط شمرده و در دو صفحه لیستی از شماره صفحات اشعار غلط کتاب (اشعاری که با ا ین مضامین سروده شدهاند) را ارائه میدهد<ref>ر.ک: همان، صفحههای چهار تا هفت</ref>. | در ابتدای کتاب، چکیده کتاب حماسه حسینی [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] در چند صفحه بیان شده و در آن به انواع تحریفات لفظی و معنوی از عاشورا و انگیزههای عمومی و خصوصی این امر پرداخته شده است<ref>ر.ک: کتاب، صفحههای یک تا سه</ref>. سپس ناشر، با استفاده از کتاب شهید مطهری، مواردی از قبیل عروسی حضرت قاسم(ع) در کربلا، حضور بانو لیلا، مادر علی اکبر(ع) در کربلا، اظهار تذلل امام و اهلبیت و یارانشان در برابر دشمن در مواردی مانند درخواست آب، آمدن کاروان اهلبیت(ع) در اربیعن به شام، آمدن حضرت زینب(س) در لحظه احتضار اباعبدالله(ع) بر بالین آن حضرت و... را نادرست و غلط شمرده و در دو صفحه لیستی از شماره صفحات اشعار غلط کتاب (اشعاری که با ا ین مضامین سروده شدهاند) را ارائه میدهد<ref>ر.ک: همان، صفحههای چهار تا هفت</ref>. | ||
بهعنوان نمونه از میان اشعاری که در مقدمه ناشر از شعرهای ناصواب برشمرده شدهاند، میتوان به بیت زیر اشاره کرد: | بهعنوان نمونه از میان اشعاری که در مقدمه ناشر از شعرهای ناصواب برشمرده شدهاند، میتوان به بیت زیر اشاره کرد: | ||
'''اوقدر چکدی بلا قیلدی جانی صبر و جمیل بونو عیلن هیچ امام اولمیو بدی خوار و ذلیل'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص159</ref>. | '''اوقدر چکدی بلا قیلدی جانی صبر و جمیل بونو عیلن هیچ امام اولمیو بدی خوار و ذلیل'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص159</ref>. | ||
ظاهر این است که بهخاطر انتساب خاری و ذلت به امام معصوم از جانب شاعر، ناشر در مقدمه، محتوای این بیت را ناصواب شمرده است. | ظاهر این است که بهخاطر انتساب خاری و ذلت به امام معصوم از جانب شاعر، ناشر در مقدمه، محتوای این بیت را ناصواب شمرده است. | ||
قمری از سی سالگی به روضهخوانی و مقتلنویسی پرداخت و کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او بهجز كنز المصائب، اشعار دیگری هم داشت. قمری در پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزوده میکند و این اثر را دیوان کامل قمری مینامد که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. دیوان کامل قمری با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری، نگـاهی به ادبیـات فارسی در داغستان</ref>. | [[قمري، محمدتقي|قمری]] از سی سالگی به روضهخوانی و مقتلنویسی پرداخت و کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او بهجز كنز المصائب، اشعار دیگری هم داشت. قمری در پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزوده میکند و این اثر را دیوان کامل قمری مینامد که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. دیوان کامل قمری با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری، نگـاهی به ادبیـات فارسی در داغستان</ref>. | ||
شعر [[قمري، محمدتقي|قمری]] بیشتر دربردارنده مدح و مرثیه اهلبیت(ع) و بهخصوص امام حسین(ع) و یارانش میباشد، ولی اشعار عارفانه و ساقینامهها هم در شعرش به چشم میخورند. قالب بیشتر شعرهای وی قصیده و غزل میباشد، ولی در شعر فارسی او رباعیات هم وجود دارد. [[قمري، محمدتقي|محمدتقی قمری]]، در شعر مرثیه خود در عزای امام حسین(ع) و اهل بیت و یارانش از روضة الشهدای کاشفی بهعنوان سند تاریخی و از حدیقة السعدای فضولی (چنانکه خودش از مکتب فضولی پیروی میکرد) بهره جسته است. او در سرایش شعر فارسی از شعر [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجوی کرمانی]]، منوچهری و محتشم کاشانی تأثیر پذیرفته است. شعر [[قمري، محمدتقي|قمری]] از زیبایی خاصی برخوردار است و بهجز مرثیه و مدح، شامل محتوای عارفانه هم میباشد. او چنان در عشق خدا مغروق است که میگوید: | |||
'''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق''' | '''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق''' | ||
'''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان گلشنآرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | '''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان گلشنآرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۶: | ||
'''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | '''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی فوقالعاده شاعر میباشد، در میان اشعار قمری زیاد به چشم میخورند: | شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی فوقالعاده شاعر میباشد، در میان اشعار [[قمري، محمدتقي|قمری]] زیاد به چشم میخورند: | ||
'''نسیم صبحدم دم بردمید از اوج بر فطرا صفاانگیز و بهجتخیز و عطرآمیز و روحافزا''' | '''نسیم صبحدم دم بردمید از اوج بر فطرا صفاانگیز و بهجتخیز و عطرآمیز و روحافزا''' | ||
'''وزان بوی بهار آمد زمان حمل یار آمد نگار گلعذار آمد ز بطن توده غبرا'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | '''وزان بوی بهار آمد زمان حمل یار آمد نگار گلعذار آمد ز بطن توده غبرا'''<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
اشعار قمری مملو از کنایات، استعارهها و تشبیهات کثیر و خوشطبع میباشد و ازاینرو وی خود را شاعری ماهر میداند. او هرچند به شعرای دیگر احترام میگذارد، ولی میگوید: | اشعار [[قمري، محمدتقي|قمری]] مملو از کنایات، استعارهها و تشبیهات کثیر و خوشطبع میباشد و ازاینرو وی خود را شاعری ماهر میداند. او هرچند به شعرای دیگر احترام میگذارد، ولی میگوید: | ||
'''عقل میگوید قدم نه بر گلستان لاتخف نیستند این شاعران پرهنر کاملعیار''' | '''عقل میگوید قدم نه بر گلستان لاتخف نیستند این شاعران پرهنر کاملعیار''' | ||
وی سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، سعدی، عنصری، نوائی، | |||
وی سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، عنصری، نوائی، [[نظامی گنجوی|نظامی]]، [[حافظ، شمسالدین محمد|حافظ]] و غیره از کار آنان عیب میگیرد<ref>ر.ک: همان</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
ویرایش