۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') |
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
افزون بر نكتههاى مفرح و شوخىهاى دلنشين كه مقصود نخستين از ساماندهى اين كتاب به شمار مىروند. حكايتهاى آن در بردارنده آموزههاى اخلاقىاند و آيينهاى ملل گوناگون را بازگو مىكنند و از اينرو، هم آموزههاى بد در آنها مىتوان يافت و هم آموزههاى نيكو. هر يك از حكايتهاى كتاب يادگار ملت و اثر انديشه گروهى از مردم است. هر حكايتى خود پىآمد پسنديده يا ناپسند اخلاقى دارد؛ اما با خواندن همه حكايتها و افسانهها به مبادى اخلاقى ويژهاى مىتوان دست يافت. | افزون بر نكتههاى مفرح و شوخىهاى دلنشين كه مقصود نخستين از ساماندهى اين كتاب به شمار مىروند. حكايتهاى آن در بردارنده آموزههاى اخلاقىاند و آيينهاى ملل گوناگون را بازگو مىكنند و از اينرو، هم آموزههاى بد در آنها مىتوان يافت و هم آموزههاى نيكو. هر يك از حكايتهاى كتاب يادگار ملت و اثر انديشه گروهى از مردم است. هر حكايتى خود پىآمد پسنديده يا ناپسند اخلاقى دارد؛ اما با خواندن همه حكايتها و افسانهها به مبادى اخلاقى ويژهاى مىتوان دست يافت. | ||
براى نمونه، تقبيح زنان و بدگمانى درباره آنان را از بدآموزىهاى اين اثر مىتوان برشمرد؛ چنانكه زمينه اين آموزه كه بر مكر و خيانت زنان دو شاهزاده داستان (شاهزمان و شهريار) استوار است، در بيشتر داستانهايش ديده و در همه آنها بازگو مىشود و خواننده را از كيد و فريبكارى زن پرهيز مىدهد. اين بدآموزىها يادگار دوران كهن و زاييده نخستين انديشههاى بشر است؛ اما بعدها كه در تمدن اسلامى قصههايى به داستانهاى اين كتاب پيوست، اثرى از زنان پاكدامن و نيكوكار نيز در آنها پيدا شد؛ چنانكه در حكايت زن نيكوكار و بريدن دست او يا حكايتهاى غرامى منقول از بنىعذره يا زنان صالح بنىاسرائيل و ... نمايان است. اين زنان خود الگوى تقوا و درستكارى بودند؛ اما به هر روى در سنجش با زنان فريبكار اين كتاب اندك و كمشمارند. حتى برخى از داستانها از چارچوب ادب و عفاف نيز بيرون مىروند و از اينرو، موجب منع انتشار اصل كتاب، در پارهاى از كشورها شدهاند. | براى نمونه، تقبيح زنان و بدگمانى درباره آنان را از بدآموزىهاى اين اثر مىتوان برشمرد؛ چنانكه زمينه اين آموزه كه بر مكر و خيانت زنان دو شاهزاده داستان (شاهزمان و شهريار) استوار است، در بيشتر داستانهايش ديده و در همه آنها بازگو مىشود و خواننده را از كيد و فريبكارى زن پرهيز مىدهد. اين بدآموزىها يادگار دوران كهن و زاييده نخستين انديشههاى بشر است؛ اما بعدها كه در تمدن اسلامى قصههايى به داستانهاى اين كتاب پيوست، اثرى از زنان پاكدامن و نيكوكار نيز در آنها پيدا شد؛ چنانكه در حكايت زن نيكوكار و بريدن دست او يا حكايتهاى غرامى منقول از بنىعذره يا زنان صالح بنىاسرائيل و... نمايان است. اين زنان خود الگوى تقوا و درستكارى بودند؛ اما به هر روى در سنجش با زنان فريبكار اين كتاب اندك و كمشمارند. حتى برخى از داستانها از چارچوب ادب و عفاف نيز بيرون مىروند و از اينرو، موجب منع انتشار اصل كتاب، در پارهاى از كشورها شدهاند. | ||
برانگيختن به عيش و نوش و لهو و لعب و «غايت قصوا» دانستن اين كار نيز از آموزههاى بدِ هزار و يك شب به شمار مىرود؛ چنانكه هارون الرشيد همه جا در درياى فسق و شهوتپرستى و شرب مسكِر تصوير شده است. اگرچه آموزههاى لطيف و حكمتآميز هم مانند حكايت خمرههاى سليمانى و مثَلهاى نيكو از زبان چارپايان و پرندگان و درندگان يا داستانهاى زاهدان و عابدان در برخى از حكايات آن مىتوان يافت، شمار آنها در سنجش با آن بدآموزىها بسيار كم است. | برانگيختن به عيش و نوش و لهو و لعب و «غايت قصوا» دانستن اين كار نيز از آموزههاى بدِ هزار و يك شب به شمار مىرود؛ چنانكه هارون الرشيد همه جا در درياى فسق و شهوتپرستى و شرب مسكِر تصوير شده است. اگرچه آموزههاى لطيف و حكمتآميز هم مانند حكايت خمرههاى سليمانى و مثَلهاى نيكو از زبان چارپايان و پرندگان و درندگان يا داستانهاى زاهدان و عابدان در برخى از حكايات آن مىتوان يافت، شمار آنها در سنجش با آن بدآموزىها بسيار كم است. |
ویرایش