وسيلة النجاة (غروی نائینی)

وسيلة النجاة
وسيلة النجاة
پدیدآوران	نائینی، محمدحسین (نویسنده) غروی نایینی، جعفر(مصحح)
عنوان‌های دیگر	المعاني الحرفية التعبدية و التوصلية الترتب وسيلة النجاة ويليه ثلاث رسائل له قدس‌سره (المعاني الحروفية، التعبدية والتوصلية، الترتب)
ناشر	دار التفسير
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	1439ق.
چاپ	چاپ اول
شابک	‎978-964-535-580-5
موضوع	فقه جعفري - رساله عمليه
زبان	عربی
کد کنگره	/ن2و5 / 183/9 BP ‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

وسيلة النجاة ويليه ثلاث رسائل له قدس‌سره (المعاني الحروفية، التعبدية والتوصلية، الترتب)، اثر آیت‌الله میرزا محمدحسین غروی نائینی (1276-‌1355ق)، رساله عملیه ایشان در عبادات است که به‌همراه سه رساله دیگر از ایشان، با تصحیح و تعلیق جعفر غروی نائینی به چاپ رسیده است.

ساختار

کتاب با مقدمه محقق آغاز گردیده و مطالب دربردارنده مباحث مربوط به «كتاب الطهارة» و «كتاب الصلاة» می‌باشد.

گزارش محتوا

در مقدمه، به موضوع کتاب و نام نویسنده آن، اشاره شده است^[۱].

مؤلف کتاب را با بیان مسائل مربوط به احتیاط^[۲] و تقلید^[۳] و سپس، ضمن اشاره به صفات و ویژگی‌های مرجع تقلید، از جمله اجتهاد مطلق، عدالت، حیات و اعلمیت^[۴]، مباحث مربوط به «كتاب الطهارة» را عنوان نموده است که از جمله مباحث مهم آن می‌توان به انواع آب‌ها و احکام مربوط به آنها^[۵]، آداب تخلی^[۶]، مباحث مربوط به وضو^[۷]، انواع غسل و احکام و مسائل مربوط به آن^[۸]، احکام مربوط به تکفین و تدفین میت^[۹] و مباحث تیمم^[۱۰] اشاره نمود.

«كتاب الصلاة» با توضیح اعداد فرایض و نوافل و وقت آنها، آغاز گردیده^[۱۱] و مباحثی همچون مباحث مربوط به قبله^[۱۲]، پوشش نمازگزار^[۱۳]، مکان نماز^[۱۴]، اذان و اقامه^[۱۵]، نیت^[۱۶]، اجزاء و ارکان نماز^[۱۷] و نماز جمعه^[۱۸] و آیات^[۱۹] را در خود جای داده است.

در «رسالة في المعاني الحرفية»، مؤلف به دنبال آن است تا ابتدا به تحریر حقیقت معانی حرفیه پرداخته و سپس، این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار دهد که آیا این بحث، مختص به هریک از مرحله وضع و استعمال بوده یا بحثی عام بوده و یا اینکه، در هر مرحله، تفصیلی وجود دارد^[۲۰].

از جمله مباحث این رساله، عبارتند از حقیقت معنای اسمی و حرفی^[۲۱]، تقسیم معانی به اخطاری و ایجادی^[۲۲]، خاص یا عام بودن معانی حرفیه^[۲۳] و عدم قابلیت معنی حرفی برای اطلاق و تقیید^[۲۴].

موضوع اصلی در «رسالة التعبدية والتوصلية»، بحث پیرامون این مطلب است که آیا اصل در واجبات، توصلی بودن آنهاست یا تعبدی بودن یا اینکه هیچ اصلی برای تعیین هیچ کدام از این دو امر، وجود ندارد. از جمله مباحث این رساله مختصر، عبارت است از: اعتبار یا عدم اعتبار مباشرت، اعتبار یا عدم اعتبار اختیاریت^[۲۵]، اعتبار یا عدم اعتبار اجتماع با حرمت^[۲۶]، امتناع اخذ خصوصیت مترتب بر حکم در موضوع و متعلق آن^[۲۷] و امتناع اطلاق در صورت امتناع تقیید^[۲۸].

یکی از مباحث مهم اصولی، بحث پیرامون ترتب است؛ ترتب در لغت، به معنای توقف چیزی بر دیگری است و در اصطلاح، اجتماع دو حکم فعلی است در یک یا دو موضوع در زمان واحد؛ به‌گونه‌ای که امتثال هر دو برای مکلف مقدور نباشد؛ درحالی‌که یکی از آن دو، مطلق و دیگری، مشروط به عصیان حکم مطلق یا مشروط به بنای مکلف بر عصیان حکم مطلق باشد. نویسنده در «رسالة الترتب»، به‌صورت مختصر و موجز، به این بحث پرداخته است^[۲۹].