مادة البقاء في إصلاح فساد الهواء و التحرز من ضرر الأوباء
مادة البقاء في إصلاح فساد الهواء و التحرز من ضرر الأوباء، از آثار پزشک و داروشناس مشهور قرن چهارم هجری قمری، ابوعبدالله محمد بن احمد بن سعید تَمیمی مُقَدَّسی (یا مَقْدِسی)، (متوفای پس از 370ق) است که نقش محیط زیست و آلودگی آب و هوا در انتشار بیماریهای واگیر و بهویژه وباها و چگونگی پیشگیری و درمان آنها را توضیح میدهد. نگارنده این اثر را برای وزیر، یعقوب بن کلس در مصر نوشته است. پژوهشگر معاصر، یحیى شَعّار این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار نگارنده و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است.
| مادة البقاء في إصلاح فساد الهواء و التحرز من ضرر الأوباء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | تمیمی، محمد بن احمد (نويسنده) شعار، یحیی (محقق) |
| ناشر | المنظمة العربية للتربية و الثقافة و العلوم. معهد المخطوطات العربية |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1420ق - 1999م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | بهداشت - پزشکی - متون قديمی تا قرن 14 - سلامتی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ت8م2 127/5 R |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- توضیحات محقق، یحیى شَعّار، درباره شخصیت، اهداف و روش نویسنده[۱] و همچنین بحثی که با عنوان «تحليل المخطوط علمياً» بر کتاب افزوده است[۲]، بسیار سودمند است، ولی در معرفی اجمالی حاضر نگنجد.
ساختار و محتوا
- این اثر از 10 مقاله بهترتیب ذیل تشکیل شده است:
- دیدگاههای بقراط، ارسطو و هرون درباره تغییرات فصلی و نقش آن در بیماریهای همهگیر و نیز تفاوت اینگونه بیماریها با انواع دیگر.
- فساد هوا در زمانها و مکانهای مختلف.
- توصیههای بهداشتی در مواقع فساد هوا و یادآوری برخی از داروهای مفید برای حفظ تندرستی.
- داروهای دودزای مفید برای برطرف کردن فساد هوا و نیز شیوه سالمنگهداشتن آب و تصفیه آب فاسد
- درباره داروهای هندی و برخی نوشیدنیهای سکرآور.
- اصلاح هوا و تقویت افراد سالم با بهرهگیری از مواد خوشبوکننده و بهویژه نوع خاصی از آنها موسوم به «برمکیات»، تأثیر صوت خوش و موسیقی (تأثیرات روانی) در میزان رفع بیماریهای همهگیر.
- تأثیر اندوه و افسردگی در «بیماریهای وهمی» (روانی) و روش درمان آنها و اسبابی که موجب دیدن رؤیای صادقه میشود.
- درباره علل جدری، حصبه، ماشرا و درمان آنها.
- داروهای مرکبی که در درمان یا پیشگیری بیماریهای همهگیر و نیز بیماریهایی چون مالیخولیا، بهکار میآید.
- شرح 46 دارو از داروهایی که در کتاب ادویه مفرده جالینوس به آن اشاره شده، با استناد به توضیحات حنین بن اسحاق[۳].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- کرامتی، یونس، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1387ش.