فاضلی بهسودی، محمدباقر
| نام | فاضلی بهسودی، محمدباقر |
|---|---|
| نام‌های دیگر | محمدباقر بن ناظرحسين فاضلي بهسودي کوه‌بيروني
بهسودي، محمدباقر فاضلي، محمدباقر |
| نام پدر | حاج ناظرحسین فاضلی |
| متولد | 1337ش |
| محل تولد | حصه دوم بهسود، از توابع ولایت میدان افغانستان |
| رحلت | |
| اساتید | مدرس افغانی
اسماعیل محقق مزاری |
| برخی آثار | القواعد و الفروق حول أمهات المباحث الأصولية و الفقهية و المنطقية و الفلسفية |
| کد مؤلف | AUTHORCODE12238AUTHORCODE |
محمدباقر فاضلی بهسودی (متولد 1335ش)، مسئول استفتائات و معاونت دفتر مرکزی قم بیت آیت‌الله محقق کابلی
ولادت
محمدباقر فاضلی، فرزند حجت‌الاسلام حاج ناظرحسین فاضلی، در سال 1335ش، در منطقه کوه بیرون (تگاب برخانه، قریه سوره سو) حصه دوم بهسود، از توابع ولایت میدان افغانستان، در خانواده‌ای مذهبی و روحانی، متولد شد[۱].
تحصیل و اساتید سطح
وی در هشت سالگی، به‌همراه پدر و دو عمویش، رهسپار عراق شد. دلیل این مهاجرت، این بود که پدر و عموی بزرگ وی، هرکدام دارای یک پسر بودند و عموی کوچکش نیز فرزندی نداشت و آن یگانه پسرعموی بزرگش نیز در دوران جوانی، زیر برف کوچ، به رحمت خدا رفت، درنتیجه برای این خانواده، فقط یک پسر باقی ماند و به همین جهت، این سه برادر تصمیم گرفتند که به عتبات عالیات مشرف شوند و بقیه عمرشان را در جوار مرقد امیرالمؤمنین(ع)، سپری کنند تا تنها پسر این خانواده، در آنجا مشغول تحصیل شود. این بود که در سال 1343، عازم ایران شدند و وقتی به مشهد مقدس رسیدند، پدرش در حرم ثامن‌الائمه(ع) با خدای خود عهد کرد که تنها پسرش را در راه تحصیل علوم دینی بگمارد. ایشان در همین سال، وارد حوزه علمیه نجف اشرف شده و مدت دو سال، در مکتب‌خانه آنجا، مشغول فراگیری قرآن کریم، کتاب حافظ و بقیه کتب فارسی شد و بعد از دو سال، رسما در دروس حوزه شرکت کرد[۲].
وی ادبیات عرب (جامع المقدمات، سیوطی، شرح جامی و مطول)، منطق (حاشیه ملاعبدالله و شرح شمسیه) و اصول (معالم‌الدين و قوانين الأصول) را نزد اساتید بزرگوار: سید موسوی، شیخ محمدحسین نوری سنگ تخت، سید محمدحسن مرتضوی بلخابی، شیخ اسماعیل عالمی یکاولنگی، مدرس افغانی، محمدی بامیانی و خدابخش محقق کرمانی فراگرفت[۳].
وی در سال 1353ش، در ماه مبارک رمضان، از عراق اخراج و در کابل، مستقر شد. مدت سه سال در مدرسه علمیه محمدیه که زیر نظر آیت‌الله سید محمد سرور واعظ بهسودی اداره می‌شد، مشغول تحصیل شد. «قوانين الأصول» را نزد سید محمدتقی وحیدی بهسودی فراگرفت و جلد اول شرح لمعه و رسائل را در نزد سید حسین جان فاضل تلمذ نمود. در امتحانات کتبی سالانه مدرسه محمدیه، در هر سه سال، عنوان شاگرد اول و ممتاز را دریافت کرد[۴].
در سال 1356، جهت ادامه تحصیل به مشهد مقدس رفت و در مدرسه باقریه، ساکن گردید و به درس‌هایی که در مدرسه امام صادق(ع)، زیر نظر فرزندان آیت‌الله میلانی اداره می‌شد، مشغول تحصیل شد. رسائل، مکاسب و مجمع البيان را از اسماعیل محقق مزاری و جلد دوم شرح لمعه را از سید صالحی خاوری کسب فیض نمود[۵].
وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1358، وارد حوزه علمیه قم شده و در مدرسه فیضیه، ساکن شد. رسائل را نزد استاد اعتمادی، مکاسب و کفایه را در محضر استاد ستوده و پایانی، اسفار و تفسیر را از آیت‌الله جوادی آملی، نهاية الحكمة و فلسفتنا را با واسطه از آیت‌الله مصباح یزدی و منظومه را از اساتید انصاری و ممدوحی فراگرفت[۶].
اساتید خارج فقه و اصول
اساتید ایشان در دروس خارج فقه و اصول، عبارتند از آیات عظام:
- میرزا جواد تبریزی؛
- فاضل لنکرانی؛
- جعفر سبحانی؛
- محقق کابلی؛
- وحید خراسانی[۷].
وی چهار سال در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام فاضل لنکرانی، میرزا جواد تبریزی و جعفر سبحانی شرکت کرد. یک دوره کامل خارج اصول را از ابتدا تا انتها، در مدت 20 سال از محضر آیت‌الله وحید خراسانی فراگرفت و مدت 12 سال، در درس قضای ایشان، شرکت نمود. مدت 18 سال نیز در درس خارج فقه آیت‌الله محقق کابلی حضور مستمر داشته است. وی تمام دروس خارج فقه و اصول را که شرکت داشته، نوشته است. مدت چهار سال در آموزش معارف اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی قم شرکت کرد و در امتحانات، حایز جوایزی نیز گردید. وی در تمام دوران تحصیل، مشغول تدریس نیز بوده و تعدادی از شاگردان ایشان، جزء اساتید و فضلای حوزه هستند و در داخل و خارج کشور، مشغول تدریسند[۸].
آثار
تاکنون چندین اثر از ایشان به چاپ رسیده است که عبارتند از:
- القواعد و الفروق (شامل چهار بخش اصول، فقه، منطق و فلسفه)؛
- المباحث الصرفية؛
- أجوبة المسائل (پاسخ سؤالات امتحانی حوزه علمیه کابل و مزار شریف)؛
- رشوه از دیدگاه اسلام (خلاصه دروس آیت‌الله وحید خراسانی در باب رشوه)؛
- توکل (سلسه درس‌های اخلاق تحت عنوان توکل)؛
- پاسخ به پرسش‌های قرآنی؛
- تصحیح و تنظیم شش جلد «المباحث الفقهية» (دروس خارج فقه آیت‌الله محقق کابلی)، «منهج الصلحاء» (ترجمه توضیح المسائل) و «وظيفة القضاة»؛
- جمع‌آوری و تلخیص سه جلد استفتائات جدید معظم‌له با همکاری حجت‌الاسلام افتخاری[۹].
پانویس
منابع مقاله
حیدری خواتی، غلامحسین، «رجال ماندگار، زندگی‌نامه علمای فقیه و سیاسی شیعیان افغانستان»، انتشارات خراسان باستان، چاپ دوم، بهار 1395.