رسائل جامع خواجه عبدالله انصاری

رسائل جامع خواجه عبدالله انصاری
پدیدآوران	انصاری، عبدالله بن محمد (نویسنده) شریعتی، محمد امین (مصحح و معلق)
ناشر	خاتم الانبیاء
مکان نشر	ایران - اصفهان
سال نشر	1390ش.
چاپ	چاپ چهارم
شابک	‎978-964-8378-02-3
موضوع	تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 اخلاق عرفانی - متون قدیمی تا قرن 14 نثر فارسی - قرن 5ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏/الف8ر5 / 288 BP

رسائل جامع خواجه عبدالله انصاری، نوشته‌ها و آثار ابواسماعیل، عبدالله بن ابى‌منصور انصارى (۳۹8-۴۸۱ق) معروف به پیر هرات، مفسر، محدث، فقیه، از عالمان نام‌آور شریعت و پیران سلوک عرفانی و از نسل ابوایوب انصاری، است. این کتاب با تصحیح و تعلیق محمدامین شریعتی چاپ شده است. این مجموعه، رساله‌های دل و جان، واردات، کنز السالکین، قلندرنامه، هفت‌ حصار، محبت‌نامه، مقولات و الهی‌نامه را در بر دارد. گفتنی است که وی از نخستین کسانی است که به فارسی نثر مسجع ساخت و در ضمن نثر، شعر به‌کار برد و این سبک در قرن هفتم هجری به‌وسیله‌ شیخ سعدی شیرازی شاعر بزرگ زبان فارسی به کمال رسید و کتاب گلستان سعدی بهترین شاهد آن است.

محقق، در آغاز، زندگی‌نامه خواجه را آورده و سپس رساله‌های زیر را گنجانده است:

1. رساله دل و جان: در گفتگوی مجازی میان دل و جان است.
2. رساله واردات: آمیزه‌ای از نصیحت‌های خواجه به رهروان و نجواهای او با خداوند است.
3. رساله کنز السالکین: در موضوع‌های عشق و عقل، شب و روز، قضا و قدر، عنایت رحمان با انسان، حق درویشان حقیقی و مجازی و در غرور جوانی تألیف شده است.
4. رساله قلندرنامه: رویارویی خواجه با قلندر و اندرزهای او و سپس، همراهی خواجه با وی و کسب فیض از او است.
5. رساله هفت حصار: دربردارنده راز و نیازهای خواجه با خداوند است.
6. رساله محبت‌نامه: در آغاز از نحوه هویدا شدن دوستی پروردگار نسبت به بندگان برگزیده‌اش سخن می‌گوید و سپس، موضوعات محبت، شوق، طلب، بکاء، ذکر، عتاب، مسامره، مرید و مراد، جنون، قرب، انس و انبساط را دنبال می‌کند.
7. رساله مقولات: با مناجات با پروردگار آغاز شده و از عشق سخن می‌گوید. سپس، رهروان را به دانش، پرهیزگاری، یاد باری تعالی و وجد سفارش می‌کند.
8. رساله الهی‌نامه: در مناجات با خداوند است.

منابع مقاله

1. متن کتاب.
2. گلی‌زاده، پروین؛ فاضلی، شیما، «نقش تقابل‌های دوگانه در سجع نثر تعلیمی؛ با تأکید بر رسایل خواجه عبدالله انصاری و گلستان سعدی»، عرفانیات در ادب فارسی (ادب و عرفان)، پیاپی 36 (پاییز 1397):

https://www.noormags.ir/view/fa/search?q=%D9%86%D9%82%D8%B4%20%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%B3%D8%AC%D8%B9%20%D9%86%D8%AB%D8%B1%20%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C&origin=start&index=