دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان
| نام | دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه خراسان |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| رئیس | حجت‌الاسلام مسعودی |
| هیئت مدیره | محمد جعفری گیلانی، محمدی عراقی، احمد واعظی، سید عباس صالحی، عبدالرضا ایزد پناه، حمید پارسانیا، احمد عابدی، علی رضا امینی، عبدالحسین خسرو پناه |
| بنیانگذاری | |
| وبگاه | www.dtekh.ir |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05764AUTHORCODE |
دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان، نهادی است حوزوی، انقلابی، تبلیغی و علمی، که به‌منظور ایفای نقش واسط فعال میان حوزه‌های علمیه و نیازهای دینی مردم و نظام اسلامی تأسیس گردید. معاونت آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی از سال 1368، با تشکیل گروه‌های علمی - آموزشی و به مدد برنامه‌ریزی پویا و اجرای فعال، به پرورش حوزویان کارآمد در عرصه‌های نوآمد تحقیقات و تبلیغات اسلامی و گسترش ظرفیت حوزه جهت تأمین نیازهای جامعه و نظام اسلامی همت گماشت.
سابقه و تأسیس
«دفتر تبلیغات اسلامی»، نهادی است حوزوی، انقلابی، تبلیغی و علمی، که به‌منظور ایفای نقش واسط فعال میان حوزه‌های علمیه و نیازهای دینی مردم و نظام اسلامی در اولین ماه‌های پیروزی انقلاب اسلامی تأسیس گردید. هدف این نهاد، «تبیین و گسترش باور، بینش و ارزش‌های اسلامی و انقلابی و تعمیق و توسعه دانش و معرفت اسلامی» است و فعالیتهای اصلی آن در سه مرکز بزرگ حوزه‌های علمیه قم، مشهد و اصفهان تمرکز یافته است.[۱].
رسالت دفتر تبلیغات اسلامی در ایفای نقش خود، ایجاب می‌کند ساختارها، فرایندها، محتواها، امکانات و ظرفیتها در این مسیر تنظیم و سنجیده شود. از طرفی دیگر تعهد به ارائه خدمات علمی - آموزشی با رعایت استانداردهای لازم و کیفیت‌بخشی هرچه بیشتر به آنها باعث ایجاد حداکثر کارایی و اثربخشی (بهره‌وری) خواهد شد. این عوامل، بخش‌های آموزشی دفتر را واداشته است که از یکسو در ارائه خدمات، مأموریت‌محور و از سوی دیگر تقاضانگر باشند و در هر دو بُعدِ نخبه‌گرا و تکثرگرا، ضمن دستیابی به منابع انسانی کارآمد، فضای آموزشی حوزه را نسبت به مأموریتهای خود فعال نگاه دارند. ازاین‌رو، طرح تقسیم فعالیتهای معاونت آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در سه مرکز آموزشی: علوم و معارف اسلامی، فرهنگ و هنر و تبلیغ اسلامی و زبان، فناوری و ارتباطات اسلامی پی‌گرفته شده است و تأسیس مراکز آموزشی، امتداد طبیعی و رشد منطقی تحولات ادوار پیشین آموزشی در شعبه خراسان است.[۲].
سیر تحولات آموزشی
معاونت آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی از سال 1368، با تشکیل گروه‌های علمی - آموزشی و به مدد برنامه‌ریزی پویا و اجرای فعال، به پرورش حوزویان کارآمد در عرصه‌های نوآمد تحقیقات و تبلیغات اسلامی و گسترش ظرفیت حوزه جهت تأمین نیازهای جامعه و نظام اسلامی همت گماشته است.[۳].
هم‌اینک بسیاری از دانشآموختگان این نهاد، به‌عنوان نویسندگان نوپرداز مذهبی، مبلغان دینی توانمند، محققان ژرف‌اندیش در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی، مدرسان معارف اسلامی در حوزه و دانشگاه و مدیران و برنامه‌ریزان فرهنگی و تبلیغی، به ایفای رسالت مقدس روحانیت می‌پردازند[۴].
تأسیس و تکمیل (1368 تا 1375)
الف)- رویکردها:
- گسترش نگاه حوزویان به علوم انسانی؛
- تأمین خلأ آموزشی حوزه در مهارتهای زبانی پایه؛
- توجه به تکدرسها و آموزش‌های کوتاه‌مدت ضروری حوزه؛
- به‌روزرسانی اطلاعات علمی و اجتماعی حوزویان و طرح موضوعات کاربردی[۵].
ب)- تشکیلات:
- مسئول واحد آموزش؛
- دفتر واحد آموزش؛
- بخش ارتباط با مدارس؛
- واحد زبان (انگلیسی)؛
- بخش عربی[۶].
ج)- برنامه‌ها:
- (دوره) آموزش زبان انگلیسی؛
- (دوره) آموزش مکالمه عربی؛
- (دوره) آموزش تفسیر و علوم قرآن؛
- (دوره) آموزش فلسفه؛
- (تکدرس) اقتصاد؛
- (تکدرس) نویسندگی؛
- (تکدرس) رجال؛
- (تکدرس) علوم قرآنی؛
- (تکدرس) روش تحقیق؛
- دیدارهای علمی[۷].
رشد و گسترش (1376 تا 1383)
الف)- رویکردها:
- طراحی نظام جامع آموزشی مشتمل بر: مبانی، اهداف و سیاستها، مقاطع و رشته‌ها، آئین‌نامه آموزشی و شناسه‌های مختلف مرتبط؛
- توجه به نیازهای آموزشی متنوع و ترکیبی حوزه؛
- آغاز ارزیابی کارشناسه‌گانه و مؤثر اساتید.
ب)- تشکیلات:
- معاون آموزشی؛
- دفتر معاونت؛
- انجمن فلسفه و دین‌پژوهی؛
- انجمن عربی معاصر (منتدی اللغة العربية)؛
- انجمن زبان انگلیسی؛
- انجمن ادب و هنر حوزه؛
- مجمع فقه و مبانی اجتهاد؛
- گروه اقتصاد و علوم اجتماعی؛
- گروه آموزش‌های عمومی؛
- اداره آموزش؛
- واحد خواهران؛
- واحد طرح و برنامه؛
- مرکز مشاوره حوزه؛
- ستاد دیدارهای علمی؛
- سمعی - بصری؛
- آموزش غیر متمرکز (ارتباط با مدارس).
ج)- برنامه‌ها:
- دوره نیمه تخصصی علوم و معارف قرآن؛
- دوره نیمه تخصصی علوم و معارف حدیث؛
- دوره نیمه تخصصی فلسفه؛
- دوره نیمه تخصصی کلام و دین‌پژوهی؛
- دوره نیمه تخصصی تاریخ اسلام؛
- دوره عمومی جامع فرهنگ و علوم اسلامی؛
- دوره عمومی مبانی فقه اسلامی؛
- دوره عمومی غیر حضوری فلسفه؛
- دوره عمومی آشنایی با مبانی تشیع؛
- دوره عمومی تربیت مبلغ؛
- دوره عمومی تربیت مربی؛
- تکدرسهای تخصصی (در محیط دفتر) و عمومی (در مدارس علمیه)؛
- دوره‌های مقدماتی، عمومی و پیشرفته عربی معاصر؛
- دوره تخصصی عربی معاصر/گرایش ترجمه و درک متون؛
- دوره‌های مقدماتی، عمومی و پیشرفته زبان انگلیسی؛
- دوره عمومی سینما؛
- دوره عمومی داستان‌نویسی؛
- دوره عمومی خوشنویسی؛
- فصلنامه علمی - فرهنگی جستار (شماره‌های 1 تا 6)؛
- تأسیس مرکز مشاوره حوزه و ارائه مشاوره‌های تحصیلی و تربیتی در آن؛
- بانک نوار[۸].
انسجام و شکوفایی (1384 تا 1389)
الف)- رویکردها و دستاوردها:
- طراحی راهبردها و برنامه‌های جدید و نوسازی برنامه‌های پیشین در قالب برنامه‌ریزی استراتژیک، مشتمل بر پنج عرصه راهبردی، با نام جنبش علمی حوزه؛
- تثبیت و رسمیت ساختار تشکیلاتی و گروه‌های آموزشی، مبتنی بر طبقه‌بندی علوم اسلامی و انسانی؛
- توسعه ظرفیت انسانی حوزه علمیه در قلمروی تحقیقات ژرفنگر و تبلیغات نوآمد اسلامی؛
- تقویت رویکردهای نظام‌مند، مقایسه‌ای، بین رشته‌ای و معطوف به نیازها، در آموزش‌های حوزوی؛
- تربیت نیروهای ورزیده و نوپرداز برای رسالتهای علمی - پژوهشی و فرهنگی - تبلیغی، از میان دانش‌پژوهان رشته‌های تخصصی حوزه؛
- توسعه تجربه‌های پژوهشی و تبلیغی طلاب جوان حوزه و هدایت آنها به‌سوی افق‌های نوین علمی و نیازهای اجتماعی؛
- ایجاد شبکه هم‌گرایی و همکاری میان استعدادهای جوان‌پژوهشی و تبلیغی حوزه؛
- ایجاد فرصت عینی برای ارائه توانمندی‌های اعضای حلقه‌های علمی و تبلیغی و دانش‌پژوهان دوره‌های آموزشی؛
- ارتقای جریان آموزشی دفتر تبلیغاتی آستانه تولید علمی و فرهنگی؛
- هدایت تولیدات علمی و فرهنگی استعدادهای جوان به‌سوی افق‌های نوین و مورد نیاز در مطالعات اسلامی؛
- توسعه گفتمان تحول و نوآوری در فضای حوزه علمیه، به‌ویژه طلاب و فضلای جوان؛
- جهت‌دهی فعالیتهای علمی و آموزشی حوزه به‌سوی ساحتهای کاربردی و نوآمد؛
- توسعه گفتمان تحول در حوزه و تبیین مبانی و اقتضائات آن در عرصه‌های آموزشی؛
- فراگیرسازی فرهنگ آزاداندیشی و نظریه‌پردازی میان اساتید و طلاب حوزه؛
- گشایش افق‌های نوین در فراگیری دانش‌ها و مهارتهای تحقیق و تبلیغ دینی؛
- نوسازی روش‌ها، تجهیزات، مواد و فناوری‌های یادگیری؛
- تأمین اطلاعات و شبکه‌های مدیریت و پردازش لازم در مسیر کیفیت‌بخشی برنامه‌ریزی و اجرای آموزش‌ها؛
- اتوماسیون و کاهش هزینه وقت، منابع انسانی و مادی، در فرآیند مدیریت آموزشی؛
- تکیه بر هویت حوزوی فعالیتهای آموزشی به‌جای تأکید بر هویت سازمانی و بخشی؛
- طراحی و استقرار نظام تصمیم‌گیری مشارکتی و کارآمد؛
- افزایش تعدد و تنوع دوره‌های آموزشی برای پاسخگویی به نیازهای آموزشی حوزه؛
- اتخاذ تدابیر ویژه برای تبلیغات و اطلاع‌رسانی وسیع، متنوع و مؤثر و متناسب با حساسیتهای حوزه؛
- استانداردسازی و ایجاد انسجام در برنامه‌های آموزشی حول: اصول و اهداف بیانیه مأموریت، محتوا و مقاطع و مقررات آموزشی، شرایط پذیرش و رویه‌های اجرایی و اطلاع‌رسانی.
ب)- تشکیلات:
- معاون آموزشی؛
- دفتر معاونت؛
- واحد برنامه‌ریزی و همکاری آموزشی؛
- گروه آموزشی علوم قرآن و حدیث؛
- گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی؛
- گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد؛
- گروه آموزشی تبلیغ و تربیت اسلامی؛
- گروه آموزشی ادب و هنر اسلامی؛
- گروه آموزشی فرهنگ و تاریخ؛
- گروه آموزشی زبان؛
- اداره اطلاع‌رسانی و آموزش مجازی؛
- اداره امور آموزشی.
ج)- برنامه‌ها:
- دوره عالی علوم و معارف قرآن؛
- دوره عالی علوم و معارف؛
- دوره عالی فلسفه اسلامی؛
- دوره عالی کلام اسلامی؛
- دوره عالی فقه مقارن؛
- دوره عالی تاریخ اسلام؛
- دوره عالی تبلیغ و ارتباطات اسلامی، گرایش خطابه و مناظره[۹].
پانویس
منابع مقاله
«روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی»،