تاریخ تصوف اسلامی «از آغاز تا سده دوم هجری»
| تاریخ تصوف اسلامی «از آغاز تا سده دوم هجری» | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بدوی، عبد الرحمن (نويسنده) افتخارزاده، محمود (مترجم) |
| ناشر | دفتر نشر معارف اسلامی |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1375ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | تصوف - تاریخ - عارفان - سرگذشت نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ب4ت2 275 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تاریخ تصوف اسلامی، از آغاز تا پایان سده دوم هجری، ترجمه روان محمودرضا افتخارزاده از «تاريخ التصوف من البداية حتی نهاية القرن الثاني» تألیف عبدالرحمن بدوی (1917-2002م) است.
مترجم، کتاب را با «مقدمه‌ای بر تصوف اسلامی» آغاز کرده است. او معتقد است پارسایی اسلامی تا پیش از آنکه بر آن نام «تصوف» به معنای فنی و اصطلاحی کلمه نهیم، یک حرکت صرفاً اخلاقی پرهیزکارانه بود که مبانی و مبادی عبادی – اجتماعی خویش را از شریعت می‌گرفت و بسیاری از پارسایان خود فقیه و محدث و متکلم نیز بودند[۱].
فصل اول کتاب با عنوان «مقدمات و مشکلات»، نخستین مشکل را در رابطه با تصوف اسلامی، مشکل اسم تصوف دانسته که از کجا مشتق شده است. نویسنده، نظریه سراج درباره اشتقاق لفظ صوفی از صوف که پوشاک بیشتر این گروه بوده را بر دیگر آرا و اقوال ارجح دانسته است[۲]. مشکل تعریف تصوف از دیگر مشکلاتی است که در حل آن 25 تعریف ارائه شده است[۳].
از جمله مباحثی که نویسنده به آن پرداخته این موضوع است که آیا تصوف تحت تأثیر عوامل بیگانه بوده است؟ در این رابطه تأثیرات ایرانی، مسیحی و یهودی، هندی، یونانی مورد مطالعه قرار گرفته است[۴]. نویسنده متأثر شدن تصوف اسلامی از عوامل بیگانه را مردود دانسته است[۵].
وی در ادامه، این دیدگاه که تصوف ریشه در قرآن کریم و سنت نبوی دارد را مطرح کرده و در پاسخ به این پرسش که اگر چنین است و تصوف یعنی اقتدا به پیامبر و عمل به قرآن، پس چرا صوفیان از فقیهان و دیگر مؤمنان جدا می‌شوند؟ می‌نویسد: پاسخ صوفیان این است که اختلاف میان آنان و فقیهان، در فهم حقیقت است؛ زیرا صوفیان از رفتار و گفتار پیامبر و آیات قرآن چیزی را می‌فهمند که فقیهان و دیگر مؤمنان نمی‌فهمند[۶].
البته صوفیان خود به انتقاد از خویش پرداخته و انحرافات برخی صوفی‌نمایان را بیان کرده‌اند[۷].
زهد پیامبر(ص) و اصحاب و حسن بصری و اصحابش، عناوین فصول دوم و سوم کتاب است. ابراهیم بن ادهم، شقیق بلخی، حاتم اصم و فضیل بن عیاض، بزرگان صوفیه قرن دوم هجری هستند که احوال آنها در فصل چهارم کتاب مطرح شده است.
پانویس
منابع مقاله
یادداشت مترجم و متن کتاب.