النهاية في مجرد الفقه و الفتاوی با ترجمه فارسی آن
النهاية في مجرد الفقه و الفتاوي، از آثار فقیه و مرجع تقلید برجسته شیعه در قرن پنجم هجری قمری، ابوجعفر محمد بن حسن طوسی، معروف به شیخ طوسی(385-460ق)، است که بهصورت مختصر و بدون ذکر استدلال، فتاوای فقهی را در ابواب عبادات و معاملات ارائه میدهد و بهعنوان متنی مرجع و آموزشی در فقه اهلبیت(ع) و علم شریعت شناخته میشود. کتابشناس معاصر ایرانی، محمدتقى دانشپژوه (۱۲۹۰-۱۳۷۵ش)، اثر حاضر را تحقیق و تصحیح کرده است.
| النهایة في مجرد الفقه و الفتاوی با ترجمه فارسی آن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طوسی، محمد بن حسن (نويسنده) دانشپژوه، محمدتقی (گردآورنده و مترجم) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1342ش - 1343ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه جعفری - قرن 5ق. |
| زبان | عربی - فارسی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | /ط9ن9 181/6 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار و محتوا
- جلد اول: (طهارت، صلات، صیام، زکات، حج، جهاد، دیون و کفالات و حوالات و وکالات، شهادات، قضایا و احکام و مکاسب).
- جلد دوم: شامل دوازده کتاب (متاجر، نکاح، طلاق، عتق و تدبیر و مکاتبه، ایمان و نذور و کفارات، صید و ذبائح، اطعمه و اشربه، وقوف و صدقات، وصایا، مواریث، حدود و دیات).
- جلد سوم: حواشی ترجمه فارسی و متن عربی «النهاية في مجرد الفقه و الفتاوي».
ویژگیهای منحصربهفرد چاپ حاضر
- کتاب «النهاية في مجرد الفقه و الفتاوي»، بهصورت دوزبانه ارائه شده است؛ بهطوریکه متن اصلی عربی در صفحه سمت راست و ترجمه فارسی آن در صفحه سمت چپ قرار دارد و صفحات راست و چپ، شماره یکسان دارد. این چیدمان، امکان مقایسه و فهم آسان مطالب را فراهم میکند.
- این چاپ بر اساس مقایسه دقیق پنج نسخه خطی عربی و هشت نسخه خطی فارسی تهیه شده است.
- از نظر تاریخی، فقیهانی مانند ابوعبدالله الحسین بن اردشیر بن محمد بن الحسن الأندرااوذی، این کتاب را نزد علامه حلی قرائت کردهاند، که نشاندهنده اهمیت و اصالت «النهاية في مجرد الفقه و الفتاوي» است[۱].
مقایسه ترجمه
- متن عربی:... الطهارة في الشريعة اسم لما يستباح به الدخول في الصلاة و هي تنقسم قسمين: وضوء و تيمم و مدارهما علی أربعة أشياء؛ أحدها وجوب الطهارة و ثانيها ما به تكون الطهارة و ثالثها كيفية الطهارة و رابعها ما ينقض الطهارة[۲].
- ترجمه فارسی: ... طهارت در شرع نام آن چیزی است که بدان مباح بود در نماز رفتن و آن بر دو ضرب است: یکی وضو است و دوم تیمم و مدار هر دو بر چهار چیز است: یکی وجوب طهارت، دوم آن چیز که به آن طهارت بهحاصل آید، سوم چگونگی طهارت، چهارم آنچه طهارت را بشکافد[۳].
- مقایسه ترجمه: هرچند داوری نهایی و تفصیلی درباره کیفیت ترجمه در اثر حاضر، برعهده متخصصان است، اما با مرور دقیق این قطعه از متن و ترجمه، به نظر میرسد که ترجمه دقیق و با امانت صورت گرفته است؛ ولیکن مترجم زبان و قلمی قدیمی دارد و برخی از عباراتش مانند «آنچه طهارت را بشکافد» برای نسل حاضر، شیوا و رسا نیست.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.