ابن الجوزي الإمام المربي، و الواعظ البلیغ و العالم المتفنن
| ابن الجوزي الإمام المربي، و الواعظ البلیغ و العالم المتفنن 510 - 597ھ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غزولی، عبدالعزیز سیدهاشم (نويسنده) |
| ناشر | دار القلم |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1420ق - 2000م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | سرگذشتنا‌مه ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، ۵۰۸ - ۵۹۷ق.,سرگذشتنا‌مه فقیهان اهل سنت,سرگذشتنا‌مه فقیهان حنبلی,سرگذشتنا‌مه دانشمندان اهل سنت,اسلام -- سرگذشتنا‌مه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 152/۵/الف۲غ۴ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ابن الجوزي الإمام المربي و الواعظ البليغ و العالم المتفنن، اثر عبدالعزیز سید هاشم غزّولی است که در باره ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (597-508ق)، عالم بغدادی قرن ششم هجری نوشته است و زندگی و زمانه او، وضعیت جامعه او، منابع شناختی او، روش فکری او، جایگاه علمی او، روش نقادانه و اصلاحی او، منزلت نفس نزد او، دیدگاه او درباره پرستش، پرورش دینی و... را بررسی می‌کند.
غزولی در نخستین فصل، به زمانه و زندگی ابن جوزی می‌پردازد و از دوره کودکی، دانش‌آموزی، ویژگی‌های شخصیت، استادان، شاگردان، رنج‌ها و مرگ او سخن می‌گوید و نیز شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، دینی و فکری جامعه او را بررسی می‌کند.
فصل دوم، منایع شناختی و روش فکری ابن جوزی را نشان می‌دهد که چگونه او علاوه بر قرآن، حدیث نبوی(ص) و سخن صحابه و سیره آنان، از فلسفه یونانی و حکمت شرقی بهره می‌گرفته است. همچنین، توجه او را به پژوهش‌های پیشینیانی مانند حسن بصری، ابن حنبل، غزالی و ابن عقیل واکاوی می‌کند و اینکه، چگونه کتاب‌های صوفیان و تجربه‌های شخصی خود او بر دیدگاه‌هایش تأثیر می‌گذارده است. نویسنده، مذهب حنبلی ابن جوزی را عاملی برای آزاداندیشی، به‌کار بردن خِرد، دوری از خشک‌مغزی و جمع نمودن او میان نقل و عقل می‌داند.
فصل سوم، جایگاه علمی او را تحلیل می‌کند و به توانایی‌هایش در وعظ و اندرز، تاریخ، تفسیر و حدیث می‌پردازد و قدر و قیمت او را با ستایشی که عالمان از وی می‌کنند، می‌سنجد.
فصل چهارم، نگاه نقادانه و روش مصلحانه ابن جوزی را نمایان می‌کند؛ بدین‌گونه که رویکرد وی را می‌توان در کتاب «تلبیس ابلیس» دید و نقد او را به سوفسطائیان، دهریان، فیلسوفان، ادیبان، قاریان، اصحاب حدیث، فقیهان، داستان‌سرایان، انذاردهندگان، والیان، عامه مردم، زنان و صوفیان دنبال کرد.
فصل پنجم، پژوهش ابن جوزی را درباره نفس بشری بررسی می‌کند و از طبیعت انسان، انواع نفس، خواهش‌های نفسانی و راه‌های مهار و تربیت آن سخن می‌گوید.
فصل ششم، دیدگاه ابن جوزی را درباره پرستش، پرورش و زندگی بررسی می‌کند و در آن به دلایل اخلاقی عبادات پرداخته می‌شود. همچنین، نگاه تطبیقی میان آرای او و آرای عبدالبر و غزالی بررسی می‌گردد. نویسنده در باب پرورش، نگاه ابن جوزی را به خانواده و مسائل زناشویی دنبال می‌کند و در آخر به آداب تعامل مردم، دوستان، خویشان و خادمان با یکدیگر می‌پردازد[۱].
غزولی در پژوهش خود از صدوسی‌ودو کتاب بهره جسته است[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.