ابن‌ مرزبا‌ن‌، محمد بن‌ سهل‌

    از ویکی‌نور
    ابن‌ مرزبا‌ن‌، محمد بن‌ سهل‌،
    NUR59544.jpg
    نام کاملمحمد بن سهل مرزبان کرخی
    لقبباحث
    نام پدرسهل
    محل تولدبغداد
    رحلتحدود 330ق
    اطلاعات علمی
    برخی آثار

    محمد بن سهل مرزبان کرخی (متوفای حدود 330ق)، یکی از نامداران و طلایه‌داران ادب و بلاغت عربی و صاحب کتاب «المنتهی في الكمال» است.

    زادروز و زادگاه

    ابومنصور، محمد بن سهل بن مرزبان کرخی بغدادی، ملقب به «باحث» در بغداد زاده شد و در آنجا زندگی کرد.

    آگاهی درخور توجهی از او در آثار پیشینیان یافت نگردیده؛ ازاین‌رو چشم‌انداز روشنی از نحوه پرورش و منش او دیده نمی‌شود.

    وی در نیمه دوم قرن سوم و ثلث اول از قرن چهارم می‌زیسته است و یکی از اندیشمندان بلیغ و فصیح بشمار می‌آید.

    ابن ندیم در «فهرست» خود می‌گوید: «او به «باحث» ملقب بوده است»؛ شاید شوق فزاینده او به فلسفه، کلام و جدل او را به این لقب، شُهره نموده است[۱]‏.

    استادان

    1. ابن حرون، محمد بن احمد بن حسن؛
    2. ابن طباطبا، محمد بن احمد بن ابراهیم؛
    3. موسی بن عیسی کسروی؛
    4. عاصم‌ بن‌ محمد کاتب؛
    5. ابوجَعفر کوفی، محمد بن عمران؛
    6. ابن ابی‌السرح؛
    7. ابن ابی‌اشعث؛
    8. احمد بن عبدالله؛
    9. واسطی؛
    10. محمد بن اسحاق؛
    11. محمد بن عیسی؛
    12. ابوالنضر (یا ابوالنصر)[۲]‏.

    وفات

    سزگین، سال‌مرگ او را حدود 330ق، می‌داند[۳]‏.

    آثار

    اثر بارز او «المنتهی في الكمال» نام دارد که خود، دوازده کتاب را در بر گرفته است. عنوان آن‌ها عبارت است از:

    1. كتاب مدح الأدب؛
    2. كتاب صفة البلاغة؛
    3. كتاب الدعاء و التحاميد؛
    4. كتاب الشوق و الفراق؛
    5. كتاب الحنين إلى الأوطان؛
    6. كتاب التهاني و التعازي؛
    7. كتاب الأمل و المأمول؛
    8. كتاب التشبيهات و الطلب؛
    9. كتاب الحمد و الذم؛
    10. كتاب الاعتذارات؛
    11. كتاب الألفاظ؛
    12. كتاب نفائس الحكم[۴]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: العطية، جليل، ص132-131
    2. ر.ک: همان، ص134-133
    3. ر.ک: همان، ص132-131
    4. ر.ک: همان، ص133-132

    منابع مقاله

    1. العطية، جليل، «النصوص المحققة: كتاب الحنين إلی الأوطان لأبي‌منصور محمد بن سهل الكرخي البغدادي»، المورد، ربيع 1987م، ج16- عدد 1.

    وابسته‌ها