إتحاف الزائر و إطراف المقيم للسائر في زيارة النبي صلی‌الله‌عليه‌وسلم
إتحاف الزائر و إطراف المقيم للسائر في زيارة النبي(ص)، از آثار حافظ و محدث قرن هفتم هجری قمری، امین‌الدین ابوالیَمَن عبدالصمد بن عبدالوهاب بن عساکر دمشقی مکی شافعی (614-686ق)، مسئله زیارت حضرت رسول اکرم(ص) و فضیلت‌های آن را از دیدگاه روایات بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، حسین محمد علی شکری، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته و نویسنده و کتابش را شناسانده است.
| إتحاف الزائر و إطراف المقيم للسائر في زيارة النبي صلی الله عليه و سلم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عساکر، عبد الصمد بن عبد الوهاب (نويسنده) شکری، حسین محمد (مصحح) |
| ناشر | دار الأرقم بن أبي الأرقم |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | زیارت - آداب و رسوم - زیارت - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها - محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - آرامگاه - زیارت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2الف2 262/6 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- حسین محمد علی شکری، نوشته: هرچند بیشتر هدف نگارنده در این کتاب، سخن گفتن از زیارت پیامبر(ص) و آوردن روایات در این زمینه است، ولی این اثر، از منابع تاریخ مدینه منوره شمرده می‌شود؛ همان طور که سمهودی در وفاء الوفاء بأخبار دارالمصطفی، بسیار از ابن عساکر نقل کرده و همچنین این کتاب را خلاصه کرده و مطالبی را بر آن افزوده و در کتاب مذکور در بخش خاصّ زیارت حضرت رسول(ص) آورده است و قبل از سمهودی، مورخ مدینه جمال‌الدین محمد بن احمد مطری (درگذشته 741ق)، در التعريف بما آنست الهجرة من معالم دارالهجرة، به همین کتاب، استناد کرده است[۱].
- ابن عساکر دمشقی مکی شافعی، کتاب حاضر را مختصری در باب زیارت حضرت رسول(ص) دانسته و افزوده: این اثر را نوشتم تا سوغات زائران و هدیه مجاوران به مسافران باشد؛ زیرا زیارت این تربت مقدس، یکی از مهم‌ترین راه‌های قربت به خدای متعال است و در این رساله هرچه را که شایسته است زائر به‌جا آورد، مطرح کردم و روایاتی حسن و صحیح را آوردم[۲].
ساختار و محتوا
نویسنده در این اثر، تقسیم و تبویب مشخصی ندارد و افزون بر مبحث زیارت پیامبر(ص)، به مسائل مرتبط هم پرداخته است؛ از جمله: منبر رسول اکرم(ص)، مسجد نبوی(ص)، نیت زیارت قبر حضرت فاطمه(س)، زیارت قبر صفیه عمه پیامبر(ص)، استحباب جستجوی مکان‌هایی که رسول اکرم(ص) در آن نماز می‌خواند و یا سخن می‌گفت.
نمونه مباحث
- ابن عساکر دمشقی مکی شافعی، با سند از انس بن مالک نقل کرده است: «إنَّ رسول‌الله(ص) كان يمرّ بباب فاطمة (رضي‌الله‌عنها) ستّة أشهرٍ إذا خرج إلی صلاة الفجر، فيقول: الصلاة يا أهل‌البيت؛ إِنَّمَا يرِيدُ اللَّهُ لِيذْهِبَ عَنْكمُ الرِّجْسَ أَهْلَ‌الْبَيتِ وَيطَهِّرَكمْ تَطْهِيرًا» (احزاب: 33)[۳]؛ فرستاده خدا(ص) به مدت شش ماه هنگامی که می‌خواست برای نماز صبح به مسجد برود، به در خانه فاطمه(س) می‌رفت و می‌گفت: نماز! ای اهل‌بیت! و آیه تطهیر را می‌خواند.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.