التفسير العرفاني للقرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
مهم‌ترین ویژگی کتاب تفسیر صوفی و عرفانی [[ذوالنون مصری، ثوبان بن ابراهیم|ذوالنون مصری]]، آمیختگی تجربیات شخصی وی با داشته‌های معرفتی و ذوقی او می‌باشد. وی هرگاه که به تفسیر و تأویل آیات می‌پردازد، به ظاهر زبان و معانی عام آن بسنده نکرده، بلکه بدون فراط و تفریط، از آن فراتر رفته و به الهامات اشاره نموده و در این کار، از وسعت اطلاعات، دانش گسترده و ذوق و خلاقیت خود و ساحت خود در مناطق مختلف تمدن‌های باستان و شناخت زبان، فرهنگ و تاریخ آنها، بهره برده است و چون مصر در آن روزگار، مهد تمدن‌ها و اصل اکثر ادیان بود، مردمانش ایمان و عقاید مذهبی داشته و به زیاده‌گویی و تفاسیر سخت‌گیرانه تمایلی نداشتند؛ ازاین‌رو، ویژگی کلی نوشته‌های ذوالنون، خصلت روشنگرانه‌ای بود که در نوشته‌های تفسیری عرفانی صوفیانه وی، به‌وضوح دیده می‌شود<ref>مقدمه، ص28- 29</ref>.
مهم‌ترین ویژگی کتاب تفسیر صوفی و عرفانی [[ذوالنون مصری، ثوبان بن ابراهیم|ذوالنون مصری]]، آمیختگی تجربیات شخصی وی با داشته‌های معرفتی و ذوقی او می‌باشد. وی هرگاه که به تفسیر و تأویل آیات می‌پردازد، به ظاهر زبان و معانی عام آن بسنده نکرده، بلکه بدون فراط و تفریط، از آن فراتر رفته و به الهامات اشاره نموده و در این کار، از وسعت اطلاعات، دانش گسترده و ذوق و خلاقیت خود و ساحت خود در مناطق مختلف تمدن‌های باستان و شناخت زبان، فرهنگ و تاریخ آنها، بهره برده است و چون مصر در آن روزگار، مهد تمدن‌ها و اصل اکثر ادیان بود، مردمانش ایمان و عقاید مذهبی داشته و به زیاده‌گویی و تفاسیر سخت‌گیرانه تمایلی نداشتند؛ ازاین‌رو، ویژگی کلی نوشته‌های ذوالنون، خصلت روشنگرانه‌ای بود که در نوشته‌های تفسیری عرفانی صوفیانه وی، به‌وضوح دیده می‌شود<ref>مقدمه، ص28- 29</ref>.


به‌منظور آشنایی بیشتر با این کتاب، به تفسیر چند آیه از آن اشاره می‌شود. به‌عنوان مثال، وی در تفسیر آیه{{متن قرآن|[[quran:2/4|وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ]]|سوره=بقرة|آیه=4}} می‌گوید: یقین چیزی است که خداوند در قلب انسان قرار می‌دهد تا به‌واسطه آن، به‌خاطر دیدن آخرت و آنچه در آن است، شک از بین برود<ref>متن کتاب، ص40</ref> و یا در تفسیر آیه شریفه 93 سوره بقره: {{متن قرآن|[[quran:2/93|...سَمِعْنَا وَ عَصَیْنَا...]]|سوره=بقرة|آیه=93}}، گفته است: شادمانی بر معصیت در صورت دستیابی به آن، از خود معصیت شدیدتر است<ref>همان، ص42</ref>. درباره آیه شریفه 114 سوره بقره: {{متن قرآن|[[quran:2/114|لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ]]|سوره=بقرة|آیه=114}}، از وی سوال شده است که دنیا و آخرت از آن کیست؟ و او در پاسخ گفته است: دنیا برای کسی که آن را ترک کند و آخرت از آن کسی است که در طلب آن باشد<ref>همان، ص43</ref>.
به‌منظور آشنایی بیشتر با این کتاب، به تفسیر چند آیه از آن اشاره می‌شود. به‌عنوان مثال، وی در تفسیر آیه{{متن قرآن|[[quran:2/4|وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ]]|سوره=بقرة|آیه=4}}می‌گوید: یقین چیزی است که خداوند در قلب انسان قرار می‌دهد تا به‌واسطه آن، به‌خاطر دیدن آخرت و آنچه در آن است، شک از بین برود<ref>متن کتاب، ص40</ref> و یا در تفسیر آیه شریفه 93 سوره بقره: {{متن قرآن|[[quran:2/93|...سَمِعْنَا وَ عَصَیْنَا...]]|سوره=بقرة|آیه=93}}، گفته است: شادمانی بر معصیت در صورت دستیابی به آن، از خود معصیت شدیدتر است<ref>همان، ص42</ref>. درباره آیه شریفه 114 سوره بقره: {{متن قرآن|[[quran:2/114|لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ]]|سوره=بقرة|آیه=114}}، از وی سوال شده است که دنیا و آخرت از آن کیست؟ و او در پاسخ گفته است: دنیا برای کسی که آن را ترک کند و آخرت از آن کسی است که در طلب آن باشد<ref>همان، ص43</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==