گلشنی، مهدی
مهدى گلشنى (متولد 1317ش)، پژوهشگر، مترجم، استاد دانشگاه صنعتی شریف، بنیان‌گذار گروه فلسفه علم این دانشگاه، چهره ماندگار عرصه فیزیک و عضو پیوسته فرهنگستان علوم
| نام | گلشنی، مهدی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | 1317ش |
| محل تولد | اصفهان |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | قرآن و علوم طبیعت |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01960AUTHORCODE |
ولادت
بهمن ماه 1317ش در شهر اصفهان دیده به جهان گشود.
تحصیلات
تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در مدرسه فرهنگ اصفهان و دبیرستان ادب به انجام رساند و همزمان با تحصیل در دبیرستان، به یادگیرى دروس حوزوى، علوم ادبى، منطق و حکمت پرداخت و در امتحانات ادبى سال پنجم دبستان در اصفهان و امتحانات کشورى حائز رتبه اول شد.
پس از اخذ دیپلم ریاضى با موفقیت در آزمون ورودى رشته فیزیک دانشگاه تهران تحصیلات عالى را آغاز کرد. در سال 1339 موفق به دریافت مدرک لیسانس در رشته فیزیک از این دانشگاه با کسب رتبه اول رشته فیزیک و رتبه اول دانشکده علوم شد و در همین سال دوره آموزشى الکترونیک و فیزیک هسته‌اى را در مراکز اتمى دانشگاه تهران گذراند. سپس براى ادامه تحصیل رهسپار ایالات متحده آمریکا شد و تحصیلات تکمیلى تا دریافت مدرک دکتراى فیزیک را در دانشگاه برکلى ایالت کالیفرنیا ادامه داد.
وى در سال 1348ش به مهین بازگشت و خدمت خود با سمت استادیار فیزیک را در دانشگاه صنعتى شریف آغاز کرد و با طى مدارک علمى در سال 1364ش، به رتبه استادى این دانشگاه ارتقا یافت.
وى در سال 1369ش بعنوان یکى از اعضاى پیوسته اولیه فرهنگستان علوم جمهورى اسلامى ایران برگزیده شد.
مسئولیت‌ها
ایشان در طول خدمت، مسئولیت‌هاى علمى دانشگاهى به عهده داشته است از جمله:
- ریاست دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتى شریف در دو دوره
- معاونت آموزشى و دانشجویى دانشگاه صنعتى شریف
- رئیس و بنیان‌گذار گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتى شریف
- رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم
- سرپرست گروه علوم پایه شوراى عالى برنامه‌ریزى
- رئیس پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى و عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى.
خدمات علمى و فرهنگى
وى منشا خدمات علمى و فرهنگى متعدد بوده است، مانند فعالیت مؤثر در راه‌اندازى دکتراى فیزیک در دانشگاه صنعتى شریف به عنوان اولین دوره دکتراى فیزیک در ایران، پایه‌گذارى تحقیقات در زمینه فیزیک بنیادى در کشور، فعال کردن تحقیقات در زمینه‌هاى علم و دین و فیزیک و فلسفه در ایران، مشارکت در برنامه‌ریزى و تاسیس مرکز تحقیقات فیزیک نظرى و ریاضیات، عضو مؤسس انجمن بین‌المللى علم و دین در کمبریج بریتانیا، مشاوره و مشارکت در پروژه کنفرانس علم و جستجوى معنویت (برکلى، ایالات متحده 1998م) که نقطه عطفى در تاریخ مناسبات علم و دین در غرب محسوب مى‌شود، راه‌اندازى نشریات نامه علم و دین، آفاق الحضارة اسلامىة و نامه علوم انسانى در پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، راه‌اندازى مرکز تحقیقات امام على(ع)، پژوهشکده اقتصاد، گروه اندیشه سیاسى اسلام، گروه غرب‌شناسى، گروه مطالعات زنان، گروه علم و دین، گروه فلسفه براى کودکان و دوره‌هاى دکتراى تاریخ علم در تمدن اسلامى و دکتراى فلسفه علم در پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
فعالیتها
وى در انجمن‌ها و مؤسسات علمى و فرهنگى نیز فعالیت مستمر و مؤثر دارد و به واسطه فعالیت‌های درخشان علمى و ادبى، جوایز متعددى دریافت داشته است که از آن میان مى‌توان به این موارد اشاره کرد: عضویت در انجمن ایران، آکادمى علوم جهان اسلام، انجمن فیزیک ایران، آکادمى علوم جهان اسلام، انجمن فیزیک علوم جهان اسلام، انجمن فیزیک آمریکا، انجمن مدرسان فیزیک آمریکا، انجمن بین‌المللى علم و دین، انجمن فلسفه علم، انجمن اروپایى علم و الهیات، انجمن مطالعه علمى دین، مرکز الهیات و علوم طبیعى، مرکز بین‌المللى فیزیک نظرى، مرکز اسلام و علم، مؤسسه تعامل الهیات با علم و تکنولوژى، مؤسسه علم و دین متانکسوس.
جوایز و عناوین افتخاری
- استاد نمونه دانشگاه صنعتی شریف
- استاد نمونه آموزش عالی کشور
- استاد ممتاز فیزیک دانشگاه صنعتی شریف
- استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف
- جایزه تمپلتون برای درس علم و دین
- داور بین‌المللی جایزه علم و دین تمپلتون (بزرگترین جایزهء مالی در جهان در زمینه علم و دین)
- برنده دو دوره جایزه کتاب سال ایران
- چهره ماندگار فیزیک، سال 1381
- دریافت نشان درجه یک دانش در مراسم بزرگداشت مشترک فرهنگستانها، به عنوان برگزیده فرهنگستان علوم، 1388
- دریافت جایزه علامه طباطبائی، 1391
آثار
تألیف و ترجمه بیش از یازده کتاب و انتشار بیش از یکصد مقاله در زمینه فیزیک، فیزیک ذرات بنیادى، فیزیک بنیادى، فیزیک و فلسفه، علم و دین، علم و الهیات و برنامه‌ریزى دانشگاهى، از دیگر فعالیت‌های علمى ایشان است.
- تحلیلى از دیدگان فلسفى فیزیکدانان معاصر
- قرآن و علوم طبیعت
- از علم سکولار تا علم دینى
- فیزیک‌هالیدى، رزنیک (ترجمه)
- درآمدی بر فیزیک امروز (ترجمه)
- درآمدى بر علم و دین و معنویت در آستانه قرن بیست و یکم
- گزارش پژوهش ملی ایران و جهانی شدن
- علم، دین و فلسفه
- خداباوری و دانشمندان معاصر غربی: چالش‌ها و تبیین ها
- توسعۀ پایدار در پرتو جهان‌بینی اسلامی [۱]
پانویس
- ↑ ر.ک: وب سایت دکتر مهدی گلشنی