۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الاجتهاد و التقليد في علم الرجال و أثره في التراث العقائدي (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۶ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۰۵
، ۱۶ آوریل ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''الاجتهاد و التقليد في علم الرجال و أثره في التراث العقائدي (دراسة نقدية لمدرسة النجاشي)'''، عنوان محاضرات شیخ محمد | '''الاجتهاد و التقليد في علم الرجال و أثره في التراث العقائدي (دراسة نقدية لمدرسة النجاشي)'''، عنوان محاضرات شیخ [[سند، محمد|محمد سند]]، به زبان عربی است. نویسنده در این اثر به دنبال فتح باب اجتهاد در مبحث جرح و تعدیل در علم رجال و درآوردن آن از صورت تقلیدی که علمای عامه و خاصه دچارش شدهاند، میباشد. وی در این راستا به نقد و بررسی آرای نجاشی در مبحث جرح در رجال پرداخته است. | ||
پیادهسازی مطالب، ویرایش، تحقیق و... در ابتدای امر با شیخ محمد عیسی مکباس بوده و سپس شیخ مجتبی اسکندری و شیخ حسن | پیادهسازی مطالب، ویرایش، تحقیق و... در ابتدای امر با شیخ [[آلمکباس، محمد|محمد عیسی مکباس]] بوده و سپس شیخ [[اسكندری، مجتبی|مجتبی اسکندری]] و شیخ [[کاشانی، حسن|حسن کاشانی]]، ادامه تقریرات را انجام دادهاند. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب یک جلد دارد و حاوی مقدمه نویسنده، مقدمه مقررها (کاشانی و اسکندری) و محتوای مطالب در 6 فصل است. | کتاب یک جلد دارد و حاوی مقدمه نویسنده، مقدمه مقررها ([[کاشانی، حسن|کاشانی]] و [[اسكندری، مجتبی|اسکندری]]) و محتوای مطالب در 6 فصل است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه نویسنده کتاب درباره اهمیت علم رجال میخوانیم و ضمن ستودن تلاشهای رجالیان در ابواب مختلف رجالی، از اینکه در باب جرح و تعدیل - که مهمترین ابواب این علم است - به تقلید گرفتار آمدهاند، انتقاد شده است؛ مشکلی که عامه و خاصه به آن گرفتار آمدهاند. شیخ محمد | در مقدمه نویسنده کتاب درباره اهمیت علم رجال میخوانیم و ضمن ستودن تلاشهای رجالیان در ابواب مختلف رجالی، از اینکه در باب جرح و تعدیل - که مهمترین ابواب این علم است - به تقلید گرفتار آمدهاند، انتقاد شده است؛ مشکلی که عامه و خاصه به آن گرفتار آمدهاند. شیخ [[سند، محمد|محمد سند]]، مینویسد: بحث در مبانی علم رجال ما را بر گشودن و بررسی ریشههای این پدیده و نتایج آن و تأمل در ریشههای بحث رجالی میکشاند تا دریچهای را که توسط تنی چند از اساتید این علم گشوده شده به فتح باب اجتهاد در فصل جرح و تعدیل تبدیل کنیم. لازمه این بحث، تمرکز ویژه بر مدرسه نجاشی و مبانی و مسلک اوست که فتاوایش در جرح را بر اساس آنها استوار کرده است. این تحقیق ما را در معرض حقایق مهمی قرار میدهد که نقطه عطف جدیدی در این بخش در فتح باب اجتهاد در علم رجال به حساب میآید. علمای فاضل و برجسته، شیخ [[آلمکباس، محمد|محمد عیسی مکباس]] و پس از وی شیخ [[اسكندری، مجتبی|مجتبی اسکندری]] و شیخ [[کاشانی، حسن|حسن کاشانی]] با تلاش و پیگیری بسیار و خستگیناپذیری به تقریر این مباحث و رصد شواهد و مواردش پرداختند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص9-10</ref>. | ||
در مقدمه مقرران کتاب هم از اهمیت علم رجال و همزادی آن با علم حدیث صحبت شده است. همچنین از تصنیف علمای شیعه در این باب و ذکر نجاشی از آنان؛ مانند کتاب عبدالله بن جبله (متوفی 219 یا پیش از آن) و کتاب عبیدالله ابورافع کاتب امیرالمؤمنین(ع) در رجال، بحث شده است. البته این آثار مشخصا بهعنوان کتاب رجال شناخته نمیشدند و در آن زمان احوال رجال در ضمن مؤلفات تاریخی بیان میشد. | در مقدمه مقرران کتاب هم از اهمیت علم رجال و همزادی آن با علم حدیث صحبت شده است. همچنین از تصنیف علمای شیعه در این باب و ذکر نجاشی از آنان؛ مانند کتاب عبدالله بن جبله (متوفی 219 یا پیش از آن) و کتاب عبیدالله ابورافع کاتب [[امام علی علیهالسلام|امیرالمؤمنین(ع)]] در رجال، بحث شده است. البته این آثار مشخصا بهعنوان کتاب رجال شناخته نمیشدند و در آن زمان احوال رجال در ضمن مؤلفات تاریخی بیان میشد. | ||
طبیعتا برخی از علما در آن زمان مسلک رجالی خاص خودشان در توثیق و تضعیف را داشتند؛ مثلا فضل بن شاذان چنین بوده و شیوه خاص خودش را داشته که با شیوه دیگران مخالف بوده و از جانب امام رضا(ع) بهخاطر این مسلک، مورد عتاب قرار گرفته است. | طبیعتا برخی از علما در آن زمان مسلک رجالی خاص خودشان در توثیق و تضعیف را داشتند؛ مثلا فضل بن شاذان چنین بوده و شیوه خاص خودش را داشته که با شیوه دیگران مخالف بوده و از جانب [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] بهخاطر این مسلک، مورد عتاب قرار گرفته است. | ||
این اختلافات مسلک در جرح و تعدیل تا زمان غیبت کبری وجود داشته و کلینی و صدوق و کشی و شیخ و ابن غضائری و نجاشی و برقی هرکدام شیوهای در رجال داشتهاند و اختلافاتی در مباحث رجالی داشتهاند؛ همان طور که در سایر علوم نیز چنین بوده است. گاه تغییر نظر آنان در رجال، بر نظراتشان در سایر علوم مانند فقه نیز تأثیر داشته است. گاه، شخصی را که نجاشی یا فضل بن | این اختلافات مسلک در جرح و تعدیل تا زمان غیبت کبری وجود داشته و [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]] و [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]] و [[کشی، محمد بن عمر|کشی]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ]] و [[ابن غضائری، احمد بن حسین|ابن غضائری]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] و [[برقی، احمد بن محمد|برقی]] هرکدام شیوهای در رجال داشتهاند و اختلافاتی در مباحث رجالی داشتهاند؛ همان طور که در سایر علوم نیز چنین بوده است. گاه تغییر نظر آنان در رجال، بر نظراتشان در سایر علوم مانند فقه نیز تأثیر داشته است. گاه، شخصی را که [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] یا [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان]]، ضعیف یا کذاب و جاعل و... دانستهاند، توسط [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ]] و [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]] و [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]]، معتبر و معتمد دانسته شده و به ثقه عدل و ضبط توصیف شده است. از اینجاست که باب اجتهاد در جرح و تعدیل که از اهم فصول رجال است، گشوده میشود. | ||
مقرران سپس از تقلید کثیری از علما در مبحث جرح و تعدیل، از گذشتگان بحث کردهاند و خاطرنشان نمودهاند که بسیاری از علمای ما، دچار تقلید از آرای کسانی که در قرن 4 و 5 کتابهایی نوشتهاند شدهاند و نظرات علمای دیگر که اقدم از آنان بوده و اعرف به حال راویان بودهاند را نادیده انگاشتهاند. چهبسیار است معارف ارزشمندی در تراث اهلبیت(ع) که بهخاطر عدم اجتهاد در جرح و تعدیل راویان و تقلید از یک شخص خاص در جرح و تعدیل، باب ورود به آنها بسته شده است. | مقرران سپس از تقلید کثیری از علما در مبحث جرح و تعدیل، از گذشتگان بحث کردهاند و خاطرنشان نمودهاند که بسیاری از علمای ما، دچار تقلید از آرای کسانی که در قرن 4 و 5 کتابهایی نوشتهاند شدهاند و نظرات علمای دیگر که اقدم از آنان بوده و اعرف به حال راویان بودهاند را نادیده انگاشتهاند. چهبسیار است معارف ارزشمندی در تراث اهلبیت(ع) که بهخاطر عدم اجتهاد در جرح و تعدیل راویان و تقلید از یک شخص خاص در جرح و تعدیل، باب ورود به آنها بسته شده است. | ||