شرح العلامة الحطاب المالكي علی متن الأجرومية المسمی متممة الأجرومية: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح العلامة الحطاب المالكي علی متن الأجرومية المسمی متممة الأجرومية'''، تألیف محمد بن محمد بن عبدالرحمن بن حسن رعینی مغربی مکی، معروف به حطاب (902-‌954ق)، شرحی است بر «المقدمة الأجرومية في مبادئ علم العربية» اثر محمد بن محمد بن داود ابوعبدالله صنهاجی فاسی نحوی، مشهور به ابن آجروم، که با تحقیق عبدالکریم قبول به چاپ رسیده است.

به علت اهمیت فراوان کتاب «الأجرومية» در علم نحو، بسیاری از علما، اقدام به شرح آن نموده‌اند که از جمله آن‌ها، شرح «متممة الأجرومية»، اثر شیخ حطاب است. این کتاب که نه‌تنها شرحی جامع و مفید بر «الأجرومية»، بلکه بسط و تکمیل مباحث آن می‌باشد، دارای ویژگی‌های فراوانی است که از جمله آن‌ها عبارتند از:

در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محقق آمده است. در این مقدمه، ابتدا به برخی از شارحین «الأجرومية»، از جمله عبدالرحمن بن علی بن صالح (متوفی 807ق)، حسن بن حسین طولونی (متولد 836ق)، احمد بن محمد بن عبدالسلام (متولد 847ق)، ابوعبدالله محمد بن محمد مالکی، معروف به راعی اندلسی (متوفی 836ق)، شیخ خالد بن عبدالله ازهری شافعی (متوفی 905ق)<ref>ر.ک: همان، ص6</ref> و کسانی که آن را به نظم کشیده‌اند، مانند علی بن حسن شافعی مقری، معروف به سنهوری، برهان‌الدین ابراهیم بن والی مقدس (متوفی 960ق)، سید علاءالدین علی بن نعمان بن محمود آلوسی بغدادی و ابراهیم بن عبدالقادر ریاحی تونسی مالکی (1266ق) اشاره گردیده<ref>ر.ک: همان، ص8</ref> و سپس، ضمن شرح حال مختصر مؤلف<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> و شارح<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>، به بیان برخی از خصوصیات و ویژگی‌های شرح پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص14</ref> و در نهایت، به اقدامات محقق در تحقیق کتاب، اشاره شده است که از جمله آنها، عبارتند از: