دیوان کامل شمس مغربی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۶: خط ۴۶:
[[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] وجود را چون شرابی دانسته که هرچند در جام‌های گوناگون و الوان ریخته شود، با هم تفاوت ‌نمی‌کند. از نظر او، آب در هر ظرفی که قرار بگیرد شکل آن ظرف را پیدا می‌کند و اگر آن جام بلورین و ‌رنگی باشد، آب درون آن نیز به همان رنگ دیده می‌شود. «لون الماء لون انائه».‌
[[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] وجود را چون شرابی دانسته که هرچند در جام‌های گوناگون و الوان ریخته شود، با هم تفاوت ‌نمی‌کند. از نظر او، آب در هر ظرفی که قرار بگیرد شکل آن ظرف را پیدا می‌کند و اگر آن جام بلورین و ‌رنگی باشد، آب درون آن نیز به همان رنگ دیده می‌شود. «لون الماء لون انائه».‌


باده بی‌رنگ است لیکن رنگ‌های مختلف****می‌شود ظاهر در او از اختلاف جام و کاسه.
{{شعر}}
{{ب|'' باده بی‌رنگ است لیکن رنگ‌های مختلف ''|2='' می‌شود ظاهر در او از اختلاف جام و کاسه ''}}
{{پایان شعر}}


عرفان وحدت وجودی [[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] که آمیخته از عبادت و عشق است و وحدت را غایت معرفت و سلوک ‌می‌داند. در باب تجلی درباره‌ زلف و چشم و رخسار و نور آن و گیسو، رندانه سروده است:‌
عرفان وحدت وجودی [[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] که آمیخته از عبادت و عشق است و وحدت را غایت معرفت و سلوک ‌می‌داند. در باب تجلی درباره‌ زلف و چشم و رخسار و نور آن و گیسو، رندانه سروده است:‌


مرا از روی هر دلبر تجلی می‌کند رویش****نه از یکسوش می‌بینم که می‌بینم ز هر سویش
{{شعر}}
 
{{ب|'' مرا از روی هر دلبر تجلی می‌کند رویش ''|2='' نه از یکسوش می‌بینم که می‌بینم ز هر سویش ''}}
کشد هر دم مرا سویی کمند زلف مه‌رویی****که در هر سر مویی نمی‌بینم به‌جز مویش
{{ب|'' کشد هر دم مرا سویی کمند زلف مه‌رویی ''|2='' که در هر سر مویی نمی‌بینم به‌جز مویش ''}}
 
{{ب|'' ندانم چشم جادویش چه افسون خواند بر چشمم ''|2='' که در چشمم نمی‌آید به غیر از چشم جادویش ''}}
ندانم چشم جادویش چه افسون خواند بر چشمم****که در چشمم نمی‌آید به غیر از چشم جادویش
{{ب|'' فروغ نور رخسارش مرا شد رهنما ور نه''|2=''کجا پی بردمی سویش ز تاریکی گیسویش‌''}}
 
{{پایان شعر}}
فروغ نور رخسارش مرا شد رهنما ور نه****کجا پی بردمی سویش ز تاریکی گیسویش‌.


[[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] چه در غزل‌های شورانگیز، ترجیعات، رباعیات و فهلویات عرفانی و چه در رساله وحدت ‌وجودی جام جهان‌نما، به آرمان انسان‌های عارف، توجهی عمیق دارد و در ضمن تحلیل آرای استادش ‌ابن عربی بیان می‌دارد که آرزوی انسان، عروج از نردبان معرفت و کسب نور بیشتر است. پیام شمس، ‌دوستی، عشق و محبت، آزادی و تقوا است. تجلی درک عرفانی و رعایت موازین شریعت و اصول دقیق ‌وحدت وجودی شمس، به شکل ژرف‌ترین هیجانات روحی و حالات روحانی در غزل‌هایش موج می‌زند. او ‌مانند دیگر شعرای عارف‌مشرب (سنایی، عطار،‌مولانا، عراقی و...) سعی کرده است در بیشتر غزل‌هایش ‌الفاظ ظاهری و مجازی را در معانی متعالی عرفانی آن به‌کار برد تا هر خام‌اندیشه‌ای نتواند به تصور باطل ‌در قلمرو جهان لایزال عرفان گام گذارد. شمس در بیشتر اشعارش می‌گوید:‌ دروازه دل را باز کنید، از شاخساران بهاری، هوس‌های زودگذر را دور کنید، به عشق بیندیشید، آنگاه ناظر ‌چشمه‌هایی که در درونتان می‌جوشند باشید.
[[شمس مغربی، محمدشیرین بن عزالدین|شمس مغربی]] چه در غزل‌های شورانگیز، ترجیعات، رباعیات و فهلویات عرفانی و چه در رساله وحدت ‌وجودی جام جهان‌نما، به آرمان انسان‌های عارف، توجهی عمیق دارد و در ضمن تحلیل آرای استادش ‌ابن عربی بیان می‌دارد که آرزوی انسان، عروج از نردبان معرفت و کسب نور بیشتر است. پیام شمس، ‌دوستی، عشق و محبت، آزادی و تقوا است. تجلی درک عرفانی و رعایت موازین شریعت و اصول دقیق ‌وحدت وجودی شمس، به شکل ژرف‌ترین هیجانات روحی و حالات روحانی در غزل‌هایش موج می‌زند. او ‌مانند دیگر شعرای عارف‌مشرب (سنایی، عطار،‌مولانا، عراقی و...) سعی کرده است در بیشتر غزل‌هایش ‌الفاظ ظاهری و مجازی را در معانی متعالی عرفانی آن به‌کار برد تا هر خام‌اندیشه‌ای نتواند به تصور باطل ‌در قلمرو جهان لایزال عرفان گام گذارد. شمس در بیشتر اشعارش می‌گوید:‌ دروازه دل را باز کنید، از شاخساران بهاری، هوس‌های زودگذر را دور کنید، به عشق بیندیشید، آنگاه ناظر ‌چشمه‌هایی که در درونتان می‌جوشند باشید.
خط ۶۲: خط ۶۳:
از نظر مغربی، همان‌طور که کور مادرزاد، قابلیت دیدن اشیا را ندارد و معالجه‌پذیر نیست، ظاهربینان که ‌منکر لقاءالله ‌هستند نیز از رؤیت حقایق اشیا که کمال نفس انسانی به آن است محرومند:‌
از نظر مغربی، همان‌طور که کور مادرزاد، قابلیت دیدن اشیا را ندارد و معالجه‌پذیر نیست، ظاهربینان که ‌منکر لقاءالله ‌هستند نیز از رؤیت حقایق اشیا که کمال نفس انسانی به آن است محرومند:‌


قصه‌ کوران به پیش مردم بینا مگوی***بیش از این در پیش بینایان زکوران دم مزن.‌<ref>ر. ک: پاک‌سرشت، خدیجه، همتی، فاطمه، پایگاه مگ ایران</ref>
{{شعر}}
{{ب|'' قصه‌ کوران به پیش مردم بینا مگوی ''|2='' بیش از این در پیش بینایان زکوران دم مزن ''<ref>ر. ک: پاک‌سرشت، خدیجه، همتی، فاطمه، پایگاه مگ ایران</ref>
}}
{{پایان شعر}}


===رساله جام جهان‌نما===
===رساله جام جهان‌نما===
خط ۷۵: خط ۷۹:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# متن کتاب.
# متن کتاب.
# عمرانی، وحید، «طلوع از مغرب (سیری در احوال و آرای شمس مغربی)» نشریه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، تابستان 1391 - شماره 102 (4 صفحه - از 35 تا 38)، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) به آدرس:
#[[:noormags:879536|عمرانی، وحید، «طلوع از مغرب (سیری در احوال و آرای شمس مغربی)» نشریه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، تابستان 1391 - شماره 102 (4 صفحه - از 35 تا 38)، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/879536
# [https://www.magiran.com/article/1951291 پاک‌سرشت، خدیجه، همتی، فاطمه، «مفاهیم رمزی و عرفانی در اشعار شمس‌الدین محمد مغربی»، مجله آفتاب یزد، 30 شهریور 1388، شماره 3732، درج در پایگاه مگ ایران (بانک اطلاعات نشریات ایران)]
# پاک‌سرشت، خدیجه، همتی، فاطمه، «مفاهیم رمزی و عرفانی در اشعار شمس‌الدین محمد مغربی»، مجله آفتاب یزد، 30 شهریور 1388، شماره 3732، درج در پایگاه مگ ایران (بانک اطلاعات نشریات ایران) به آدرس:
https://www.magiran.com/article/1951291




خط ۸۴: خط ۸۶:
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسفند(98)]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش