تحلیل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}  
}}  


'''تحلیل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام'''، اثر سید مصطفی محقق داماد، در موضوع فقه، به زبان فارسی و در یک جلد به چاپ رسیده است.
'''تحلیل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام'''، اثر [[محقق داماد، سید مصطفی|سید مصطفی محقق داماد،]] در موضوع فقه، به زبان فارسی و در یک جلد به چاپ رسیده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۳: خط ۴۳:
ب)- نصوصی که بر اساس آنها اموال و آنچه در جهان است، مملوک خداست، مانند: '''لِلَّهِ مُلْك السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ مَا فِيهِنَّ وَ هُوَ عَلَىٰ كلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ''' (مائده:١٢٠).
ب)- نصوصی که بر اساس آنها اموال و آنچه در جهان است، مملوک خداست، مانند: '''لِلَّهِ مُلْك السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ مَا فِيهِنَّ وَ هُوَ عَلَىٰ كلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ''' (مائده:١٢٠).
ج)- نصوصی که دلالت دارند که انسان نسبت به اموال جانشین خداست، مانند: '''وَ أَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ''' ﴿الحدید: ٧﴾.
ج)- نصوصی که دلالت دارند که انسان نسبت به اموال جانشین خداست، مانند: '''وَ أَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ''' ﴿الحدید: ٧﴾.
و...<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص5-18</ref>.
و...<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص5-18</ref>.


عنوان بخش اول، «فقه امامیه و اجتهاد مستمر» است. اجتهاد مستمر، تداوم‌بخش حرکت مقدس اسلامی و توجیه‌کننده خاتمیت رسول اکرم(ص) و جاودانگی آیین مقدس اوست.
عنوان بخش اول، «فقه امامیه و اجتهاد مستمر» است. اجتهاد مستمر، تداوم‌بخش حرکت مقدس اسلامی و توجیه‌کننده خاتمیت رسول اکرم(ص) و جاودانگی آیین مقدس اوست.
شیعه در طول تاریخ، هرچند اقلیتی بیش نبوده، ولی این واقعیت را به اثبات رسانده که فقه پویای امامیه، در تمام اعصار و قرون جواب‌گوی کلیه نیازهای جامعه، اعم از حقوقی، جزایی و قضایی، اقتصادی و سیاسی بوده و خواهد بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref>.
شیعه در طول تاریخ، هرچند اقلیتی بیش نبوده، ولی این واقعیت را به اثبات رسانده که فقه پویای امامیه، در تمام اعصار و قرون جواب‌گوی کلیه نیازهای جامعه، اعم از حقوقی، جزایی و قضایی، اقتصادی و سیاسی بوده و خواهد بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref>.


خط ۵۷: خط ۵۹:


تدوین حدیث در شیعه، یکی از مباحثی است که در این کتاب مطرح شده است. نخستین تدوین‌کنندگان احادیث ائمه، یاران و تابعین آنان بوده‌اند. از اواخر دوره غیبت صغری، احادیث مرویه اهل‌بیت در مجموعه‌هایی منظم و مبوب شد. از میان این مجموعه‌ها می‌توان به کتب اربعه اشاره کرد که عبارتند از:
تدوین حدیث در شیعه، یکی از مباحثی است که در این کتاب مطرح شده است. نخستین تدوین‌کنندگان احادیث ائمه، یاران و تابعین آنان بوده‌اند. از اواخر دوره غیبت صغری، احادیث مرویه اهل‌بیت در مجموعه‌هایی منظم و مبوب شد. از میان این مجموعه‌ها می‌توان به کتب اربعه اشاره کرد که عبارتند از:
# کافی: تألیف کلینی، متوفی به سال 329ق.
# [[الكافي (ط. دارالحديث)|کافی]]: تألیف [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]]، متوفی به سال 329ق.
# من‌لايحضره‌الفقيه: تألیف شیخ صدوق، که مشتمل بر 9044 حدیث است.
# [[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه|من‌لايحضره‌الفقيه]]: تألیف [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، که مشتمل بر 9044 حدیث است.
# تهذيب الأحكام: تألیف شیخ طوسی، مشتمل بر 13590 حدیث است.  
# [[تهذيب الأحكام]]: تألیف [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، مشتمل بر 13590 حدیث است.  
# استبصار: مشتمل بر 5511 حدیث و از مؤلفات دیگر مرحوم شیخ طوسی است.
# [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]: مشتمل بر 5511 حدیث و از مؤلفات دیگر [[طوسی، محمد بن حسن|مرحوم شیخ طوسی]] است.


===اجماع===
===اجماع===
خط ۶۹: خط ۷۱:


در فقه امامیه، عقل به‌عنوان یک منبع مستقل در کنار کتاب و سنت محسوب گردیده است.
در فقه امامیه، عقل به‌عنوان یک منبع مستقل در کنار کتاب و سنت محسوب گردیده است.
در میان مذاهب چهارگانه اهل سنت، تنها، مذهب مالکیه، متمایل به مطرح ساختن عقل به معنای فوق شده است، ولی سایر فرق به‌جای عقل، قیاس و استحسان و مصالح مرسله را برشمرده و نامی از عقل نبرده‌اند.
در میان مذاهب چهارگانه اهل سنت، تنها، مذهب مالکیه، متمایل به مطرح ساختن عقل به معنای فوق شده است، ولی سایر فرق به‌جای عقل، قیاس و استحسان و مصالح مرسله را برشمرده و نامی از عقل نبرده‌اند.


خط ۸۲: خط ۸۵:
# اقدامات اجرایی در براندازی احتکار:
# اقدامات اجرایی در براندازی احتکار:
الف)- اقدامات اجرایی برای پیشگیری از وقوع احتکار، شامل: منع تلقی رکبان، یعنی به استقبال کاروان تجاری رفتن عناصر سودجو برای خرید کالای بازرگانان و انحصاری کردن آن، منع بیع حاضر للبادی، یعنی معامله اهالی محل برای افراد غریب، جلوگیری از تبانی برای ایجاد بازار سیاه.
الف)- اقدامات اجرایی برای پیشگیری از وقوع احتکار، شامل: منع تلقی رکبان، یعنی به استقبال کاروان تجاری رفتن عناصر سودجو برای خرید کالای بازرگانان و انحصاری کردن آن، منع بیع حاضر للبادی، یعنی معامله اهالی محل برای افراد غریب، جلوگیری از تبانی برای ایجاد بازار سیاه.
ب)- اقدامات اجرایی در برخورد با محتکرین اجناس<ref>ر.ک: همان، ص45-87</ref>.
ب)- اقدامات اجرایی در برخورد با محتکرین اجناس<ref>ر.ک: همان، ص45-87</ref>.


خط ۱۰۱: خط ۱۰۵:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش