۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مقدمات المراشد إلی علم العقائد في دفع شبهات المطلين و الملحدين (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۸
، ۷ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'هو' به 'هو'
جز (جایگزینی متن - 'مخصوصا' به 'مخصوصاً') |
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در باب نخست، منکرین علم کلام معرفی و به سه دسته زیر، تقسیم شدهاند: | در باب نخست، منکرین علم کلام معرفی و به سه دسته زیر، تقسیم شدهاند: | ||
# زنادقه، که به دلیل برملا شدن بطلان ادلهشان | # زنادقه، که به دلیل برملا شدن بطلان ادلهشان بهوسیله این علم، بالکل منکر آن بوده و آن را ناپسند میدانند. | ||
# مبتدعه، که بیشترشان، مخصوصاً معتزله و قدریه، اصل این علم را انکار نکرده، بلکه به آن تمسک جسته و از آن استفاده نیز میکنند، اما در برخی مسائل نظری، به انکار مخالفین خود از اهل سنت، پرداختهاند. | # مبتدعه، که بیشترشان، مخصوصاً معتزله و قدریه، اصل این علم را انکار نکرده، بلکه به آن تمسک جسته و از آن استفاده نیز میکنند، اما در برخی مسائل نظری، به انکار مخالفین خود از اهل سنت، پرداختهاند. | ||
# منتسبین به ظاهر که خود سه بخش میباشند: | # منتسبین به ظاهر که خود سه بخش میباشند: | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
## گروهی ابله که از افراد پیشگفته تقلید میکنند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص25-26</ref>. | ## گروهی ابله که از افراد پیشگفته تقلید میکنند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص25-26</ref>. | ||
نویسنده در فصل نخست این باب، به بیان قول حق پیرامون مباحث عقلی و اثبات الهیات | نویسنده در فصل نخست این باب، به بیان قول حق پیرامون مباحث عقلی و اثبات الهیات بهوسیله آن پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص28</ref> و در فصلی دیگر در این باب، به بررسی و نقد قول برخی از متکلمین اهل سنت، مبنی بر اینکه تقلید در اصول دین کفایت کرده و باعث تبری ذمه در آخرت میشود، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. | ||
حق در عقلیات، ادعای سد ذرایع، جدید بودن علم کلام، ذم ظن و تقلید و قول در ایمان عامه مسلمین، از دیگر موضوعات مطرحشده در این باب میباشد | حق در عقلیات، ادعای سد ذرایع، جدید بودن علم کلام، ذم ظن و تقلید و قول در ایمان عامه مسلمین، از دیگر موضوعات مطرحشده در این باب میباشد | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در باب دوم که بسیار کوتاه و مختصر بوده، معنای عاقل و عقل و تکلیف و مکلف تشریح شده<ref>ر.ک: همان، ص50</ref> و در باب سوم، به تفصیل آنچه که علم به آن، برای مکلف واجب بوده و ترک آن بر وی حرام است و ذمهاش مگر به واسطه تحصیل آن، بری نمیگردد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>. | در باب دوم که بسیار کوتاه و مختصر بوده، معنای عاقل و عقل و تکلیف و مکلف تشریح شده<ref>ر.ک: همان، ص50</ref> و در باب سوم، به تفصیل آنچه که علم به آن، برای مکلف واجب بوده و ترک آن بر وی حرام است و ذمهاش مگر به واسطه تحصیل آن، بری نمیگردد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>. | ||
باب چهارم، پیرامون مقدماتی است که | باب چهارم، پیرامون مقدماتی است که بهوسیله آنها، علم به خدای تعالی و صفات و اسماء حسنای او تحصیل شده و در آن، به این نکته اشاره گردیده است که علم به خداوند، بهوسیله حواس ظاهری، الهام و تقلید، حاصل نمیگردد<ref>ر.ک: همان، ص64</ref>. | ||
در باب پنجم، به موضوع اثبات علم به حدوث عالم از طرق مختلف و اثبات علم به صانع آن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان</ref> و در باب ششم، تشبیه بین خالق و مخلوق، نفی شده و به این نکته اشاره شده است که زمانی که ثابت گردید که عالم حادث بوده و بعد از عدم، به وجود آمده و نیاز به فاعل دارد، پس لازم است که فاعل صفاتی داشته باشد که | در باب پنجم، به موضوع اثبات علم به حدوث عالم از طرق مختلف و اثبات علم به صانع آن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان</ref> و در باب ششم، تشبیه بین خالق و مخلوق، نفی شده و به این نکته اشاره شده است که زمانی که ثابت گردید که عالم حادث بوده و بعد از عدم، به وجود آمده و نیاز به فاعل دارد، پس لازم است که فاعل صفاتی داشته باشد که بهواسطه آنها وجود فاعل از وجود افعالش متمایز گردد و این صفات در حق خالق و مخلوق، بر دو قسم است: نفسیه و معنویه<ref>ر.ک: همان، ص98</ref>. | ||
در باب هفتم، بر وحدانیت خداوند در ملک و منفرد بودنش در افعال و محال بودن وجود شریک برای او، استدلال شده<ref>ر.ک: همان</ref> و در باب هشتم، بهمنظور اثبات صفات معنوی خداوند، ابتدا به اثبات علل زائد بر ذات پرداخته شده و سپس، صفات معنویه ثابت شده است. از دیگر مباحث این باب عبارتند از: شبهه نفی صفات؛ صفاتی که با نقل ثابت شدهاند؛ صفات افعال؛ تسمیه خداوند در ازل به خالق و کلام خداوند<ref>ر.ک: همان، ص124-159</ref>. | در باب هفتم، بر وحدانیت خداوند در ملک و منفرد بودنش در افعال و محال بودن وجود شریک برای او، استدلال شده<ref>ر.ک: همان</ref> و در باب هشتم، بهمنظور اثبات صفات معنوی خداوند، ابتدا به اثبات علل زائد بر ذات پرداخته شده و سپس، صفات معنویه ثابت شده است. از دیگر مباحث این باب عبارتند از: شبهه نفی صفات؛ صفاتی که با نقل ثابت شدهاند؛ صفات افعال؛ تسمیه خداوند در ازل به خالق و کلام خداوند<ref>ر.ک: همان، ص124-159</ref>. | ||