المغني في أبواب التوحيد و العدل: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۰: خط ۸۰:
كتاب مغنى بسيار زود در ميان دانشمندان اسلامى شهرت پيدا كرد چنان‌كه ابوالعلاء معرى شاعر نابيناى عرب كه سخت از مباحثات و مجادلات مذهبى بيزار بود به اين كتاب و كتاب ديگر قاضى اشاره كرده است:
كتاب مغنى بسيار زود در ميان دانشمندان اسلامى شهرت پيدا كرد چنان‌كه ابوالعلاء معرى شاعر نابيناى عرب كه سخت از مباحثات و مجادلات مذهبى بيزار بود به اين كتاب و كتاب ديگر قاضى اشاره كرده است:


{| class="wikitable poem"
{{شعر}}
|-
{{ب|''لو لا التنافس في الدنيا لما وضعت''|2=''كتب التناظر لا المغنى و لا العمد''}}
! لو لا التنافس في الدنيا لما وضعت!!كتب التناظر لا المغنى و لا العمد
{{پایان شعر}}
|}


آخرين جزء كتاب مغنى؛ يعنى جزء بيستم، اختصاص به مسئله‌ى امامت داده شده و در آن اين مسئله به طور تفصيل مورد بحث و نقد قرار گرفته است. همين فراوانى مطالب و وسعت دامنه بحث در كتاب مغنى، موجب گرديد متكلمان اهل سنت در مسئله‌ى امامت ديگر خود را زحمت ندهند و به اجمال برگزار كنند و تفصيل را به كتاب [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضى عبدالجبار]] ارجاع دهند و به احتمال قوى آن‌جا كه جوينى مى‌گويد: قاضى و پيشوايان ديگر ما كتاب‌هايى مبسوط در امامت تأليف كرده‌اند كه مستبصر را اقناع مى‌كند، نظر به قسمت امامت كتاب مغنى داشته است. قاضى، در اين كتاب مباحث مختلف را مطرح ساخته و در هر يك احتجاجات اماميه را كه از آنها تعبير به شبهات مى‌كند نقل كرده و آنها را پاسخ داده است.
آخرين جزء كتاب مغنى؛ يعنى جزء بيستم، اختصاص به مسئله‌ى امامت داده شده و در آن اين مسئله به طور تفصيل مورد بحث و نقد قرار گرفته است. همين فراوانى مطالب و وسعت دامنه بحث در كتاب مغنى، موجب گرديد متكلمان اهل سنت در مسئله‌ى امامت ديگر خود را زحمت ندهند و به اجمال برگزار كنند و تفصيل را به كتاب [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضى عبدالجبار]] ارجاع دهند و به احتمال قوى آن‌جا كه جوينى مى‌گويد: قاضى و پيشوايان ديگر ما كتاب‌هايى مبسوط در امامت تأليف كرده‌اند كه مستبصر را اقناع مى‌كند، نظر به قسمت امامت كتاب مغنى داشته است. قاضى، در اين كتاب مباحث مختلف را مطرح ساخته و در هر يك احتجاجات اماميه را كه از آنها تعبير به شبهات مى‌كند نقل كرده و آنها را پاسخ داده است.
خط ۸۹: خط ۸۸:
شكى نيست كه فصل امامت از كتاب مغنى بر شيعيان بسيار گران آمده و آنان در صدد دفاع از خود برآمدند. دانشمندى به نام محمد بن احمد بن على بن الوليد كه از متكلمان زيديه بوده رساله‌اى در رد كتاب مغنى نوشته و آن را «الجواب الحاسم المغنى لشبه المغنى» ناميده و بيشتر توجه اين دانشمند، مواردى بوده است كه [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضى عبدالجبار]] در آن با زيديه مخالفت ورزيده است. ولى مهم‌ترين جوابى كه به قسمت امامت كتاب مغنى داده شده، جواب [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] علم الهدى است. [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] از بزرگان شيعه و از بنيان‌گذاران كلام و اصول فقه شيعه است او و برادرش [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] همچون دو ستاره‌اى در تاريخ تشيع درخشندگى دارند و بى جهت نبوده كه ابوالعلاء معرى در مرثيه پدرشان گفت:
شكى نيست كه فصل امامت از كتاب مغنى بر شيعيان بسيار گران آمده و آنان در صدد دفاع از خود برآمدند. دانشمندى به نام محمد بن احمد بن على بن الوليد كه از متكلمان زيديه بوده رساله‌اى در رد كتاب مغنى نوشته و آن را «الجواب الحاسم المغنى لشبه المغنى» ناميده و بيشتر توجه اين دانشمند، مواردى بوده است كه [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضى عبدالجبار]] در آن با زيديه مخالفت ورزيده است. ولى مهم‌ترين جوابى كه به قسمت امامت كتاب مغنى داده شده، جواب [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] علم الهدى است. [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] از بزرگان شيعه و از بنيان‌گذاران كلام و اصول فقه شيعه است او و برادرش [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] همچون دو ستاره‌اى در تاريخ تشيع درخشندگى دارند و بى جهت نبوده كه ابوالعلاء معرى در مرثيه پدرشان گفت:


{| class="wikitable poem"
{{شعر}}
|-
{{ب|''ابقيت فينا كوكبين سناهما''|2=''فى الصبح و الظلماء ليس بخاف''}}
! ابقيت فينا كوكبين سناهما!!فى الصبح و الظلماء ليس بخاف
{|''ساوى الرضى المرتضى و تقاسما''|2=''خطط العلى بتناصف و تصاف''}}
|}
{{پایان شعر}}
 
{| class="wikitable poem"
|-
! ساوى الرضى المرتضى و تقاسما!!خطط العلى بتناصف و تصاف
|}


مؤلف، در آغاز به درخواست يكى از كسانى كه كتاب قاضى را مورد مطالعه قرار داده، اشاره مى‌كند و سپس به نقل گفته‌هاى مؤلف مغنى اشاره كرده و يك به يك را پاسخ داده است.
مؤلف، در آغاز به درخواست يكى از كسانى كه كتاب قاضى را مورد مطالعه قرار داده، اشاره مى‌كند و سپس به نقل گفته‌هاى مؤلف مغنى اشاره كرده و يك به يك را پاسخ داده است.
خط ۱۰۵: خط ۹۹:


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
1- متن و مقدمه كتاب.
متن و مقدمه كتاب.




خط ۱۱۹: خط ۱۱۳:
[[رده:کلام و عقاید]]
[[رده:کلام و عقاید]]
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]]
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]]
[[رده:25 مرداد الی 24 شهریور]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش