عيون الأنباء في طبقات الأطباء (خزرجی)
عيون الأنباء في طبقات الأطباء، تألیف موفق‌الدین ابوالعباس احمد بن قاسم بن ابی‌اصیبعه سعدی خزرجی، مطول‌ترین و کامل‌ترین تواریخ اطبا و طب و حکمای جهان می‌باشد که از دوران‌های قدیم تا قرن هفتم هجری، به رشته تحریر درآمده است.
| عيون الأنباء في طبقات الأطباء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم (نویسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه‌نويس) |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکي ايران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکان - متون قديمی تا قرن 14
پزشکان اسلامی - متون قديمی تا قرن 14 پزشکان يوناني - متون قديمی تا قرن 14 پزشکی اسلامی - متون قديمی تا قرن 14 |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | R 134 /الف2ع9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب در دو جلد تنظیم شده که تنها جلد نخست آن، به قلم سید جعفر غضبان، به فارسی ترجمه و به کوشش دکتر محمود نجم‌آبادی، بازخوانی، شرح، تذییل و با افزودن فهرست‌ها و ضمائم، تکمیل شده است.
ابن ابی‌اصیبه (متوفی 66ق)، پزشک و کحال (چشم‌پزشک) مشهور بیمارستان ناصری قاهره بوده که نام او، برای هرکس که حتی اندک سروکاری با تاریخ پزشکی دارد، نامی آشناست. شاهکار ماندگار او، همین کتاب است که شرح حال قابل اعتمادی از پزشکان قرون و اعصار و برخی از نظرات آنان، در آن جمع‌آوری شده و به‌عنوان اثری ماندگار و بسیار مشهور از این طبیب تاریخ‌نگار و منبعی بسیار معتبر در تاریخ پزشکی، مورد استناد مؤلفین مختلف است[۱].
سه مقدمه از ناشر، مترجم و محمود نجم‌آبادی به ابتدای کتاب افزوده شده و نظر منوچهر اقبال و جهان‌شاه صالح درباره کتاب، ذکر شده است. در مقدمه نخست، شرح حال مختصری از نویسنده ارائه گردیده[۲] و در مقدمه دوم، به انگیزه ترجمه و سفارش دکتر نجم‌آبادی به این مهم، اشاره شده است[۳]. در مقدمه سوم، ضمن پرداختن به تاریخچه کتاب حاضر، موضوعاتی پیرامون تاریخ طب و اطبا عنوان گردیده است[۴].
مترجم سعی فراوانی در حفظ اصل امانت در ترجمه داشته، ولذا ترجمه وی، تا حدودی از سلاست و روانی، به‌دور است. به علت فوت مترجم، ترجمه کتاب ناقص مانده، ولذا جلد دوم، ترجمه نشده است.
فهرست مطالب هر جلد در ابتدا و فهرست اعلام تاریخی و جغرافیایی، اماکن، اقوام و فرق جلد اول در انتهای آن و فهرست اعلام جلد دوم، در انتهای همان جلد آمده است.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر لاتین برخی از اسامی متن[۵]، به توضیح برخی از مطالب پرداخته شده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.