طب المعصومين الرسول و أهل‌بيته(ع)
طب المعصومين الرسول و أهل‌بيته(ع)، اثر لبیب بیضون، کتابی است در موضوع طب معصومین(ع) که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.
| طب المعصومين الرسول و أهل‌بيته(ع) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بیضون، لبیب (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الأعلمي للمطبوعات |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| چاپ | 2 |
| موضوع | پزشکی - احاديث
پزشکی اسلامی - احاديث گياهان دارويي محمد(ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احاديث |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 128/3 /ب9ط2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مؤلف، خود، کتاب را «التصنيف الموضوعي لطب أهل‌البيت(ع)» یا «طب المعصومين» نام نهاده است[۱].
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب دربردارنده نام و خواص بیش از 220 واژه پیرامون مواد طبیعی و امراض و ادویه، برگرفته از سخنان پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) می‌باشد که به ترتیب حروف الفبا، تنظیم گردیده است[۲].
مهمترین منابع و مصادری که نویسنده در تدوین کتاب از آن بهره برده، پس از قرآن و نهج‌البلاغه، عبارتند از: «فقه الرضا»، تحقیق مؤسسه آلالبیت(ع)؛ «صحيفة الإمام الرضا(ع)»، تحقیق محمدمهدی نجف؛ «العقد الفريد»، ابن عبدربه؛ «الطب النبوي»، ابوالعباس جعفر بن محمد مستغفری؛ «الطب النبوي»، ذهبی؛ «الطب النبوي»، ابن قیم جوزیه؛ «الطب في القرآن»، محمود نسیمی؛ «عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات»، زکریا بن محمد قزوینی؛ «المحاسن»، ابوجعفر احمد بن محمد کوفی برقی؛ «قرب الإسناد»، عبدالله بن جعفر بن حسین بن مالک بن جامع حمیری؛ «تحف العقول عن آل الرسول(ص)»، ابن شعبه حرانی؛ «عيون أخبار الرضا(ع)»، «الخصال» و «علل الشرائع»، شیخ صدوق؛ «القانون»، ابن سینا و..[۳].
گزارش محتوا
در مقدمه ابتدا به تعریف طب معصومین(ع) و بیان تفاوت طب وقایی و طب دوایی پرداخته شده و در ادامه، ضمن اشاره مختصر به موضوع و محتوای کتاب، به ذکر منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، پرداخته شده است[۴].
نویسنده به این نکته اشاره دارد که طب معصومین(ع) بر دو پایه استوار است: طب وقایی (پیشگیری) و طب دوایی. در طب وقایی، بر برخی از مبادی اساسی اعتماد می‌شود که مهمترین آن‌ها، اعتدال در همه چیز اعم از تناول طعام، استفاده از داروها، برخورداری از لذایذ و... بوده؛ به همین جهت از برخی امور مانند: پرخوری، استفاده از دارو مگر در صورت نهایت احتیاج به آن؛ خوردن، نوشیدن، خواب و جماع مگر در صورت میل به آن و... اما در طب دوایی، پیامبر(ص) و ائمه(ع)، خواص و ویژگی‌های خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها را بیان و کیفیت تناول آن را تشریح کرده‌اند و به توافق و تنافر مواد با یکدیگر اشاره نموده‌اند، مانند: تنافر ماهی و شیر؛ ماهی و تخم مرغ و..[۵].
مطلب دیگری که نویسنده بدان اشاره دارد، آن است که پس از پیامبر(ص)، بیشترین توجه و اهتمام به طب در میان ائمه(ع) از سوی امام علی(ع)، سپس امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و سپس از سوی امام رضا(ع) بوده است[۶].
اهتمام نویسنده در کتاب، مبتنی بر جوانب مادی طب بوده و به امور نفسانی و روانی طب و در نتیجه به آنچه مربوط به ادعیه و آیات قرآنی می‌شود، نپرداخته است، بلکه مباحث کتاب، منحصر در سه موضوع زیر می‌باشد:
- بدن انسان و اعضای آن؛
- گیاهان و مواد طبی؛
- امراض و ادویه[۷].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع[۸]، به توضیح برخی از واژه‌ها و عبارات متن پرداخته شده است[۹].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.