تفسیر (عم جزء)

تفسیر (عم جزء)، تفسیر فارسی جزء آخر قرآن کریم و از آثار عمده قرن هشتم هجری است که با تصحیح و تعلیق مهدی درخشان، منتشر شده است.

تفسیر (عم جزؤ)
پدیدآوران	درخشان، مهدی (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	جزؤ آخر قرآن کریم بفارسی از آثار عمده قرن هشتم هجری
ناشر	دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1371ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ت75 102/45 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

کتاب حاضر، تفسیری است که مفسر و نام تفسیر و تاریخ تصنیف آن، شناخته و معلوم نیست و در هیچ‌یک از صفحات کتاب، نامی از آنها دیده نمی‌شود. این کتاب، با تفاسیر معروف فارسی نیز مطابقت داده شده، ولی نتیجه‌ای به دست نیامده و مطلب، روشن نشده است، اما می‌دانیم که از تفسیر زاهد که در اوایل قرن ششم هجری نوشته شده و ظاهرا از تفسیرهای معتبر شیعی است، رنگ و تأثیری بسزا پذیرفته است و گاه‌گاه بعض عبارات و اشارات و نکته‌ها و روایات آن را در کتاب خود آورده است. این کتاب، مجموعه‌ای است از اطلاعات گوناگون که در میان پیشینیان رواج داشته و ضمن تفسیر آیات، با رعایت مناسبت بیان شده است و دربردارنده نکته‌های ظریف درباره مسائل مختلف و مطالب متنوع و نوادر اخبار از حدیث، فقه، اصول، کلام، علم رجال، فروع دین و احکام و آشنایی به دانش پزشکی و نجوم، تاریخ، جغرافیا، دقایق ادبی، نکته‌های بدیعی، قواعد صرفی و نحوی و واژه‌ها و ترکیبات فارسی و اصطلاحات گم‌شده مهجور و متروک و رموز دقیق علمی و... و در حد خود، از جامعیت و کمال برخوردار است.

این تفسیر، باآنکه ناقص است و نسخه‌بدلی نیز از آن به دست نیامده، از ذخایر ادبی زبان پارسی است و آن را یکی از کتب معتبر تفسیر باید بشمار آورد. بنیاد طرح مطالب در این کتاب، بیشتر بر اساس سؤال و جواب نهاده شده است، مانند تفسیر عتیق سورآبادی و این شیوه‌ای بدیع و دل‌پذیر است. در این پرسش‌ها، نکته‌هایی دقیق و لطیف بیان شده و مصنف خود ایرادهایی بر سبیل پرسش و اعتراض گرفته، سپس به جواب پرداخته است که ذکر این پرسش‌ها و پاسخ آنها، غالب مشکلات را در کار تفسیر آیات و دقایق صرفی و نحوی رفع و حل می‌کند.

در آغاز هر سوره، پیش از بیان و تفسیر آیات، خصوصیات و مشخصات آن سوره درج شده است و از تعداد آیات و کلمات و حروف آن، سخن گفته شده و جایی که نازل گردیده و سبب نزول آیه، ذکر شده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.