تاريخ غرر السير (غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم)

تاریخ غرر السير المعروف بكتاب غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم) تألیف ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبى، از تواريخ كهن است كه به درخواست ابو المظفر نصر بن سبكتگين(متوفى 412 ق)،برادر سلطان محمود غزنوى، احتمالا بين سالهاى 408-412، همزمان با شاهنامۀ فردوسى تأليف شده است.

تاريخ غرر السير(غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم)
تاريخ غرر السير (غرر اخبار ملوك الفرس و سيرهم)
پدیدآورانثعالبی، عبدالملک بن محمد (نویسنده)

زوتنبرگ (تصحیح)

مینوی، مجتبی (مقدمه‌نویس)
ناشراسدى
مکان نشرتهران
سال نشر1963(افست از روى چاپ 1900پاريس
کد کنگره
‏DSR 145/ث7غ4041

اين كتاب كه جلد نخست از دو جلد باقيماندۀ اصل كتاب است، مشتمل است بر تاريخ سلاطين ايران پيش از اسلام(از كيومرث تا يزدگرد سوم)و افستى است از طبع پاريس كه در سال 1900 ميلادى توسط زوتنبرگ تصحيح و به فرانسه ترجمه و به همراه متن عربى چاپ شده بود(متن عربى در بالا و ترجمه در پايين صفحه قرار دارد).

جلد دوم نيز كه ظاهرا هنوز به چاپ نرسيده مشتمل است بر تاريخ پيامبراسلام(ص).البته بنابر فهرستى كه مؤلف در كتاب گنجانيده، كتاب مشتمل بوده است برتاريخ انبياء و فراعنۀ مصر، ملوك حمير و عرب و روم و هند و ترك و چين، خلفاى راشدين و امويان و عباسيان و برامكه و طاهريان و سجزّيه(صفاريان)و سامانيان و آل حمدان و آل بويه و نيز تاريخ ناصر الدين سبكتگين و پسرانش محمود و نصر.ظاهرابرخى مآخذ مورد استفادۀ مؤلف، همانها بوده كه فردوسى در سرودن شاهنامه از آنهااستفاده كرده و امروز هيچيك از آنها باقى نمانده است.

ترجمۀ فارسى كتاب با نام ترجمه شاهنامۀ ثعالبى در شرح احوال سلاطين ايران در سال 1328 ش در تهران به چاپ رسيده است.

ضمنا نبايد مؤلف را با ابو منصور عبدالملك ثعالبى، صاحب يتيمة الدهر، كه اتفاقا هم عصر اوست، اشتباه گرفت. فهارس اعلام كتاب نيز به فرانسه است.[۱]

پانویس

  1. ر.ک: روغنی، شهره، ص26

منابع مقاله

روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش

وابسته‌ها