نوری، علی بن جمشید
على بن جمشید نورى مازندرانى (متوفای 1246ق)، حكیم، فیلسوف و مدرس سده دوازدهم و سیزدهم هجری قمری، او از اعاظم فلاسفه پیرو مكتب ملا صدرا بود.
| نام | نوری، علی بن جمشید |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مولی علی نوری
ملا علی نوری نوری اصفهانی، علی بن جمشید آخوند ملاعلی نوری مازندرانی نوری اصفهانی، علی بن جمشید |
| نام پدر | جمشید نوری مازندرانی |
| متولد | قرون ۱۲ و ۱۳ ه ق |
| محل تولد | روستایی در سرحدّ نور و لیتکو مازندران |
| رحلت | 1246 ق |
| اساتید | آقا محمد بیدآبادى و میرزا ابوالقاسم مدرس |
| برخی آثار | جذوات و مواقیت
نبراس الضیاء و تسواء السواء فی شرح باب البداء و إثبات جدوی الدعاء |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06128AUTHORCODE |
تحصیلات
پس از تحصیلات مقدماتى در مازندران و قزوین، به اصفهان رفت و در محضر استادانى چون آقا محمد بیدآبادى و میرزا ابوالقاسم مدرس به تكمیل تحصیل پرداخت. آن‌گاه به تدریس معقول پرداخت و حوزه فلسفى عظیمى تأسیس كرد. وى تدریس 400 نفر از دو هزار شاغل به تحصیل معقول را شخصا عهده‌دار بود.
برخى از شاگردان او عبارتند از: میرزا حسن نورى (فرزندش)، میرزا ابوالقاسم راز شیرازى، آخوند ملا آقا حكمى قزوینى، آخوند ملا عبداللّه زنوزى، آقا سید رضى لاریجانى و حاجى ملا هادى سبزوارى.
اكثر قریب به اتفاق استادان متأخر از آخوند نورى مع الواسطه شاگردان وى بوده‌اند؛ چه، سلسله اساتید آنان به حاجى سبزوارى، آقا محمدرضا قمشه‌اى، آقا على مدرس و میرزاى جلوه كه به حكماى اربعه مشهورند، منتهى مى‌شود.
فعالیتها
آخوند نورى تمام عمر را به تدریس فلسفه ملا صدرا مشغول بود. او داراى طبع شعر و غزل‌سرا و رباعى‌گوى بود و در اشعار خویش نورى تخلص مى‌كرد.
از جمله دوبیتی‌های او است:
| زتنها گر کسی تنها نشیند | نشیند با خدا هرجا نشیند | |
| زخود تنها نشین نوری که سهل است | اگر تنها کس از تنها نشیند |
آخوند نورى در خط شكسته سرآمد زمان خویش بود.
وفات
ملا علی نوری در ماه رجب سال 1246ق، در اصفهان وفات کرد و جنازه او را پس از اینکه سید حجت‌الاسلام بر او نماز گزارد به نجف حمل کردند و بر اساس وصیت‌نامه‌اش در عتبه باب طوسی از حرم مطهر امام علی علیه‌السلام زیر پای زوار او را دفن نمودند.
آثار
- حجةالإسلام (در رد پادرى (كشیش مسیحى) كه مطالب نادرستى درباره اسلام نوشته بود)؛
- حواشى اسفار؛
- حواشى مشاعر؛
- حواشى شوارق؛
- حواشى أسرار الآیات؛
- حواشى شرح اصول كافى؛
- حواشى تفسیر كبیر؛
- تفسیر سوره توحید؛
- رساله در وحدت وجود؛
- مجموعه سؤال و جواب؛
و...
منابع مقاله
نصیرى محمدرضا، اثرآفرینان، ج1، ص14، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، چاپ دوم، 1384.