گرامی، محمدعلی

محمدعلى گرامى (متولد ۱۳۱۷ش)، از مراجع تقلید شیعه، فقیه، اصولی، مفسر قرآن، از مبارزین انقلاب اسلامی علیه رژیم ستم‌شاهی

آیت‌الله محمدعلی گرامی
NUR01288.jpg
نام کاملآیت‌الله محمدعلی گرامی قمی
نام پدرعباس
ولادتمهر ماه سال 1317ش
محل تولدقم، ایران
پیشهفقیه
اطلاعات علمی
درجه علمیاجتهاد
اساتید
برخی آثار

ولادت

آیت‌الله محمدعلی گرامی فرزند عباس، در مهر ماه سال 1317ش، برابر با رجب 1357ق در شهر قم متولد شد. پدرش در اصل قمى است و همشيره‌زاده مرحوم آيت‌الله‌ آقاى شيخ ابوالقاسم كبير قمى كه معروف به علم و زهد هستند، مى‌باشد.[۱]

تحصیلات

تحصيلات ابتدائى را در مدرسه‌اى به نام مدرسه باقريه كه در كنار مدرسه فيضيه واقع شده بود، شروع كرد. بعدها آنجا را خريدند و جزيى از مسجد اعظم شد. مدير آن مدرسه، مرحوم آقا رضا برقعى، اخوى حاج آقا مرتضى برقعى از وعاظ معروف قم بود. وى پس از آن، سيكل را گرفت، در سال 1328 يا 1329 و يا 1330 تحصيلات حوزوى را شروع كرد و شش سال دروس مقدمات و سطح را طى دو سال خواندند.[۲]

اساتید

اساتيد وى از ابتداى ورود به حوزه از محضر اساتيد بزرگوارى همچون حاج آقا حسين جزائرى، حاج آقا ستوده، آقاى سلطانى، آشيخ يعقوب زنجانى، اصغرآقا طاهرى كنى استفاده برده و دروس مقدمات را به پايان رساندند. در سال 35 يا 36ش بود كه به درس مرحوم امام و مرحوم بروجردى رفتند. مقدارى از «رسائل» و «مكاسب» را نزد آقاى مشكينى خواندند. در مقطع سطح، مقدارى از «منظومه» را هم نزد آقاى منتظرى فراگرفتند. «كفايه» را نيز نزد استاد سلطانى و مجاهدی آموخت.

ايشان پس از خواندن مقدمات و سطوح متوسطه و عاليه در سن 18 سالگی در درس خارج فقه آيت‌الله بروجردی و امام خمينى قدس‌سره شرکت نموده و از اساتيد ديگری همچون آيات عظام اراکی، گلپايگانی، حائری، محقق داماد، شريعتمدارى، ميرزا هاشم آملی رضوان‌الله‌عليهم‌اجمعين استفاده نمودند و در فلسفه و تفسير نيز از محضر علامه طباطبایی ره کسب فيض نمودند.[۳]


فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی

او از ابتدا شروع مبارزات دوران ستم‌شاهی در جریان مبارزات قرار داشته و فعالیت‌های گسترده‌ای در جریان انجمن‌های ایالتی و ولایتی سال 41 و سپس در دوره دوم و سوم مبارزات (رفراندوم و کاپیتولاسیون) داشتند که بارها مورد اذیت و آزار ساواک قرار گرفتند که از جمله باید به تبعید سال 1344 و زندان سال 51 و سپس زندان حدود چهار ساله 1352 تا آخر 1355 و آنگاه تبعید سال 1356 تا نزدیک پیروزی انقلاب اشاره نمود.[۴]

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گرامی در 25 فروردین 1358ش از سوی امام خمینی مأمور شد با سفر به شهرکرد و بازدید از کمیته‌های این شهر و شهرهای اطراف، به وضع آنان رسیدگی کند و مردم را از اختلاف و تفرقه در شرایط خاص پرهیز دهد. اما این سفر به دلیل تردید امام خمینی با این تصمیم لغو گردید.[۵]

همچنین در کرج جمعیتی با نام «المراقبون» تشکیل داد تا ضمن دفاع از وضع شهر، توطئه‌های گروه‌های مخالف را خنثی کنند.[۶]

گرامی تلاش اصلی خود را پس از پیروزی انقلاب، صرف فعالیت‌های علمی - فرهنگی و تدریس کرد و سالها به تدریس درس خارج فقه و اصول اشتغال داشته است.[۷]

آثار

  1. استفتائات؛
  2. آغاز فلسفه؛
  3. بررسى ملاك‌هاى روانى در اسلام؛
  4. خدا در نهج‌البلاغة؛
  5. دولت جمهورى اسلامى؛
  6. زراعت خصوصى؛
  7. شرح منظومة السبزوارى (المنطق)؛
  8. مالكيت‌ها؛
  9. محمد(ص) رسول‌الله و مبانى ايدئولوژى اسلامى او؛
  10. مرزها؛
  11. مقدمه‌اى بر امامت؛
  12. منطق مقارن؛
  13. نگاهى به سيستم سياسى اسلام؛
  14. درس‌هايى از علوم قرآن؛
  15. شناخت قرآن؛
  16. مقصود الطالب فى تقرير مطالب المنطق و الحاشية؛
  17. المعلقات على العروة الوثقى؛
  18. مذهب تشيع آينده تاريخ بشريت؛
  19. نگاهى به بردگى؛
  20. نگاهى نو به ملاك حرمت ربا و حيل؛

و...[۸]

پانويس

  1. ر.ک: احمدی، محمدرضا، ص19
  2. ر.ک: احمدی، محمدرضا، ص26
  3. ر.ک: احمدی، محمدرضا، ص35-36
  4. ر.ک: گرامی، محمدعلی، ج2، ص3-4
  5. ر.ک: رضایی، زهره، ص555 - 556
  6. ر.ک: رضایی، زهره، ص557
  7. ر.ک: گرامی، محمدعلی، ج2، ص3-4
  8. پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت‌الله گرامی

منابع مقاله

  1. رضایی، زهره؛ گرامی، محمدعلی؛ دانشنامه امام خمینی جلد هشتم (فلسفه - مالکیت) (‎7 صفحه - از 551 تا 557).
  2. گرامی، محمدعلی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، به کوشش محمدرضا احمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381ش
  3. گرامی، محمدعلی، استفتاءات، دفتر حضرت آیت‌الله العظمی گرامی، قم - ایران، 1382ش
  4. پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله گرامی

وابسته‌ها

درسهایی از علوم قرآن

شناخت قرآن (گرامی)

نگاهی به بردگی

جنبش ذاتی طبيعت (حرکت جوهری)

مقصود الطالب في تقرير مطالب المنطق و الحاشية‏‏

شرح منظومة السبزواري (گرامی)

منطق مقارن

آغاز فلسفه (ترجمه بدایة الحکمة)

خدا در نهج‌البلاغه

عدالت اجتماعی در اسلام

المعلقات علی العروة الوثقی

المعلقات علی ملحقات العروة الوثقی

التعليقة علی تحرير الوسيلة للإمام الخميني (گرامی)

درباره مالکيت خصوصي در اسلام

المنطق المقارن

حديث: «لو لا فاطمه...»

فلسفه: مقدمات، شناخت، ديالکتيک و ادراکات حقيقي و اعتباري

شرح منظومه السبزواري (قده)

مقدمه‌ای بر امامت

مرزها

رساله توضيح المسائل

منهاج الفلاح في الأحکام‌الدينية

آغاز فلسفه (ويرايش جديد)

مقصود الطالب في تقرير مطالب المنطق و الحاشية (ويرايش جديد)

استفتائات

مالکیت خصوصی در اسلام

درباره حديث (لولا فاطمه..) (ويرايش قديم)

فلسفه

احکام و مناسک حج عمره

مذهب

مذهب تشيع آينده تاريخ بشريت

مالکيت ها

خودسازی و مسائل رواني

تفکر

نگاهي به سيستم سیاسی اسلام

حاکميت و قانون اساسي در اسلام

لولا علي(ع)

نگاهی نو به ملاک حرمت ربا و حیل

مناسک الحج و العمرة

التعلیقة علی تحریر الوسیلة

نخستین مناسبات فکری تشیع