قواعد علم الحديث
قواعد علم الحديث، نوشته فقیه معاصر و نماینده مجلس خبرگان رهبری، مصطفی نورانی اردبیلی (1305- 1382ش)، به بررسی ارزش حدیث و علوم و اصطلاحات آن و اهمیت دانش درایه می‌پردازد و اصول و قواعدی را در باب سنجش احادیث ارائه می‌کند.
| قواعد علم الحديث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نورانی، مصطفی (نويسنده) |
| ناشر | مکتب اهل البيت (علیهم السلام) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1422ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | حدیث - حدیث - علم الدرایه - حدیث - علم الروایه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 9ق9ن 109 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- مصطفی نورانی اردبیلی نوشته است: شناخت احوال راویان از متعلقات احکام شرعی است که باید از روایات پیامبر(ص) و خاندان پاکش(ع) گرفته شود و به همین جهت، شاگردان امامان معصوم(ع) و دیگران تلاش‌های بسیاری کردند و آثار گوناگونی را پدید آوردند و علم فقه به کتاب‌های روایی نیاز دارد... و ما در علم درایه به همین کتاب مختصر بسنده کرده و در باب حدیث، طبقات رجال و فقیهان، کتاب‌هایی نوشته‌ایم که منتشر خواهد شد[۱].
ساختار و محتوا
مطالب این کتاب، بدون تقسیم به بخش و فصل و مانند آن، ذیل عناوین متعددی مطرح شده است. برخی از محورهای مهمّ این اثر عبارت است از: علم حدیث، سفر رفتن برای حدیث‌یابی، منع حدیث، حدیث در عصر رسول خدا(ص)، املای حدیث و شنیدن آن، آداب نقل حدیث، تفاوت علم الحدیث و درایة الحدیث، سخت‌گیری در اسناد روایات برای شناسایی راویان، چگونگی عمل بر طبق نصّ، انواع مورخان، حدیث‌سازی و تحریف‌گری، پنهان‌سازی جرح، سیره کشّی در رجال، صحیح در نزد قدما، حجیت خبر واحد، اصحاب اجماع، احادیث معطل و مضمر، ارزش کتاب کافی، صحت احادیث مضمر و قرینه‌های رجالی.
نمونه مباحث
- «اصحاب اجماع»: ما اصحاب اجماع و مانند آنها (همانند اصحاب اصول و کسانی که امامان معصوم(ع) آنها را ثقه شمرده‌اند) را یاد می‌کنیم که معصومان به ما امر کرده‌اند به آنان مراجعه کنیم و به روایاتشان عمل کنیم و همچنین کسانی که عدالتشان با تواتر ثابت شده است وقتی در سند روایت باشند، قرینه‌ای بر ثبوت نقل و وثوق حاصل می‌شود، هرچند باواسطه روایت کرده باشند[۲].
- توثیق عالمان رجال، از باب شهادت نیست؛ چون شهادت شاهد با صرف نوشتن ثابت نمی‌شود تا چه برسد به اینکه دیگری بنویسد و این شهادت را به او نسبت بدهد، بلکه توثیق رجالی از باب قرائن قطعی است که بر حال و وضع راوی دلالت دارد؛ پس جای اشکال نیست که فقط یک رجالی، راوی را توثیق کرده باشد و نیازی به شهادت دو نفر نیست[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.