لاریجانی، صادق
صادق اردشير لاريجانى (متولد1339- نجف اشرف)، فقیه، مجتهد، استاد حوزه و دانشگاه، رئیس سابق قوه قضاییه، از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، از اعضای مجلس خبرگان رهبری دوره سوم و چهارم از استان مازندران، عضو فقهای شورای نگهبان، عضویت در هیأت امنای دانشگاه قم، هیأت امنای دانشنامه جهان اسلام و ریاست هیأت امنای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، عضویت در شورای عالی امنیت ملی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، ریاست هیئت امنای جامعة الإمام الصادق(ع)، ایشان داماد آیت‌الله وحید خراسانی از مراجع عظام است.
| نام | لاریجانی، صادق |
|---|---|
| نام‌های دیگر | آیت‌الله لاریجانی
صادق آملی لاریجانی Sadeq Larijani |
| نام پدر | آیت‌الله ميرزا هاشم آملى |
| متولد | 1339ش |
| محل تولد | نجف اشرف |
| رحلت | |
| اساتید | آیت‌الله صلواتى؛ آیت‌الله سيد كاظم حائرى؛ ميرزا آیت‌الله‌هاشم آملى؛ آیت‌الله حسن‌زاده آملى |
| برخی آثار | سرمایه ایمان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04511AUTHORCODE |
ولادت
او در سال 1339ش، در نجف اشرف، ديده به جهان گشود. پدرش، مرحوم آیت‌الله ميرزا هاشم آملى، از اعاظم فقها و مراجع نجف اشرف و قم بود و شاگردان بسيارى در اين دو شهر بزرگ علم و تقوى پروراند. قريب يك سال و اندى داشت كه مرحوم والدش، از نجف اشرف به قم مقدسه نقل مكان نمود و بساط تدريس را در اين شهر گشود.
تحصیلات
دوران دبستان را در سال ۱۳۴۵ آغاز کرد و دورهٔ دبیرستان را از دبیرستان صدر اوحدی در سال ۱۳۵۶ به پایان رساند.
با فراهم آمدن بورس تحصيلى از دانشگاه صنعتى شريف، عازم تحصيل در يكى از كشورهاى غربى بود كه ناگهان زندگی‌اش دگرگون شد و با تشویق پدر به دروس دینی رو آورد.
به هر حال با تغيير مسير علمى، از سال 56 وارد عالم طلبگى شد و با اشتياق فراوان علوم رسمى حوزه را فراگرفت و در كنار آنها با مباحث فيلسوفان غربى هم آشنا گرديد.
اساتید
اكثر درس‌هاى دوره مقدمات و سطح حوزه را با اساتيدى مبرز و عمدتاًً به‌طور خصوصى طى كرد و از محضر اساتيدى چون آیت‌الله صلواتى و آیت‌الله سيد كاظم حائرى و ديگر بزرگان بهره برد و بحث‌هاى خارج اصول و فقه را از محضر مرحوم والدش ميرزا آیت‌الله‌هاشم آملى(ره) و آیت‌الله شيخ حسين وحيدى خراسانى استفاده برد. در فقه و اصول، تقريبا تمامى درس‌هايى را كه در آنها شركت جسته است، تقرير كرده است و به علاوه دو مجلد در علم اصول از ابتدا تا مبحث مشتق به عربى نگاشته است.
فلسفه اسلامى را نيز مدتى در نزد آیت‌الله جوادى آملى و آیت‌الله حسن‌زاده آملى فراگرفت.
سپس بعد از آنكه مدتى دروس سطح را از اصول فقه مرحوم مظفر و لمعتين و رسائل و مكاسب و كفايه تدريس كرد، از حوالى سال 1368 به تدريس خارج اصول و خارج فقه پرداخت كه تا كنون ادامه دارد.
آیت‌الله آملی لاریجانی با احساس نیاز به تغییرات عمده بخصوص در اصول فقه، پس از تدریس یک دوره اصول فقه در سال 1378 با تبویب جدید در ساختار علم اصول فقه و استخراج مبادی آن، بصورت مباحث «فلسفه علم اصول» بعنوان بحثی جدید در دروس حوزه علمیه، بنیانگذار آن گردید که تدریس فلسفه علم اصول بیش از نه سال به درازا کشید.
سپس به تدریس علم اصول با محوریت «حکم شرعی» مبادرت کرد که تا کنون نیز ادامه دارد. وی در طول مدت تدریس خویش با سبکی کاملا علمی و دقیق به پرورش تشنگان معارف ناب اسلامی در فقه و اصول پرداخته است.
از سال 1371 و با درگذشت والد بزرگوار شان، مدیریت مدرسه علمیه حضرت ولی عصر(عج) که به امر آیت‌الله میرزا هاشم آملی ساخته و وقف شده بود به عهده آیت‌الله صادق آملی لاریجانی قرار گرفت و صدها طلبه علوم حوزوی در آن مکان نشو و نما یافتند.
وى، علاوه بر تدريس خارج فقه و اصول در حوزه علميه قم و نگاشتن كتاب‌ها و مقالاتى در باب مباحث جديد كلامى، چند سال است كه به‌طور منظم در دانشگاه تربيت مدرس قم در سطح كارشناسى ارشد و دكترا، كلام جديد و فلسفه تطبيقى و در دانشگاه رضوى مشهد، كلام جديد، فلسفه اخلاق و فلسفه غرب را تدريس نمودند.
آثار
- سرمايه ايمان در اصول اعتقادات؛
- تصحيح و تحقيق«زبدة الاصول» شيخ بهايى؛
- تصحيح«الرسائل الفقهية» آخوند خراسانى؛
- انسان از آغاز تا انجام(ترجمه كتاب «الانسان» علامه سيد محمدحسین طباطبايى)؛
- تصحيح«سرمايه ايمان» ملا عبدالرزاق لاهيجى؛
- معرفت دينى(نقد نظريه قبض و بسط تئوريك شريعت)؛
- قبض و بسط در قبض و بسطى ديگر؛
- واجب مشروط(پژوهشى در آراء شيخ انصارى و محققان ديگر)؛
- فلسفه تحليلى، دلالت و ضرورت.
علاوه بر كتاب‌هاى فوق، مجموعه متعددى از مقالات كلامى، فلسفى در مجلات مختلف، همچون نقد و نظر و كيهان فرهنگى و ماه‌نامه صبح و... به طبع رسانده است.
فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی
در جریان انقلاب در کنار مرحوم والد بزرگوارش، در پاره‌ای اقدامات شرکت جسته و پس از چندی با توجه به این حقیقت که تهاجم فرهنگی غرب دست کمی از تهاجم نظامی آن ندارد، در حد توان چه در عرصه حوزه و چه دانشگاه به روشنگری در این مقوله پرداخت.
با اصرار جمعی از علمای خطه مازندران نسبت به حضور آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در مجلس خبرگان رهبری، وی در سال 1376 و در سن سی و هفت سالگی نماینده مردم مازندران در دوره سوم گردید. کمی بعد در سال 1380 معظم له با ابلاغ حکمی از سوی مقام معظم رهبری به عنوان فقیه شورای نگهبان منصوب گردید.
در سال 1384 برای بار دوم از استان مازندران وارد مجلس خبرگان رهبری شد و با رأی نمایندگان خبرگان به مدت هفت سال در هیئت رئیسه مجلس خبرگان به عنوان کارپرداز فرهنگی خبرگان رهبری به فعالیت پرداخت که پژوهشکده اندیشه سیاسی اسلام از دستاوردهای آن بود. وی طی حکمی در سال 1388 برای یک دوره پنج ساله از سوی رهبر معظّم انقلاب به سمت ریاست قوه قضائیه منصوب شدند و سکان قوه قضائیه را در دریای متلاطم فتنه به نحو أحسن مدیریت کرد. در مرداد ماه 1393 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای طی حکمی وی را برای پنج سال دیگر بر کرسی ریاست قوه قضائیه ابقا کردند.
از دیگر سمت‌ها و مسئولیت‌های آیت‌الله آملی لاریجانی می‌توان عضویت در شورای عالی امنیت ملی، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی نام برد.
همچنین وی طی ابلاغی از طرف مقام معظم رهبری در سال 1392 به عضویت در شورای عالی فضای مجازی درآمد و در سال 1394 پس از درگذشت آیت‌الله مهدوی کنی طی حکمی از جانب رهبر معظم انقلاب، به سمت ریاست هیئت امنای جامعة الإمام الصادق(ع) نائل آمد و چند دوره نیز عضو هیئت امنای دانشگاه قم بوده است.
وی هم اکنون عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رئیس هیئت امنای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور و عضو هیئت امنای دانشنامه جهان اسلام می‌باشد.