موسوی بجنوردی، سید محمدکاظم
محمدكاظم موسوى بجنوردى (۱۳۲۱-1389ش)، نویسنده، سیاستمدار، مترجم، بنيانگذار مرکز دايرة المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ايرانی- اسلامی)(1362)، سرويراستار مجموعه دايرة المعارف بزرگ اسلامی، رئيس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ايران (1376 تا 1384)، سرويراستار مجموعۀ دانشنامۀ ايران، سرويراستار و عضو برد علمی Encyclopaedia Islamic، سرويراستار مجموعۀ دانشنامۀ تهران بزرگ، سرويراستار مجموعۀ فرهنگ عامۀ ايران، سرويراستار مجموعۀ دائرةالمعارف الاسلامىة الکبری[۱]
| نام | موسوی بجنوردی، محمدکاظم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بجنوردی، محمدکاظم
موسوی، محمدکاظم |
| نام پدر | آیت‌الله سید حسن بجنوردی |
| متولد | 1321 ش |
| محل تولد | نجف |
| رحلت | 1389 ش |
| اساتید | آیت‌الله سید حسن بجنوردی
آيت‌الله حاج مهدى فیروز آبادی سيد محمد فيروزآبادى |
| برخی آثار | دانشنامه‌ایران
دایرة المعارف الإسلامیة الکبری دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اقتصاد ما يا بررسیهائي درباره مکتب اقتصادی اسلام نشست تخصصی حزب ملل اسلامی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00476AUTHORCODE |
سید محمد موسوى بجنوردى برادر ایشان است.
ولادت
به سال 1321ش، برابر با 1362ق، در خانواده‌اى روحانى در نجف اشرف زاده شد.
پدرش مرحوم آیت‌الله سید حسن بجنوردی از دانشمندان و مراجع بلندپایۀ تشیع بود، و مادرش نوادۀ مرحوم سیدابوالحسن اصفهانی، مرجع بزرگ شیعه در نجف اشرف به شمار می‌رفت.
تحصیلات
تحصيلات ابتدايى و متوسطه را در مدرسه ايرانيان (مدرسه علوى) در نجف اشرف گذراند.
وى در كنار تحصيلات ابتدايى و متوسطه، به تحصيل ادبيات عرب و فقه و اصول نزد پدر و برادرش حضرت آيت‌الله حاج مهدى و مرحوم آيت‌الله آقاى سيد محمد فيروزآبادى پرداخت. در سال 1339، در سن 17 سالگى به ايران (تهران) سفر كرد و منطق و فلسفه را نزد آقاى سيد على هاشمى و فقه و اصول را نزد آقاى شريعتمدار رشتى به تحصيل پرداخت. تحصيلات ايشان به اين مرحله از زندگى وى منتهى نشد. در دوران زندان، فقه و اصول را نزد آيت‌الله انورى و پس از زندان فلسفه را نزد دكتر ابراهيمى دينانى، «فصوص» ابن عربى را نزد دكتر سيد جعفر سجادى و درس خارج فقه و اصول را نزد برادرش آموخت.
ايشان در سال 1341، حزب ملل اسلامى را تشكيل داد و در سال 1344، دستگير و به اعدام محكوم شد و سپس حكم وى با يك درجه تخفيف به حبس ابد تبديل گرديد. فعالیت‌های سياسى سيد كاظم كه منجر به دستگيرى او و قريب به 14 سال زندان شد، گرچه وى را از پيگيرى اهداف فرهنگى براى مدتى بازداشت، ولى زندان فرصت خوبى براى بازسازى فكرى و تعميق مطالعات تاريخى و فرهنگى در اختيار او نهاد و اجازه داد تا بيش از پيش به تفكر درباره راه‌هاى نيل به خودآگاهى و خودباورى فرهنگى بپردازد. نتيجه اين تفكرات، پس از پيروزى انقلاب اسلامى و آزادى بجنوردى از زندان ظاهر شد. وى پس از مدت كوتاهى فعاليت در مشاغل بلندپايه دولتى و نمايندگى مردم در مجلس قانون‌گذارى ايران[۲] ، اوقات خود را يك‌سره وقف تحقق اهداف بلند فرهنگى گردانيد و مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى را بنيان نهاد[۳] ايشان هم‌اكنون مديريت علمى مركز مزبور را بر عهده دارد. محمدكاظم موسوى بجنوردى، برگزيده رتبه اول جشنواره خوارزمى است.
آثار
- طرح دايرةالمعارف بزرگ اسلامی
- اسلام، پژوهشی تاريخی و فرهنگی (مجموعه مقالات)
- خاطرات
- مسی به رنگ شفق (خاطرات)
- نشست تخصصی حزب ملل اسلامی، مجموعه سخنرانی‌ها و ضمايم
- ترجمه كتاب إقتصادنا تأليف مرحوم سيد محمدباقر صدر؛
- ويراستارى دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، در 35 جلد به سه زبان فارسى، عربى و انگليسى و دانشنامه ايران در 30 جلد؛
- نظارت بر تأليف: «جوامع ايران در چهارده جلد»، «جغرافياى جامع ايران در 5 جلد»، «سير انديشه سياسى در جهان اسلام»، «آذربايجان، تاريخ و فرهنگ»، «كردستان، تاريخ و فرهنگ»، «بلوچستان، تاريخ و فرهنگ»، «دانشنامه خليج فارس» و «فهرست‌واره كتاب‌هاى فارسى».
پانویس
منابع مقاله
- مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- برگرفته از سايت تبيان در تاريخ 17 ارديبهشت‌ماه سال 1392.
- مجلس شورای اسلامی ایران