صدرالدین قونوی، محمد بن اسحاق

مؤلف«اعجاز البيان فى تفسير ام القرآن»،ابو المعالى صدر الدين محمد بن اسحاق بن يوسف بن على قونوى متولد 607 و متوفاى 673 ق،ملقب به شيخ كبير است. از علماى نامى و عرفاى عالى مقام و مشايخ بزرگ قونيه بود،پدرش در كودكى او وفات كرد و مادرش به ازدواج شيخ اكبر محيى الدين ابن العربى در آمد،بدين وسيله صدر الدين نيز در تحت تربيت ناپدرى و ديگر از بزرگان عرفان درآمد و در كنار سلوك و رياضت به كسب علوم ظاهرى هم پرداخت و در اندك زمانى جامع فقه و حديث و علوم ظاهرى و عقلى و نقلى گرديد،به طورى كه در تمام آنها وحيد عصر و مرجع استفادۀ علماى ظاهر و استفاضۀ بزرگان وقت بوده است.

صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق

نام	صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق
نام های دیگر	ص‍درال‍دی‍ن‌ ال‍ق‍ون‍وی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍اق ص‍در ق‍ون‍ی‍و، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍اق‌ ق‍ون‍وی‌، ص‍درال‍دی‍ن‌ م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍اق‌ ق‍ون‍وی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍اق‌ ق‍ون‍وی‌ روم‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍اق ق‍ون‍ی‍وی‌، ص‍درال‍دی‍ن‌ اب‍وال‍م‍ع‍ال‍ی‌ م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ اس‍ح‍ق‌
نام پدر
متولد
محل تولد
رحلت	673 هـ.ق
اساتید
برخی آثار	‏المراسلات بین صدر الدین القونوی و نصیر الدین الطوسی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده ‏آفاق معرفت: "تبصره المبتدی و تذکره المنتهی" / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده ‏اعجاز البیان فی تاویل ام القرآن / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده النفحات الالهیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کد مولف	3361

قطب الدين شيرازى از شاگردان وى بوده،حضرت شيخ با سعد الدين حمويى ملاقات و رابطۀ محبت و وداد با يكديگر داشته‌اند. وى با خواجه نصير الدين طوسى در مسائل حكمت مكاتبات فراوانى داشته و مورد تمجيد خواجه بوده است.با مولاناى روم نيز كمال يگانگى را داشته و وظايف تجليل و احترام تمام در حق يكديگر معمول مى‌داشته‌اند.شمس الدين احمد افلاكى در كتاب مناقب العارفين آورده كه:حضرت چلبى حسام الدين از حضرت مولانا پرسيده بود كه نماز شما را كه بگزارد؟فرمود كه شيخ صدر الدين اولى است.شيخ مؤيد الدين جندى،مولانا شمس الدين ايكى،شيخ فخر الدين عراقى و شيخ سعيد الدين فرغانى قدس الله تعالى ارواحهم و غير ايشان از اكابر در حجر تربيت وى بوده‌اند و در صحبت وى پرورش يافته‌اند.

شيخ بزرگ محيى الدين در آن وقت كه از بلاد مغرب متوجه روم بود،در بعضى مشاهدات خود به وقت ولادت وى،استعداد و علوم و تجليات و احوال و مقامات وى و هر چه در مدت عمر و بعد از آن بر وى گذشت و خواهد گذشت،مكاشف شد. و چون به قونيه رسيد بعد از ولادت وى و وفات پدرش،مادرش به عقد نكاح شيخ در آمد و وى در خدمت و صحبت شيخ تربيت يافت،وى نقاد حكام شيخ است و مقصود شيخ در مسأله وحدت وجود،بر وجهى كه مطابق عقل و شرع باشد،جز به تتبع تحقيقات وى و فهم آن،ميسر نمى‌شود.

مى‌گويند مولانا جلال الدين در مثنوى به اين اشعار اشارۀ به او فرموده:

پاى استدلاليان چوبين بود	پاى چوبين سخت بى‌تمكين بود
غير آن قطب زمان ديده ور!!كز ثباتش كوه گردد خيره‌سر

قونوى به فارسى نيز مسلط بوده و ابياتى نيز از او نقل كرده‌اند و مشارق الدرارى سيف فرغانى كه شرح قصيدۀ تائيۀ كبراى ابن فارخى است نيز در اصل عربى كردۀ مباحث فارسى اوست كه در كلاس درس بر شاگردان بيان مى‌كرده است.