منتظری، حسینعلی
| نام | منتظری، حسینعلی |
|---|---|
| نام های دیگر | منتظری، حسینعلی بن علی
آیت‌الله منتظری |
| نام پدر | |
| متولد | 1301 هـ.ش یا 1922 م |
| محل تولد | اصفهان |
| رحلت | 1388 هـ.ش یا 1431 هـ.ق یا 2009 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مبانی فقهی حکومت اسلامی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده فراز و فرود نفس: درس‌هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده |
| کد مولف | 261 |
ولادت
آیت‌الله شیخ حسینعلى منتظرى، در اول مهر سال 1301ش (برابر با اول صفر 1341ق) در شهر نجف‌آباد - 24 کیلومترى غرب اصفهان - در خانواده‌اى زحمتکش به دنیا آمد.
پدر وى مرحوم حاج على، کشاورز ساده‌اى بود که در کنار کار روزانه‌اش با کتاب و کتابخانه دمساز و معلم اخلاق و مدرس قرآن بود. مادر ایشان نیز بانویى متقى و پرهیزگار بود که در تربیت و رشد دینى او سعى وافر داشت.
کسب علم و دانش
از هفت سالگى آموختن را با ادبیات فارسى و سپس صرف و نحو عربى آغاز کرد و در سن 12 سالگى با ورود به حوزه علمیه اصفهان مسیر خویش را به‌سوى پیشرفت علمى انتخاب کرد. او در طول هفت سال در اصفهان بسیارى از کتاب‌هاى فقهى، ادبى و فلسفى را به‌تنهایى یا نزد اساتید بزرگى چون حاج آقا رحیم ارباب و حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى خواند و به تدریس آنها مشغول گردید.
در نوزده سالگى اصفهان را به قصد ادامه تحصیل در قم ترک نمود. سال 1320ش، با ورود به قم، شروع تحولات چشمگیر در زندگى علمى ایشان بود. در بدو ورود به قم با عالم اندیشمند علامه مرتضى مطهرى(ره) آشنا گردید و این دو در کنار یکدیگر براى خودسازى و اصلاح جامعه، جهادى بزرگ را آغاز نمودند و فعالیت‌هاى علمى خود را روزبه‌روز گسترش دادند.
اساتید
اساتیدى که در دوران تحصیل از آنها بهره‌مند شده است عبارتند از:
اساتید سطح
- مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى در اصفهان: «شرح لمعه» و مقدارى از «رسائل» و «مکاسب»؛
- مرحوم آیت‌الله سید مهدى حجازى در اصفهان: قسمتى از «[[فرائد الأصول|رسائل»؛
- مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالرزاق قائینى در قم: قسمت‌هایى از «[[المكاسب (طبع قدیم)|مکاسب»؛
- مرحوم آیت‌الله حاج آقا رضا بهاءالدینى در قم: قسمتى از «[[فرائد الأصول|رسائل»؛
- مرحوم آیت‌الله سید محمد محقق داماد در قم: «کفایه» و قسمتى از «[[المكاسب (طبع قدیم)|مکاسب».
اساتید فلسفه، منطق، هیئت، نهج‌البلاغة و اخلاق
- امام خمینى(ره): «[[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة
|اسفار]]»، از مبحث نفس تا آخر معاد جسمانى و نیز درس اخلاق؛
- مرحوم آیت‌الله علامه طباطبائى: مباحث پیش‌نویس درس‌هاى «اصول فلسفه و روش رئالیسم»؛
- مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ جواد فریدنى: قسمتى از «منظومه حکمت»؛
- مرحوم آیت‌الله میرزا على‌آقا شیرازى در اصفهان: «نهج‌البلاغة»؛
- مرحوم آیت الله مجدالعلماء در اصفهان: «هیئت» فارسى و «تشریح الافلاک» شیخ بهایى در علم هیئت قدیم.
- مرحوم آیت الله سید احمد خوانسارى در قم: کتاب «شوارق».
اساتید خارج فقه و اصول:
- مرحوم آیت الله العظمى بروجردى : قسمت اعظم «فقه و اصول».
- امام خمینى(ره) : خارج «اصول»، از اول جلد دوم کفایه تا آخر آن به مدت هفت سال که بسیارى از آنها تقریر شده ولى تاکنون به طبع نرسیده است.
- مرحوم آیت الله العظمى سید صدرالدین صدر: خارج «اصول» و «فقه».
- مرحوم آیت الله العظمى حاج سیدمحمد حجت : خارج اصول.
- مرحوم آیت الله العظمى حاج شیخ عباسعلى شاهرودى : خارج اصول.
تدریس
آیت الله منتظرى از جوانى تا آخر عمر مشغول تدریس بودند؛ ابتدا دروس مقدماتى و بعدها به تدریس مستمر سطح مشغول بودند. سپس به تدریس خارج اشتغال یافتند که در اعلامیه‌هاى سال 1344ش از ایشان به عنوان استاد مسلم خارج فقه یاد شده است.
البته ناگفته نماند ایشان به تدریس شرح منظومه نیز مشهور بوده‌اند و مى‌شود گفت که اکثر شخصیت‌هاى موفق و مطرح که شاگردان دروس خارج حضرت امام خمینى(ره) و آیت الله محقق داماد بوده‌اند در بعضى ازدروس سطح و شرح منظومه شاگرد ایشان بوده‌اند.
تالیفات
از ایشان آثار ذیل در فقه، اصول، کلام و حدیث به جاى مانده است:
کتاب‌هاى فارسى
- درسهایى از نهج‌البلاغه؛
- شرح خطبه حضرت فاطمه زهرا(س)؛
- از آغاز تا انجام؛
- اسلام دین فطرت؛
- موعود ادیان؛
- مبانى فقهى حکومت اسلامى؛
- رساله توضیح المسائل؛
- رساله استفتائات؛
- رساله حقوق؛
- احکام پزشکى؛
- احکام و مناسک حج؛
- احکام عمره مفرده؛
- معارف و احکام نوجوان؛
- معارف و احکام بانوان؛
- استفتائات مسائل ضمان؛
- جلوه‌هاى ماندگار (پند، حکمت، سرگذشت)؛
- حکومت دینى و حقوق انسان؛
- مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر؛
- مبانى نظرى نبوت.
کتاب هاى عربى
- دراسات فى ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة؛
- کتاب الزکاة؛
- دراسات فى المکاسب المحرمة؛
- نهایة الاصول (تقریرات درس آیت الله العظمى بروجردى)؛
- نظام الحکم فى الاسلام؛
- البدر الزاهر فى صلاة الجمعة و المسافر ( تقریرات درس آیت الله العظمى بروجردى )؛
- کتاب الصوم؛
- کتاب الحدود؛
- کتاب الخمس؛
- التعلیقة على العروة الوثقى؛
- الاحکام الشرعیة على مذهب اهل البیت(ع)؛
- مناسک الحج والعمرة؛
- مجمع الفوائد؛
- من المبدأ الى المعاد ( فى حوار بین طالبین)؛
- الافق أو الافاق( فى مسألة الهلال)؛
- منیة الطالب (فى حکم اللحیة والشارب)؛
- رسالة مفتوحة (ردا على دعایات شنیعة على الشیعة و تراثهم)؛
- موعود الادیان؛
- الاسلام دین الفطرة؛
- محاضرات فى الاصول (تقریرات درس امام خمینى(ره) ).
ارتحال
آیت الله منتظرى سرانجام در 87 سالگى در سحرگاه 29 آذر 1388 (سوم محرم 1431) در شهر مقدّس قم به ملکوت اعلى پیوست و در جوار حرم کریمه اهل بیت حضرت معصومه(س) کنار فرزند شهیدش محمّد منتظرى آرمید.
وابسته‌ها
البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
استفتاءات مسایل ضمان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رساله استفتاءات / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الخمس (منتظری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الأفق أو الآفاق في مسألة الهلال / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مبانی فقهی حکومت اسلامی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الصوم (منتظری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
دراسات في المکاسب المحرمة / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
الاحكام الشرعیه علی مذهب اهل البیت علیهم السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
احکام و مناسک حج / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
احکام پزشکی (منتظری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نظام الحکم فی الاسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
معارف و احکام بانوان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
معارف و احکام نوجوانان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعلیقة علی العروة الوثقی (منتظری) / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس
حکومت دینی و حقوق انسان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پاسخ به پرسش هایی پیرامون مجازات های اسلامی و حقوق بشر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الحدود / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الزکاة (منتظری) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نهاية الأصول / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
مجمع الفوائد / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
موعود الأدیان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
موعود ادیان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الصلاة / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
محاضرات في الأصول ( امام خمینی، روح الله ) / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
درسهايي از نهج البلاغه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
درسهائی از نهج البلاغه (35-1) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مناسک الحج و العمرة علی مذهب أهل البیت علیهم السلام و أعمال المدینة المنورة و زیاراتها / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رساله توضیح المسائل (اردو) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعلیقة علی العروة الوثقی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
فراز و فرود نفس: درس هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الخمس / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الإجارة و الغصب و الوصیة / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
[[احکام و مناسک حج مطابق با فتاوی فقیه عالیقدر حضرت آیة الله العظمی منتظری دامت برکاته و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه ماثوره]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده