اصول فلسفه و روش رئالیسم (صدرا)
اصول فلسفه و روش رئاليسم، از آثار نوشتاری علامه سيد محمدحسين طباطبايى به زبان فارسی است كه با شرح و توضیحات استاد شهيد مرتضى مطهرى از سوی انتشارات صدرا منتشر شده است.
| اصول فلسفه و روش رئالیسم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطهری، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | صدرا |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 5 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ازآنجاکه متن اصلی کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم و نیز متن اصلی کتاب همراه با پاورقی‌ها و توضیحات استاد مطهری و همچنین ترجمه عربی اصول فلسفه و روش رئالیسم قبلا معرفی شده، در اینجا فقط ویژگی‌های نسخه حاضر و برخی مطالب که در کتاب‌شناسی‌های مذکور نیامده، بیان می‌شود.
اثر حاضر شامل 5 جلد و 14 مقاله به این ترتیب است:
فلسفه چيست؟
فلسفه، موجودات واقعى را از موجودات پندارى جدا می‌کند.[۱]
فلسفه و سفسطه (رئاليسم و ايده‌آليسم)
سقراط و افلاطون و ارسطو مغالطههاى سوفسطائیان را آشكار ساختند و ثابت كردند كه انسان میتواند حقیقت را بشناسد و قواعد منطق به همين منظور تدوين شد.[۲]
علم و ادراک
چون صورت ادراكى ما خواص عمومى ماده (انقسام، عدم انطباق بزرگ به كوچك) را ندارد، مادى نيست.[۳]
علم و معلوم (ارزش معلومات)
خطا در احكام عقليه به واسطه مداخله قوه خيال است.[۴]
پيدايش كثرت در ادراكات
اصل امتناع تناقض تكيه‌گاه تمام احكام بديهى و نظرى ذهن است. [۵]
ادراكات اعتبارى
انسان میتواند هر سبک اجتماعى را كه روزى خوب شمرده روز ديگر بد بشمارد ولى نمیتواند از اصل اجتماع صرف نظر نموده و يا اصل خوبى و بدى را فراموش نمايد. [۶]
واقعیت و هستی اشیاء
تا ذهن را نشناسيم نمیتوانيم فلسفه داشته باشيم. [۷]
ضرورت و امكان
در مسأله «جبر و اختيار» چه از جنبه فلسفى و چه از جنبه كلامى و چه از جنبه اخلاقى وارد شويم نظر صحيح همانا نظريه «امر بين امرين» است.[۸]
علت و معلول
علت فاعلى قطع نظر از علت غائى فاعل بالقوه است نه بالفعل و ناقص است نه كامل و با علت غائى است كه فاعل تمام و علت تامّه می‌شود. [۹]
قوه و فعل ، امکان و فعلیت
هيچ چيز بدون استعداد قبلى به وجود نمیآيد. [۱۰]
قِدَم و حدوث
در سلسله حوادث مادى هر حادثهاى كه معلول علت تامّه خود میباشد نسبت به علت تامّه خود حدوث علّى داشته و علت نامبرده نسبت به آن، قديم علّى (نه زمانى) است.[۱۱]
وحدت و كثرت
هر وحدتی، وحدت عددى نيست بلكه وحدت عددى يكى از افراد وحدت است و وحدت و كثرت، اقسامى دارد. [۱۲]
مهيت، جوهر، عرض
وجود به خودى خود وجود است و ماهيت به واسطه وجود داراى وجود. [۱۳]
خداى جهان و جهان
علت فاعلى بايد داراى كمالى باشد كه به معلول خود می‌دهد پس بخشاینده هستى همه كمالات هستى را داراست. [۱۴]
پانویس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج1، ص37.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج1، ص57.
- ↑ متن کتاب، ج1، ص99.
- ↑ متن کتاب، ج1، ص214.
- ↑ متن کتاب، ج2، ص123.
- ↑ متن کتاب، ج2، ص200.
- ↑ متن کتاب، ج3، ص10.
- ↑ متن کتاب، ج3، ص183.
- ↑ متن کتاب، ج3، ص255.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج4، ص15.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج4، ص266.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج4، ص142.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج4، ص150.
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج5، ص163.
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
اصول فلسفه رئالیسم (سید هادی خسروشاهی)