اصول فلسفه و روش رئالیسم (صدرا)

‏اصول فلسفه و روش رئالیسم
‏اصول فلسفه و روش رئالیسم
پدیدآوران	مطهری، مرتضی (نويسنده)
ناشر	صدرا
مکان نشر	ایران - تهران
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	5
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

اصول فلسفه و روش رئاليسم، از آثار نوشتاری علامه سيد‌ ‎محمدحسين طباطبايى به زبان فارسی است كه با شرح و توضیحات استاد شهيد مرتضى مطهرى از سوی انتشارات صدرا منتشر شده است.

ازآنجاکه متن اصلی کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم و نیز متن اصلی کتاب همراه با پاورقی‌ها و توضیحات استاد مطهری و همچنین ترجمه عربی اصول فلسفه و روش رئالیسم قبلا معرفی شده، در اینجا فقط ویژگی‌های نسخه حاضر و برخی مطالب که در کتاب‌شناسی‌های مذکور نیامده، بیان می‌شود.

اثر حاضر شامل 5 جلد و 14 مقاله به این ترتیب است:

فلسفه چيست؟

فلسفه، موجودات واقعى را از موجودات پندارى جدا می‌کند.^[۱]

فلسفه و سفسطه (رئاليسم و ايده‌آليسم)

سقراط و افلاطون و ارسطو مغالطه‏‌هاى سوفسطائیان را آشكار ساختند و ثابت كردند كه انسان می‌‏تواند حقیقت را بشناسد و قواعد منطق به همين منظور تدوين شد.^[۲]

علم و ادراك

چون صورت ادراكى ما خواص عمومى ماده (انقسام، عدم انطباق بزرگ به كوچك) را ندارد، مادى نيست.^[۳]

علم و معلوم (ارزش معلومات)

خطا در احكام عقليه به واسطه مداخله قوه خيال است.^[۴]

پيدايش كثرت در ادراكات

اصل امتناع تناقض تكيه‌گاه تمام احكام بديهى و نظرى ذهن است. ^[۵]

ادراكات اعتبارى

انسان می‌‏تواند هر سبك اجتماعى را كه روزى خوب شمرده روز ديگر بد بشمارد ولى نمی‌‏تواند از اصل اجتماع صرف نظر نموده و يا اصل خوبى و بدى را فراموش نمايد. ^[۶]

واقعیت و هستی اشیاء

تا ذهن را نشناسيم نمی‌‏توانيم فلسفه داشته باشيم. ^[۷]

ضرورت و امكان

در مسأله «جبر و اختيار» چه از جنبه فلسفى و چه از جنبه كلامى و چه از جنبه اخلاقى وارد شويم نظر صحيح همانا نظريه «امر بين امرين» است‏.^[۸]

علت و معلول

علت فاعلى قطع نظر از علت غائى فاعل بالقوه است نه بالفعل و ناقص است نه كامل و با علت غائى است كه فاعل تمام و علت تامّه می‌‏شود. ^[۹]

قوه و فعل ، امکان و فعلیت

هيچ چيز بدون استعداد قبلى به وجود نمی‌‏آيد. ^[۱۰]

قِدَم و حدوث

در سلسله حوادث مادى هر حادثه‌‏اى كه معلول علت تامّه خود می‌‏باشد نسبت به علت تامّه خود حدوث علّى داشته و علت نامبرده نسبت به آن، قديم علّى (نه ‏زمانى) است.^[۱۱]

وحدت و كثرت

هر وحدتی، وحدت عددى نيست بلكه وحدت عددى يكى از افراد وحدت است و وحدت و كثرت، اقسامى دارد. ^[۱۲]

مهيت، جوهر، عرض

وجود به خودى خود وجود است و ماهيت به واسطه وجود داراى وجود. ^[۱۳]

خداى جهان و جهان

علت فاعلى بايد داراى كمالى باشد كه به معلول خود می‌دهد پس بخشاینده هستى همه كمالات هستى را داراست. ^[۱۴] ‏

پانویس

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها

اصول فلسفه و روش رئالیسم

اصول فلسفه رئالیسم (سید هادی خسروشاهی)

أصول الفلسفة

[1] ر.ک: متن کتاب، ج1، ص37.

[2] ر.ک: متن کتاب، ج1، ص57.

[3] متن کتاب، ج1، ص99.

[4] متن کتاب، ج1، ص214.

[5] متن کتاب، ج2، ص123.

[6] متن کتاب، ج2، ص200.

[7] متن کتاب، ج3، ص10.

[8] متن کتاب، ج3، ص183.

[9] متن کتاب، ج3، ص255.

[10] ر.ک: متن کتاب، ج4، ص15.

[11] ر.ک: متن کتاب، ج4، ص266.

[12] ر.ک: متن کتاب، ج4، ص142.

[13] ر.ک: متن کتاب، ج4، ص150.

[14] ر.ک: متن کتاب، ج5، ص163.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]