مصباح یزدی، محمدتقی

    از ویکی‌نور


    محمدتقی مصباح یزدی (1313شمسی- یزد)، مجتهد و فیلسوف، مفسر قرآن، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم

    ولادت

    در سال 1313 هجرى شمسى در شهر يزد ديده به جهان گشود. وى تحصيلات مقدماتى حوزوى را در يزد به پايان رساند و براى تحصيلات تكميلى علوم اسلامى عازم نجف شد ولى به علت مشكلات فراوان مالى، بعد از يك سال براى ادامه‌ى تحصيل به قم هجرت كرد.

    تحصیلات

    از سال 1331 تا سال 1339 هجرى شمسى در دروس امام خمينى «قدس‌سره» شركت نموده و در همين زمان، در درس تفسير قرآن، شفاى ابن سينا و اسفار ملاصدرا از وجود علامه طباطبايى «رحمه‌الله» كسب فيض كرد. وى حدود پانزده سال در درس فقه آیت‌الله بهجت شركت داشت. بعد از آن كه دوره‌ى درسى ايشان با حضرت امام (به علت تبعيد امام خمينى) قطع شد، به تحقيق در مباحث اجتماعى اسلام از جمله بحث جهاد، قضا و حكومت اسلامى پرداخت. وى در مقابله با رژيم سفاك پهلوى نيز حضورى فعال داشت كه از آن جمله، همكارى با شهيد دكتر بهشتى، شهيد باهنر و آیت‌الله رفسنجانى است و در اين بين، در انتشار دو نشريه با نام‌هاى «بعثت» و «انتقام» نقش داشت كه تمام امور انتشاراتى اثر دوم نيز بر عهده‌ى ايشان بود. سپس در اداره‌ى مدرسه‌ى حقانى به همراه آیت‌الله جنتى، شهيد بهشتى و شهيد قدوسى فعاليت داشت و حدود ده سال در آن مكان به تدريس فلسفه و علوم قرآنى پرداخت. از آن پس، قبل و بعد از انقلاب شكوهمند اسلامى با حمايت و ترغيب امام خمينى «قدس‌سره» چندين دانشگاه، مدرسه و مؤسسه را راه اندازى كرد كه از مهم‌ترين آنها مى توان بخش آموزش مؤسسه‌ى در راه حق، دفتر همكارى حوزه و دانشگاه و بنياد فرهنگى باقرالعلوم را نام برد.

    آیت‌الله مصباح هم اكنون رياست مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى «رضوان‌الله‌عليه» را از جانب مقام معظم رهبرى بر عهده دارد. معظم له در سال 1369 در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری از استان خوزستان، و در سال‌های 1377 و 1388 برای دوره‌های سوم و چهارم این مجلس از استان تهران به نمایندگى برگزیده شد. اكنون نیز نماینده دوره پنجم این مجلس از استان خراسان رضوی است. ايشان داراى تأليفات و آثار متعددى در زمينه‌هاى فلسفه‌ى اسلامى، الهيات، اخلاق و عقايد مى‌باشد.

    آثار

    قرآن و حدیث

    1. اخلاق در قرآن (سه جلد).
    2. بر درگاه دوست (شرح فرازهایى از دعاى افتتاح، ابوحمزه و مکارم الاخلاق).
    3. پرتوى از امامت و ولایت در قرآن کریم.
    4. پند جاوید (شرح وصیّت امام علی علیه‌السلام به امام حسن علیه‌السلام).
    5. پندهاى امام صادق علیه‌السلام به ره جویان صادق.
    6. تحقیق و تعلیق بر کتاب معانى الأخبار شیخ صدوق.
    7. تصحیح و تعلیق کتاب معادن الحکمة فى مکاتیب الأئمّة.
    8. تصحیح کتاب السماء و العالم از کتاب بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام (جلدى 54 و 59).
    9. ترجمه جلد 3و4 تفسیر المیزان.
    10. جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن.
    11. جنگ و جهاد در قرآن.
    12. حقوق و سیاست در قرآن.
    13. خداشناسى، کیهان شناسى، انسان شناسى (معارف قرآن).
    14. خلقت انسان از نظر قرآن.
    15. راهیان کوى دوست (شرح حدیث معراج).
    16. ره توشه (شرح پندهاى پیامبر صلى‌الله‌علیه‌وآله به ابوذر).
    17. قرآن در آئینه نهج‌البلاغه.
    18. قرآن شناسى.
    19. راه و راهنما شناسى.
    20. نجواى عاشقانه با مناجات شعبانیّه.
    21. یاد او (شرح خطبه 222 نهج‌البلاغه).

    کلام و فلسفه

    1. آذرخشى دیگر از آسمان کربلا.
    2. آفتاب ولایت (مباحث مهدویّت).
    3. آموزش عقاید (سه جلد).
    4. آموزش فلسفه (2 جلد).
    5. اصول المعارف الانسانیّه (مجموعه سخنرانى به زبان عربى در لبنان).
    6. ایدئولوژى تطبیقى.
    7. بیست و هشت گفتار اعتقادى ـ اخلاقى.
    8. پاسدارى از سنگرهاى ایدئولوژیک.
    9. تعدّد قرائت ها.
    10. تعلیقةٌ على نهایة الحکمة.
    11. ترجمه و شرح برهان شفاء.
    12. توحید در نظام عقیدتى و نظام ارزشى اسلام.
    13. چکیده‌اى از اندیشه‌هاى بنیادین اسلامى.
    14. چکیده چند بحث فلسفى.
    15. در پرتو آذرخش.
    16. در پرتو ولایت.
    17. دروس فلسفه.
    18. دروس فلسفه اخلاق.
    19. شرح الهیّات شفاء.
    20. شرح جلد اوّل و هشتم الأسفار الأربعة.
    21. شرح نهایة الحکمة (2 جلد).
    22. کلمةٌ حول فلسفة الأخلاق.
    23. گفتمان روشنگر درباره اندیشه‌هاى بنیادین (متن کامل مناظره آقایان محمّدتقى مصباح یزدى، عبدالکریم سروش، احسان طبرى و فرّخ نگهدار).
    24. مباحثى پیرامون مسائل اعتقادى و اخلاقى.
    25. مناظره آیت‌الله مصباح یزدى و حجت‌الاسلام حجّتى کرمانى.
    26. نقدى فشرده بر اصول مارکسیسم.
    27. نقش تقلید در زندگى انسان.

    اجتماعى و سیاسى

    1. اصلاحات، ریشه‌ها و تیشه‌ها.
    2. انتقام (نشریه داخلى دانشجویان حوزه علمیه قم در سال‌هاى 44 ـ 1343 ش.).
    3. بحثى ساده و کوتاه پیرامون حکومت اسلامى و ولایت فقیه.
    4. پاسخ استاد به جوانان پرسشگر.
    5. پرسش‌ها و پاسخ‌ها (5 جلد).
    6. پیش نیازهاى مدیریّت اسلامى.
    7. تهاجم فرهنگى.
    8. حقوق و سیاست در قرآن.
    9. دین و آزادى.
    10. زن یا نیمى از پیکر اجتماع.
    11. عبرت‌هاى خرداد.
    12. کاوش‌ها و چالش ها.
    13. مباحثى درباره حوزه.
    14. نظریه حقوقى اسلام.
    15. نظریه سیاسى اسلام (2 جلدقانونگذارى و کشوردارى).
    16. نگاهى گذرا به نظریّه ولایت فقیه.

    اخلاق

    1. به سوى او.
    2. به سوى تو.
    3. به سوى خودسازى.
    4. خاطراتى خواندنى از آیت‌الله مصباح یزدى درباره آیت‌الله بهجت.
    5. خودشناسى براى خود سازى.
    6. عروج تا بى نهایت (درباره نماز).
    7. جامى از زلال کوثر (درباره شخصیّت حضرت زهراء(علیهاالسلام)).


    وابسته‌ها

    بر درگاه دوست؛ یاد او

    پندهای امام صادق(ع) به ره‌جویان صادق

    دومین یادنامه علامه طباطبائی

    آموزش فلسفه

    قرآن شناسی (مصباح یزدی)

    بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام

    اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)

    حقوق و سیاست در قرآن

    راه و راهنما شناسی

    المنهج الجدید فی تعلیم الفلسفه

    شرح الهیات شفا (مشکات)

    شرح اسفار

    شرح نهایة الحکمة (مصباح)

    ترجمه و شرح برهان شفاء

    نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه

    مردم سالاری دینی و نظریه ولایت فقیه

    سلسله مباحث اسلام، سیاست و حکومت

    زینهار از تکبر!: شرح بزرگترین خطبه نهج‌البلاغه در نکوهش متکبران و فخر فروشان

    فلسفه اخلاق (دروس فلسفه اخلاق)

    بحثهایی پیرامون مسایل اعتقادی و اخلاقی

    چکیده ی چند بحث فلسفی

    خودشناسی برای خودسازی

    پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم

    معارف قرآن: خدا شناسی، کیهان شناسی، انسان شناسی

    یاد او

    نظريه حقوقي اسلام

    بر درگاه دوست؛ یاد او

    نظریه سیاسی اسلام

    بزر گ ترین فریضه

    نقش تقلید در زندگی انسان

    نگاهی گذرا به بسیج و بسیجی

    انقلاب اسلامی جهشی در تحولات سیاسی تاریخ

    نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام

    بهترین‌ها و بدترین‌ها از دیدگاه نهج‌البلاغه

    قرآن در آینه نهج‌البلاغه

    چکيده ای از انديشه‌های بنيادين اسلامی: مجموعه سخنراني های آیت‌الله محمد تقي مصباح يزدي در کشور لبنان

    لقای الهی

    معارف قرآن (4 و 5): راه و راهنما شناسی (تلخيص)

    جنگ و جهاد در قرآن

    تهاجم فرهنگی

    پیام مولا از بستر شهادت

    آموزش عقايد

    آذرخشي ديگر از آسمان کربلا؛ آفتاب ولايت

    کاوش‌ها و چالش ها

    سیری در ساحل: بینش و منش حضرت امام خمینی(ره)

    شکوه نجوا: شرحي بر مناجات شعبانيه و مناجات المريدين

    تعدد قرائت ها

    عبرتهای خرداد

    عروج تا بی‌نهایت

    آيين پرواز 1 ويژه جوانان و نوجوانان

    آفتاب مطهر: زندگی، انديشه و خدمات علمي و فرهنگی علامه شهيد، آیت‌الله مرتضي مطهري

    سجاده‌های سلوک: شرح مناجات های حضرت سجاد عليه‌السلام

    رستگاران

    انسان شناسی در قرآن

    نظریه سیاسی اسلام

    نقد و بررسی مکاتب اخلاقی

    در جستجوی عرفان اسلامی

    پاسخ استاد به جوانان پرسش گر

    انسان سازی در قرآن

    پيش نيازهای مديريت اسلامی

    ره توشه

    پندهای الاهي

    جانها فدای دین

    دستور العمل کلامي (Theological Instructions)

    النظرية الحقوقية في الإسلام

    به پیشواز خورشید غرب: گزراش سفر آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی به اسپانیا و آمریکای لاتین

    درباره پژوهش

    طوفان فتنه و کشتی بصیرت

    سفر به سرزمین هزار آیین: گزارش سفر آیت‌الله مصباح یزدی به هندوستان

    معرفة الذات لبنائها الجديد

    محاضرات في الإيدولوجية المقارنة

    جامي از زلال کوثر

    دروس في العقيدة الاسلامیة

    خدا شناسی (ویراست جدید)

    قرآن شناسی (ویراست جدید)

    آذرخش کربلا

    فلسفه اخلاق

    مباحثی درباره حوزه

    دين و آزادي

    پرسشها و پاسخها: ولايت فقيه و خبرگان

    بحثی ساده و کوتاه پيرامون: حکومت اسلامی و ولايت فقيه

    شرح برهان شفا

    دروس في العقيدة الاسلامیة

    جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن

    در پرتو آذرخش

    تفسير الميزان

    دروس في العقيدة الاسلامیة

    جهان شناسی

    دروس فلسفه

    نظريه حقوقي اسلام

    توحيد در نظام عقیدتی و نظام ارزشي اسلام

    نظريه حقوقي اسلام

    معارف قرآن

    معارف قرآن

    قرآن شناسی

    توحید

    معارف قرآن

    خود شناسی برای خود سازی

    أصول المعارف الإنسانية

    شرح الهیات شفاء

    تماشای فرزانگی و فروزندگی

    آموزش عقائد(تهران)

    آموزش فلسفه

    اخلاق در قرآن

    حقوق و سیاست در قرآن

    معارف قرآن (قرآن شناسی)

    العودة إلی الذات و بناؤها من جدید

    نظرة عابرة إلی نظریة ولایة الفقیه

    کاوشها و چالشها

    نگاهی گذرا به نظريه ولايت فقيه

    آموزش عقاید (درس عقاید)

    نظریه سیاسی اسلام

    قرآن در آیینه نهج‌البلاغه

    راهیان کوی دوست

    نگاهی گذرا به نظریه (ولایة الفقیه)

    ره توشه(مشکات)

    آموزش عقايد

    آزادي، نكته‌ها و نا گفته‌ها

    قرآن در آيينه نهج‌البلاغه

    النظرة القرآنیة للمجتمع و التاریخ

    الإمامة و الولاية في القرآن الكريم