المعجم الجامع لغريب مفردات القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR92504J1.jpg | عنوان = المعجم الجامع لغريب مفردات القرآن الكريم | عنوان‌های دیگر = إبن عباس، إبن قتيبة، مكي بن أبي طالب، أبو حيان | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سیروان، عبدالعزیز عزالدین (نويسنده) ابن‌عباس، عبدالله ب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''المعجم الجامع لغريب المفردات القرآن الكريم'''، گردآوری و ترتیب عبدالعزیز عزالدین سیروان (معاصر)، مبتنی بر دیدگاه ابن عباس، ابن قتیبه، مکی بن ابی‌طالب و ابوحیان در توضیح غرائب و واژگان دشوار قرآن کریم است.
'''المعجم الجامع لغريب المفردات القرآن الكريم'''، گردآوری و ترتیب [[سیروان، عبدالعزیز عزالدین|عبدالعزیز عزالدین سیروان]] (معاصر)، مبتنی بر دیدگاه [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، [[مکی بن حموش|مکی بن ابی‌طالب]] و [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحیان]] در توضیح غرائب و واژگان دشوار قرآن کریم است.


نویسنده، مهم‌‌ترین و رایج‌ترین منابع در موضوع غریب القرآن را «تفسير غريب القرآن» ابن قتیبه، «تحفة الأديب بما في القرآن من الغريب» ابن حیان غرناطی، «معجم غريب القرآن» ابن عباس و «العمدة في غريب القرآن» مکی بن ابی‌طالب دانسته است؛ لذا در این کتاب از این منابع بهره برده است. نویسنده واژگان را بر اساس ریشه لغات ترتیب داده است؛ به‌عنوان مثال کلمه «منزلاً» از ریشه لغوی «ن ز ل» است. اما ازآنجاکه گاه ارجاع برخی کلمات به ریشه لغوی دشوار است، این کلمات را در دو جا قرار داده است؛ مکان اول: به‌ترتیب حروف الفبا بر اساس ریشه لغت و مکان دوم: به‌حسب لفظ بدون برگرداندن به ریشه لغت<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.
نویسنده، مهم‌‌ترین و رایج‌ترین منابع در موضوع غریب القرآن را «[[تفسير غريب القرآن]]» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، «تحفة الأديب بما في القرآن من الغريب» [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابن حیان غرناطی]]، «[[معجم غريب القرآن]]» [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و «[[العمدة في غريب القرآن]]» [[مکی بن حموش|مکی بن ابی‌طالب]] دانسته است؛ لذا در این کتاب از این منابع بهره برده است. نویسنده واژگان را بر اساس ریشه لغات ترتیب داده است؛ به‌عنوان مثال کلمه «منزلاً» از ریشه لغوی «ن ز ل» است. اما ازآنجاکه گاه ارجاع برخی کلمات به ریشه لغوی دشوار است، این کلمات را در دو جا قرار داده است؛ مکان اول: به‌ترتیب حروف الفبا بر اساس ریشه لغت و مکان دوم: به‌حسب لفظ بدون برگرداندن به ریشه لغت<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.


در ابتدا، علم غریب القرآن معرفی شده است. پس از آن به نه اثر مهم از جمله چهار اثر مذکور در این موضوع اشاره شده است. پس از آن اسامی دیگر کتبی که در این موضوع تألیف شده، در چند صفحه لیست شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص8-18</ref>‏.
در ابتدا، علم غریب القرآن معرفی شده است. پس از آن به نه اثر مهم از جمله چهار اثر مذکور در این موضوع اشاره شده است. پس از آن اسامی دیگر کتبی که در این موضوع تألیف شده، در چند صفحه لیست شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص8-18</ref>‏.
سپس در ادامه، مکی بن ابی‌طالب، ابوحیان غرناطی و آثارشان به‌اختصار معرفی شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص31-22</ref>‏. نویسنده با عنوان «ملاحظه»، سبب اینکه به شرح‌ حال ابن قتیبه اشاره نشده را انتشار وسیع «غريب القرآن» وی دانسته که در مقدمه‌اش به قلم محقق آن، سید صقر، شرح ‌حال کاملی از ابن قتیبه ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>‏.
سپس در ادامه، مکی بن ابی‌طالب، ابوحیان غرناطی و آثارشان به‌اختصار معرفی شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص31-22</ref>‏. نویسنده با عنوان «ملاحظه»، سبب اینکه به شرح‌ حال ابن قتیبه اشاره نشده را انتشار وسیع «غريب القرآن» وی دانسته که در مقدمه‌اش به قلم محقق آن، سید صقر، شرح ‌حال کاملی از ابن قتیبه ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>‏.


آنچه جالب توجه است این است که نویسنده برخلاف آنچه در ابتدای مقدمه گفته، تنها به چهار کتاب مذکور در تفسیر و توضیح غرائب قرآن بسنده نکرده و از «معجم غريب القرآن» استخراج‌شده از صحیح بخاری و نیز «مشكل غريب القرآن» مکی بن ابی‌طالب نیز استفاده کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>‏.
آنچه جالب توجه است این است که نویسنده برخلاف آنچه در ابتدای مقدمه گفته، تنها به چهار کتاب مذکور در تفسیر و توضیح غرائب قرآن بسنده نکرده و از «معجم غريب القرآن» استخراج‌شده از [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و نیز «[[مشكل إعراب القرآن|مشكل اعراب القرآن]]» [[مکی بن حموش|مکی بن ابی‌طالب]] نیز استفاده کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>‏.


در انتهای کتاب، تحت عنوان «ملحق إعراب المشكل في القرآن» به‌ترتیب سوره‌های قرآن کریم، برخی مشکلات و غرائب واژگان با ذکرشماره آیه، شرح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص461-478</ref>‏.
در انتهای کتاب، تحت عنوان «ملحق إعراب المشكل في القرآن» به‌ترتیب سوره‌های قرآن کریم، برخی مشکلات و غرائب واژگان با ذکرشماره آیه، شرح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص461-478</ref>‏.