علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)

علوم قرآنی ممکن است عنوان یکی از کتاب‌های ذیل باشد:

• امیرمؤمنان علیه‌السلام و علوم قرآن نوشته عضو هیئت‌ علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، ابراهیم اقبال (متولد 1344ش) و سمیه کشاورز، پیش‌گامی امام علی(ع) را در کتابت قرآن، تدوین مصحف شریف و تبیین و تفسیر آیات، با استناد به منابع معتبر اثبات می‌کند.

• پرسمان علوم قرآنی تأليف سيد محمدحسن جواهرى به زبان فارسى در سال 1381ش تدوين شده است.

• علوم قرآنی (ترجمه فشارکی) ترجمه‌ای است روان به قلم محمدعلی لسانی فشارکی از کتاب «علوم القرآن» سید محمدباقر حکیم.

• علوم قرآن (مقدماتی) نوشته حسین صدیق، کتابی است به زبان فارسی و با موضوع علوم قرآنی.

• علوم قرآنی (معرفت) تألیف آيت‌الله محمد هادى معرفت، پيرامون مسائل مرتبط با علوم قرآنى همچون مسالۀ وحى، نزول قرآن، جمع و تألیف قرآن، نسخ، محكم و متشابه، اعجاز قرآن و شبهۀ تحريف نوشته شده است

• آشنايى با علوم قرآنى تألیف محمد مهدى ركنى يزدى پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.

• آشنايى با علوم قرآن تألیف سيد‌ ‎محمد رادمنش كه از اساتيد دانشكده ادبيات دانشگاه تهران و از نویسندگان معاصر مى‌باشد کتاب را دربارۀ مسائل علوم قرآن به رشته تحرير در آورده است.وى در مقدمۀ کتاب(كه مقدمه بر چاپ دوم است).

• آشنايى با علوم قرآنى را على اصغر حلبى پيرامون مسائل مختلف علوم قرآنى نوشته شده است.مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد در این کتاب برخى از مسائل مهم علوم قرآنى را همچون: تفسير، تاویل، مصادر تفسير، اعجاز و...بررسى نموده است.

• آشنایی با علوم قرآن تألیف محمدباقر سعیدی روشن از جمله آثار نویسنده‌ای معاصر در زمینه علوم قرآنی است که به زبان فارسی با استفاده از منابع مختلف فرق اسلامی به شیوه آموزشی نگارش شده است.

• علوم القرآن اثر سید محمدباقر حکیم در تکمیل مباحث علوم قرآنی شهید صدر نوشته شده است. در این اثر مباحث مختلف علوم قرآن و همچنین موضوع قصه در قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.

• پژوهشی در علوم قرآن تألیف حبيب‌الله احمدى، پيرامون علوم قرآن نوشته شده كه در آن بعضى از موضوعات مهم علوم قرآن همچون:وحى، نزول وحى، جمع قرآن، قرائت محكم و متشابه و اعجاز قرآن، مورد بررسى قرار گرفته است.

• فرهنگ‌نامه علوم قرآن (علوم و تألیفات) اثر ابراهیم اقبال، رساله دکتری ایشان با نام «سیر تطور علوم قرآن» است که در دانشگاه تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، با راهنمایی و نظارت اساتید برجسته علوم قرآن، آقایان سید محمدباقر حجتی، محمدعلی مهدوی راد، منصور پهلوان و مجید معارف در مهرماه 1384، با رتبه عالی دفاع گردید و در سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم به‌عنوان یکی از رساله‌های برگزیده سال، انتخاب شد.

• علوم قرآنی (سپاه پاسداران) نوشته حسین جوان آراسته و قدرت‌الله فرقانی، کتابی است با زبان فارسی و موضوع علوم قرآنی. این اثر برای تدریس در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران تدوین شده است.

• سیر نگارشهای علوم قرآنی نوشته محمد على مهدوى‌راد به منظور شناساندن و گزارش مجموعه‌ها و نگاشته‌های علوم قرآنی نگاشته شده است.

• درسهایی از علوم قرآنی تألیف دكتر حبيب‌الله طاهرى است. كتاب پيرامون مباحث علوم قرآن نوشته شده كه در آن حدود 30 موضوع از مباحث علوم قرآن به رشتۀ تحرير در آمده است.

• آموزش علوم قرآنی عنوان کتابی است یک جلدی از مؤسسه فرهنگی تمهید که از جمع‌آوری و تلخیص مطالب مجموع چهار کتاب از آیت‌الله محمدهادی معرفت در علوم قرآنی، تشکیل شده است.

• گنجینه بهارستان (علوم قرآنی و روایی) مجموعه کتاب‌هایی است که توسط چند نویسنده معاصر گردآوری شده و شامل موضوعات متنوعی از جمله علوم قرآن، علوم روایی، حکمت، فقه و اصول، اخلاق، ادبیات فارسی و عربی، تاریخ و جغرافیا و غیره است. این اثر نخستین دفتر از علوم قرآنی و روایی و سومین مجلد از مجموعه گنجینه بهارستان است که توسط سید مهدی جهرمی گردآوری شده است.

• درآمدی بر تاریخ علوم قرآنی کتابی است به زبان فارسی با موضوع علوم قرآنی. این اثر، گامى است در جهت شناسایى پیشینه، اهم منابع و سیر موضوعى نگارش‌هاى علوم قرآنى از آغاز تاکنون. نگارنده، در این کتاب درصدد برآمده است تا حدودى پیشگامى عالمان بزرگ شیعه را در پایه‌گذارى علوم گوناگون قرآنى ارائه کند.

• دروس في علوم القرآن (تعریب) تعریب «درسنامه علوم قرآنی» اثر حسین جوان آراسته است. این کتاب از جمله آثار معاصر در زمینه علوم قرآنى است که با استفاده از منابع مختلف شیعه و سنی نگارش شده است. خلیل عصامی مترجم پرکار عرب این کتاب را به عربی ترجمه کرده است.

• درس‌نامه علوم قرآنی سطح 2 تألیف حسین جوان آراسته، از جمله آثار جدید در زمینه علوم قرآنى است که در قالب الفاظى ساده و روان و با استناد به منابع شیعه و سنی به‌منظور آموزش سطح متوسط‍‌ (مقطع کارشناسى) صورت پذیرفته است.

• دروس في علوم القرآن تألیف نذیر الحسنی، از جمله آثار معاصر در زمینه علوم قرآنی است. این کتاب مشتمل بر مجموعه کاملی از مباحث علوم قرآنی است که به شیوه جدید و روشی منظم به زبان عربی تألیف شده است.

• البرهان في علوم القرآن نخستين كتاب مستقل دربارۀ علوم قرآنى تأليف بدر‌الدين محمد بن بهادر زركشى(745-794).پيش از زركشى، برخى از علما در ضمن متون تفسيرى، و به طور حاشيه‌اى در تفاسير و جوامع حديثى خود، دربارۀ دانشهاى قرآنى مطالبى آورده بودند، مانند حوفى نحوى (متوفى 330) که در كتاب البرهان خود مطالبى مختصر دربارۀ آن نقل كرده بود، اما زركشى با استفاده از منابع مختلف، از جمله کتاب‌هاى تفسير، ادب، فقه و تاريخ، به گونه‌اى بى‌سابقه به تأليف كتابى مستقل دربارۀ علوم قرآنى پرداخت.

• گنجینه بهارستان (یازده رساله در علوم قرآنی) مجموعه کتاب‌هایی است که توسط چند نویسنده معاصر گردآوری شده و شامل موضوعات متنوعی از جمله علوم قرآن، علوم روایی، حکمت، فقه و اصول، اخلاق، ادبیات فارسی و عربی، تاریخ و جغرافیا و غیره است. این اثر سومین دفتر از علوم قرآنی و روایی از مجموعه گنجینه بهارستان است که توسط حسین مرعشی گردآوری شده است.

• نگرشی نوین بر تاریخ و علوم قرآنی تألیف فائزه عظيم زاده اردبيلى، دكتر بى‌بى سادات رضى، دكتر اعظم پويا زاده

• موسوعة علوم القرآن و آداب حملته في سؤال و جواب اثر اسلام محمود درباله، کتابی است پیرامون علوم قرآنی و آداب حمل و قرائت قرآن کریم.

• منهج الفرقان في علوم القرآن تألیف الشيخ محمد على سلامة، و با تحقیق دكتر محمد سيد احمد المسير، پيرامون مسائل علوم قرآن نوشته شده است.

• آموزش علوم قرآن ترجمه التمهيد في علوم القرآن محمد هادى معرفت به قلم ابومحمد وكيلى است.

• موجز علوم القرآن تألیف دكتر داود العطّار، پيرامون مسائل علوم قرآن نوشته شده كه در آن برخى از موضوعات مهم علوم قرآنى همچون، اسامى قرآن، اعجاز، وحى، اسباب النزول، جمع قرآن، و مكى و مدنى، مورد بحث قرار گرفته است.

• في علوم القرآن اثر احمد حسن فرحات، در راستاى معرفى علوم قرآن كريم و توضیح مباحث مرتبط با آن از قبیل فرق بین حدیث و حدیث قدسی، تقسیمات و اجزای قرآن،، ترتیب سور، مناسبات بین آیات، فواتح سور و... به زبان عربی نوشته شده است.

• گنجینه بهارستان (هفت رساله در علوم قرآنی و روایی) مجموعه کتاب‌هایی است که توسط چند نویسنده معاصر گردآوری شده و شامل موضوعات متنوعی از جمله علوم قرآن، علوم روایی، حکمت، فقه و اصول، اخلاق، ادبیات فارسی و عربی، تاریخ و جغرافیا و غیره است. این اثر دومین دفتر از علوم قرآنی و روایی از مجموعه گنجینه بهارستان است که توسط محمدحسین درایتی گردآوری شده است.

• التمهيد في علوم القرآن التمهيد دراسات مبسطة عن مختلف شؤون القرآن الكريم، اثر محمدهادی معرفت، حاوی مباحث گسترده‌ای در علوم قرآنی، به زبان عربی است.

• تاریخ و علوم قرآن تألیف سيد ابوالفضل مير محمدى زرندى، پيرامون مسائل علوم قرآن و تاريخ قرآن به رشتۀ تحرير در آمده است.

• المقدمات الأساسية في علوم القرآن تألیف عبدالله بن یوسف جدیع، کتابی است به زبان عربى كه در زمينۀ علوم قرآنى نگاشته شده است.

• نقش دانش رجال در تفسیر و علوم قرآنی کتابى است كه بررسى رجالى رواياتى كه در باب تحريف قرآن وارد شده مى‌پردازد و سستى بسيارى از آنها را روشن مى‌سازد

• علوم قرآن در تفسیر المیزان و آثار علامه طباطبایی قدس‌سره اثر محمدباقر ملكيان (متولد اصفهان، 1342ش) است. نویسنده در اثر حاضر، مباحث گوناگون علوم قرآن را از منظر تفسير الميزان و ديگر آثار علامه سيد محمدحسين طباطبايى (تبريز 1282، 1360ش، قم) گزارش كرده و توضيح داده است.

• هفده گفتار در علوم قرآنی گرد آورنده و مترجم سيد حسين حسينى، كتاب، مجموعه‌اى است از گفتارهاى بعضى از مفسران بزرگ شيعه همچون مرحوم فيض كاشانى، شيخ ابوالفتوح رازى، و شيخ محمد جواد بلاغى كه در مقدمۀ کتاب‌هاى تفسيرى خود پيرامون بعضى از مسائل علوم قرآنى نوشته‌اند و توسط مترجم گرد آورى، و بصورت كتاب چاپ شده است.

• الحديث في علوم القرآن و الحديث تألیف شيخ حسن ايوب، کتابی است درباره قرآن و حدیث.

• علوم قرآنی در مكتب اهل‌بيت علیهم‌السلام تألیف علی‌اصغر ناصحیان (متولد 1341ش)، اثری پژوهشی در استخراج آموزه‌های علوم قرآنی از احادیث اهل‌بیت(ع) است.