۱۱۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
</div> | </div> | ||
«مرتضى مطهرى»، در 13 بهمن 1298ش، مطابق با 12 جمادى‌الأولى 1338ق (1920م) در شهرستان فریمان در نزدیکى شهر مشهد در یک خانواده روحانى چشم به جهان گشود. پس از طى دوران طفولیت به مکتب‌خانه رفته و به فراگیرى دروس ابتدایى پرداخت. در سن دوازده سالگى به حوزه علمیه مشهد عزیمت نموده و به تحصیل مقدمات علوم اسلامى اشتغال ورزید. در سال 1316 على‌رغم مبارزه شدید حکومت وقت رضا شاه پهلوى با روحانیت و على‌رغم مخالفت دوستان و نزدیکان، براى تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه قم شد. | |||
در دوره اقامت پانزده ساله خود در قم از محضر آیت‌الله‌العظمى بروجردى (در فقه و اصول) و امام خمینى(ره) (به مدت دوازده سال در فلسفه ملا صدرا و عرفان و اخلاق و اصول) و علامه سید محمدحسین طباطبائى (در فلسفه بوعلى و فلسفه تطبیقى) بهره گرفت. استاد شهید مدتى نیز از محضر آیت‌الله حاج میرزا على‌آقا شیرازى در اخلاق و عرفان بهره‌هاى معنوى فراوان برد. از اساتید دیگر استاد مطهرى مى‌توان از مرحوم آیت‌الله سید محمد حجت (در اصول) و مرحوم آیت‌الله سید محمد محقق داماد (در فقه) نام برد. وى در مدت اقامت خود در قم علاوه بر تحصیل علم، در امور اجتماعى و سیاسى نیز مشارکت فعال داشت. | |||
در | در سال 1331 درحالى‌که از مدرسین معروف و از امیدهاى آینده حوزه بشمار مى‌رفت، به دلایلى از جمله مشکلات معیشتى به تهران مهاجرت کرد. در تهران به تدریس در مدرسه مروى - که در آن علوم حوزوى آموزش داده مى‌شد - و نیز تألیف و سخنرانى‌هاى تحقیقى پرداخت. در سال 1334 ایشان اولین جلسه از جلسات تفسیر قرآن خود را براى دانشجویان برگزار کرد. در همان سال، تدریس خود در دانشکده الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران را آغاز نمود. در سال‌هاى 1337 و 1338 که انجمن اسلامى پزشکان تشکیل گردید، استاد مطهرى از سخنرانان اصلى این انجمن و در طول سال‌هاى 1340 تا 1350 سخنران منحصربه‌فرد این انجمن بود و بخشى از آثار استاد محصول همین جلسات است. | ||
در | از سال 1341 که نهضت امام خمینى(ره) آغاز گردید، استاد مطهرى به‌طور فعال در کنار امام بود؛ به‌طورى که مى‌توان سازماندهى قیام پانزده خرداد در تهران و هماهنگى آن با رهبرى امام را مرهون تلاش‌هاى او و یارانش دانست. در ساعت 1 بعد از نیمه شب روز چهارشنبه پانزده خرداد 1342، به دنبال یک سخنرانى مهیج علیه شخص محمدرضا شاه به‌وسیله پلیس دستگیر شده و به‌همراه تعدادى از روحانیون تهران زندانى گردید. پس از 43 روز به دنبال مهاجرت علماى شهرستان‌ها به تهران و فشار مردم، به‌همراه سایر روحانیون از زندان آزاد شد. | ||
از | پس از تبعید امام خمینى به خارج از کشور، در 13 آبان 1343 مسئولیت استاد مطهرى و یارانش سنگین‌تر شد. در این زمان وى به تألیف کتاب در موضوعات مورد نیاز جامعه و ایراد سخنرانى در دانشگاه‌ها و مساجد مختلف ادامه داد. به‌طور کلى استاد شهید که به یک نهضت اسلامى معتقد بود، نه به هر نهضتى، براى اسلامى کردن محتواى نهضت، تلاش‌هاى ایدئولوژیک بسیارى نمود و با کج‌روى‌ها و انحرافات مبارزه سرسختانه کرد. در سال 1346 به کمک چند تن از دوستان اقدام به تأسیس حسینیه ارشاد نمود. | ||
در سال 1348 به‌خاطر صدور اعلامیه‌اى با امضاى ایشان و حضرت علامه طباطبائى و آیت‌الله حاج سید ابوالفضل مجتهد زنجانى مبنى بر جمع‌آورى اعانه براى کمک به آوارگان فلسطینى و اعلام آن طى یک سخنرانى در حسینیه ارشاد، دستگیر شد و مدتى در سلول انفرادى به سر برد. از سال 1349 تا 1351 برنامه‌هاى تبلیغى مسجد الجواد را به عهده داشت و غالبا خود سخنران اصلى بود تا اینکه آن مسجد و به دنبال آن حسینیه ارشاد تعطیل گردید و بار دیگر استاد مطهرى دستگیر و مدتى در بازداشت قرار گرفت. پس از آن استاد شهید سخنرانى‌هاى خود را در مسجد جاوید و مسجد ارک و غیره ایراد مى‌کرد. بعد از مدتى مسجد جاوید نیز تعطیل گردید. در حدود سال 1353 ممنوع المنبر گردید و این ممنوعیت تا پیروزى انقلاب اسلامى ادامه داشت. | |||
در | از مهم‌ترین خدمات استاد مطهرى در طول حیات پربرکتش ارائه ایدئولوژى اصیل اسلامى از طریق درس و سخنرانى و تألیف کتاب بود. این امر خصوصا در سال‌هاى 1351 تا 1357 به‌خاطر افزایش تبلیغات گروه‌هاى چپ و پدید آمدن گروه‌هاى مسلمان چپ‌زده و ظهور پدیده التقاط به اوج خود رسید. پس از حضرت امام، استاد مطهرى اولین شخصیتى بود که به خطر سران سازمان موسوم به «مجاهدین خلق ایران» پى برد و دیگران را از همکارى با این سازمان بازمى‌داشت و حتى تغییر ایدئولوژى آنها را پیش‌بینى نمود. در این سال‌ها استاد شهید به توصیه امام خمینى(ره) مبنى بر تدریس در حوزه علمیه قم، هفته‌اى دو روز به قم عزیمت کرده و درس‌هاى مهمى در آن حوزه القا نمود و هم‌زمان در تهران نیز جلسات مختلفى براى اساتید دانشگاه در منزل خود برگزار کرد. در سال 1355 به دنبال اعتراض به یک استاد کمونیست دانشکده الهیات! به‌خاطر القاى تعالیم مارکسیستى در سر کلاس، اجباراً زودتر از موعد مقرر بازنشسته شد. همچنین در این سال‌ها استاد شهید با همکارى تنى چند از شخصیت‌هاى روحانى، «جامعه روحانیت مبارز تهران» را بنیان گذاشت؛ بدان امید که روحانیت شهرستان‌ها نیز به‌تدریج چنین سازمانى پیدا کند. | ||
گرچه ارتباط استاد مطهرى با امام خمینى پس از تبعید ایشان از ایران به‌وسیله نامه و غیره استمرار داشته است، ولى در سال 1355 موفق گردید مسافرتى به نجف اشرف نموده و ضمن دیدار با امام خمینى درباره مسائل مهم نهضت و حوزه‌هاى علمیه با ایشان مشورت نماید. پس از وفات سید مصطفى خمینى، فرزند ارشد امام خمینى و آغاز دوره جدید نهضت اسلامى، استاد مطهرى به‌طور فعال‌ترى در خدمت نهضت قرار گرفت و در تمام مراحل آن نقشى اساسى ایفا نمود. | |||
در دوران اقامت حضرت امام در پاریس، سفرى به آنجا نموده و در مورد مسائل مهم انقلاب با ایشان گفتگو کرد و در همین سفر، امام خمینى ایشان را مسئول تشکیل شوراى انقلاب اسلامى نمود. هنگام بازگشت امام خمینى به ایران مسئولیت کمیته استقبال از امام را شخصا به عهده گرفت و تا پیروزى انقلاب اسلامى همواره در کنار رهبر انقلاب و مشاورى دلسوز و مورد اعتماد براى ایشان بود. | |||
استاد مطهرى تنها هشتاد روز پس از انقلاب اسلامى در قید حیات بود، تا اینکه در سه‌شنبه یازدهم اردیبهشت ماه سال 1358 درحالى‌که از یکى از جلسات فکرى - سیاسى بیرون مى‌آمد، با گلوله گروه نادان و جنایت‌کار فرقان که به مغزش اصابت نمود، در تاریکى شب به شهادت رسید و امام و امت اسلام درحالى‌که امیدها به آن بزرگ‌مرد بسته بودند، در ماتمى عظیم فرو رفتند. | |||
استاد مطهرى تنها هشتاد روز پس از انقلاب اسلامى در | |||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۶: | ||
1. آزادى معنوى؛ | 1. آزادى معنوى؛ | ||
2. | 2. آشنایى با قرآن؛ | ||
3. | 3. آیند انقلاب اسلامى ایران؛ | ||
4. | 4. آیین جام؛ | ||
5. | 5. احیاى تفکر اسلامى؛ | ||
6. اخلاق جنسى در اسلام و جهان غرب؛ | 6. اخلاق جنسى در اسلام و جهان غرب؛ | ||
7. اسلام و | 7. اسلام و نیازهاى زمان؛ | ||
8. امامت و رهبرى؛ | 8. امامت و رهبرى؛ | ||
9. امدادهاى | 9. امدادهاى غیبى در زندگى بشر؛ | ||
10. انسان و سرنوشت؛ | 10. انسان و سرنوشت؛ | ||
11. انسان | 11. انسان کامل؛ | ||
12. بررسى اجمالى نهضت‌هاى اسلامى در صد ساله | 12. بررسى اجمالى نهضت‌هاى اسلامى در صد ساله اخیر؛ | ||
13. | 13. بیست گفتار؛ | ||
14. پاسخ‌هاى استاد به | 14. پاسخ‌هاى استاد به نقدهایى بر کتاب مسئله حجاب؛ | ||
15. پانزده گفتار؛ | 15. پانزده گفتار؛ | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
16. پنج مقاله؛ | 16. پنج مقاله؛ | ||
17. | 17. پیامبر امى؛ | ||
18. | 18. تعلیم و تربیت در اسلام؛ | ||
19. | 19. توحید؛ | ||
20. جاذبه و دافعه على(ع)؛ | 20. جاذبه و دافعه على(ع)؛ | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۸: | ||
22. حج؛ | 22. حج؛ | ||
23. حماسه | 23. حماسه حسینى؛ | ||
24. | 24. حکمت‌ها و اندرزها؛ | ||
25. | 25. خاتمیت؛ | ||
26. ختم نبوت؛ | 26. ختم نبوت؛ | ||
27. خدمات متقابل اسلام و | 27. خدمات متقابل اسلام و ایران؛ | ||
28. داستان راستان؛ | 28. داستان راستان؛ | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۴: | ||
30. ده گفتار؛ | 30. ده گفتار؛ | ||
31. زن و مسائل | 31. زن و مسائل قضایى و سیاسى؛ | ||
32. | 32. سیرى در سیره ائمه اطهار؛ | ||
33. | 33. سیرى در سیره نبوى؛ | ||
34. | 34. سیرى در نهج البلاغة؛ | ||
35. شرح منظومه؛ | 35. شرح منظومه؛ | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۰: | ||
38. عرفان حافظ؛ | 38. عرفان حافظ؛ | ||
39. علل | 39. علل گرایش به مادیگرى؛ | ||
40. فطرت؛ | 40. فطرت؛ | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۳۶: | ||
41. فلسف اخلاق؛ | 41. فلسف اخلاق؛ | ||
42. فلسف | 42. فلسف تاریخ؛ | ||
43. | 43. قیام و انقلاب مهدى از دیدگاه فلسف تاریخ؛ | ||
44. گفتگوى چهارجانبه؛ | 44. گفتگوى چهارجانبه؛ | ||
45. | 45. گفتارهایى در اخلاق اسلامى؛ | ||
46. مسئله حجاب؛ | 46. مسئله حجاب؛ | ||
47. مسئله ربا و | 47. مسئله ربا و بانک به ضمیمه مسئله بیمه؛ | ||
48. مسئله شناخت؛ | 48. مسئله شناخت؛ | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۴: | ||
50. مقالات فلسفى؛ | 50. مقالات فلسفى؛ | ||
51. مقدمه‌اى بر | 51. مقدمه‌اى بر جهان‌بینى اسلامى؛ | ||
52. نامه | 52. نامه تاریخى استاد مطهرى به امام خمینى؛ | ||
53. نبرد حق و باطل (به | 53. نبرد حق و باطل (به ضمیمه تکامل اجتماعى انسان در تاریخ)؛ | ||
54. نبوت؛ | 54. نبوت؛ | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۶: | ||
56. نظرى به نظام اقتصادى اسلام؛ | 56. نظرى به نظام اقتصادى اسلام؛ | ||
57. نقدى بر | 57. نقدى بر مارکسیسم؛ | ||
58. هدف زندگى؛ | 58. هدف زندگى؛ | ||
59. ولاءها و | 59. ولاءها و ولایت‌ها؛ | ||
و... | و... | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۷۷: | ||
پایگاه اینترنتى بنیاد علمى و فرهنگى استاد شهید مرتضى مطهرى در 12 بهمن 1394 به آدرس: | |||
http://www.motahari.ir/content/941 . | http://www.motahari.ir/content/941 . | ||