کشف الريبة في أحکام الغيبة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '| پس از = | پیش از = }} ' به '| پس از = | پیش از = }}') |
|||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }}'''کشف الريبة في أحکام الغيبة''' تألیف زين‌الدين بن على جبعى عاملى معروف به [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) است. | ||
'''کشف الريبة في أحکام الغيبة''' تألیف زين‌الدين بن على جبعى عاملى معروف به [[شهيد ثانى]] (م 966 ق) است. | |||
این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]] به چاپ رسیده است. | این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان [[رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم)]] به چاپ رسیده است. | ||
نسخهٔ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۴۲
| رسائل الشهيد الثاني(طبع قدیم) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شهید ثانی، زینالدین بن علی (نويسنده) |
| ناشر | مکتبة بصيرتي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اخلاق اسلامی
غیبت (اخلاق اسلامی) فقه جعفری - قرن 10ق - مجموعهها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 182/6 /ش9ر5 1300الف |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کشف الريبة في أحکام الغيبة تألیف زين‌الدين بن على جبعى عاملى معروف به شهيد ثانى (م 966 ق) است.
این رساله یکی از ده رساله از نوشته‌های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصيرتي در قم با عنوان رسائل الشهيد الثاني (طبع قدیم) به چاپ رسیده است.
سبك تأليف
در اين كتاب تعريف غيبت و اقسام و احكام آن، و احاديث و روايات باب غيبت و مباحث اخلاقى آن ذكر شده است و در خاتمه نيز 12 روايت در تشويق به مودت و نزديكى قلبهاى مؤمنين بيان شده است.
سبك نگارش آن فقه استدلالى است و روايات متعددى در آن بررسى و به آنان استناد شده است و نظريات فقها در آن كمتر مطرح شده است.
اعتبار علمى
از زمان نگارش آن، فقهاى بزرگى در موسوعه‌هاى فقهى به آن استدلال نموده و شروح و حواشى بر آن نوشته شده است و ترجمه و خلاصۀ آن نيز نوشته شده است.
بعدها شهيد ثانى كتابى به نام «مستثنيات الغيبة» تأليف نموده است كه در 7 مورد استثنائهاى غيبت را ذكر نموده است كه به نظر آقا بزرگ تهرانى در الذريعة جلد 21 صفحۀ 1، احتمالا اين كتاب جبران بعضى از مباحثى است كه در كتاب «كشف الريبة» نيامده است.
علت تأليف
شهيد ثانى در مقدمۀ كتاب دربارۀ علت نگارش آن در صفحۀ 284 اين گونه مى‌نويسد:
هنگامى كه ديدم اكثر كسانى كه به علم و فضل و عدالت منتسب هستند در حالى كه در خواندن نماز و گرفتن روزه و انجام عبادات دقت مى‌نمايند و از بسيارى از محرمات مثل زنا، نوشيدن شراب و ديگر گناهان پرهيز مى‌كنند امّا با اين حال قسمت زيادى از وقتشان را صرف مجالسى مى‌كنند كه در آن آبروى برادران دينيشان و يا مسلمانان ديگران را مى‌برند در حالى كه اين كار را گناه نمى‌دانند و از مؤاخذۀ جبار سماوات و الارض نمى‌ترسند.
و علتى كه آنان را وادار به اين كار مى‌كند در حالى كه معاصى ديگر را انجام نمى‌دهند، يا غفلت از حرمت آن و عذاب‌هاى الهى و يا مناقشۀ در آيات و روايات است بر خودم واجب دانستم كه كتابى را بنويسم كه در آن بعضى از روايات و آيات وارد شده در مورد غيبت گردآورى شده است و نام آن را «كشف الريبة عن أحكام الغيبة» ناميدم و به دنبال آن مباحثى از سخن چينى و حسد ذكر نموده و در آخر نيز با رواياتى كه تشويق به برادرى و دوستى و رحمت دارد آن را بپايان رسانيدم.
تاريخ تأليف
در الذريعة37/18 تاريخ پايان كتاب را 949ق ذكر نموده است و همين‌طور در أعيان الشيعة ج 310/7 در زندگى‌نامۀ سليمان بن محمد عاملى (زنده در 951 ق) به نسخه‌اى از كشف الريبة مربوط به سال 951ق اشاره شده است كه شهيد ثانى به وى اجازۀ روايت آن را داده است.
با توجه به مطالب بالا آنچه در الذريعة ج 36/18 و 37 در مورد نسخۀ سليمان بن محمد جبعى آمده كه در سال 954ق بعد از چهارده ماه از تأليف كتاب نوشته شده است صحيح نمى‌باشد وى در آنجا مى‌نويسد: كتبها في جمادى الثانية 954 بعد أربعة أشهر من التأليف.
نسخه‌ها
در الذريعة36/18 و 37 به نسخۀ شاگرد مؤلف، شيخ سليمان بن محمد جبعى مربوط به 954ق اشاره شده است. در مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحات 195 و 196 به نسخه‌هاى خطى متعددى اشاره شده است.
حواشى، شروح، ترجمه
اين كتاب داراى حاشيه‌اى از سيد محمد بن محمود حسينى لواسانى تهرانى معروف به عصار است كه در سال 1305ق با اصل كتاب چاپ شده است (ذ185/6/) آقا بزرگ تهرانى در الذريعة36/18 دربارۀ آن عبارت «هو كتاب نفيس» را ذكر نموده است.
اين كتاب يكبار توسط سيد ميرزا على بن محمدحسینى شهرستانى (م 1344 ق) ترجمه شده است.
و بار ديگر بوسيلۀ ميرزا حسن بن عبدالرزاق لاهيجى (م 1121 ق) ترجمه شده است كه علاوه بر ترجمه به تلخيص مباحث آن و تحقيقات بيشترى در بعضى از زمينه‌ها اقدام نموده است و نام آن را «تأليف المحبة» يا «تزكية الصحبة» ناميده است. (ذ30/3/، 130/4، أعيان الشيعة 133/5).
در الذريعة204/20 و 205 به خلاصۀ ديگرى از اين كتاب نيز اشاره شده است كه در كتابخانۀ شيخ ابوالمجد محمدرضا اصفهانى موجود است و وجود اين نسخه را براى صاحب الذريعة نوشته است.
نكته
در خاتمۀ كتاب 12 روايت در تشويق به محبت و دوستى مؤمنين بيان شده است كه روايت دهم آن نامه‌اى از امام صادق(ع) به عبدالله نجاشى است كه معروف به «الرسالة الأهوازية» مى‌باشد كه در الذريعة426/1، 485/2، 36/18 و أعيان الشيعة 88/8 به آن اشاره شده است.
ترجمه
از جمله ترجمه‌هاى اين كتاب عبارت است از:
- تأليف المحبة، كه توسط ميرزا حسن، فرزند عبدالرزاق لاهيجى ترجمه شده و تحقيقاتى به آن افزوده و اصل كتاب را هم تلخيص كرده.
- ترجمه‌اى توسط سيد ميرزا على شهرستانى حائرى در قرن 14 هجرى كه همراه با اضافاتى از مترجم منتشر شده است.
شرح
كشف الريبة توسط سيد محمد لواسانى، معروف به عصار شرح شده و بيشتر مطالب شرح در حاشيۀ كتاب كه در سال 1302 ه، به چاپ رسيده آمده است.
تلخيص
شيخ مرتضى مظاهرى اصفهانى كشف الريبة را در سال 1379 هجرى به فارسى ترجمه كرده و به عنوان تلخيص و منتخب كشف الريبه به چاپ رسانده است.
چاپ
- در سال 1305 هجرى همراه با شرح عصار كه در حواشى آن آمده چاپ شده است.
- پس از آن در سال 1319 هجرى، همراه با محاسبة النفس چاپ گرديد.
- چاپ حاضر در برنامه همراه با كتاب محاسبة النفس سيد ابن طاووس و محاسبة النفس كفعمى است.
كتاب با خط زيباى نسخ توسط حسن بن عبدالكريم هريسى نوشته شده و متن كتاب به صورت تصحيح شده و با چاپى زيبا در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است.