ترجمه آموزی قرآن کریم: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ک' به 'ه‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'م‎و' به 'م‌و')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ک' به 'ه‌ک')
خط ۲۹: خط ۲۹:
مؤلف در مقدمه به اهمیت ترجمه آموزی قرآن کریم سخن به میان آورده و این موضوع را از ضروری‌ترین مباحثی معرفی می‌کند که حوزه و دانشگاه باید آن را در خلال مباحث علوم قرآنی بگنجانند تا اینکه به‌واسطه پرورش محققانی در این بخش ضعف موجود در ترجمه‌های کنونی مرتفع شود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص7</ref>.
مؤلف در مقدمه به اهمیت ترجمه آموزی قرآن کریم سخن به میان آورده و این موضوع را از ضروری‌ترین مباحثی معرفی می‌کند که حوزه و دانشگاه باید آن را در خلال مباحث علوم قرآنی بگنجانند تا اینکه به‌واسطه پرورش محققانی در این بخش ضعف موجود در ترجمه‌های کنونی مرتفع شود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص7</ref>.


در ادامه نگارنده بیان می‌دارد که این اثر کم‎حجم، تنها جنبه یادآوری‎های ترجمه آموزی در حوزه پراهمیت فن ترجمه قرآن کریم را دارد، وگرنه شرح و بسط ریزه‎کاری‎های این فن بیش از آنکه به نوشتار درآید باید به‌صورت عملی در کلاس‎های آموزش قرآن کریم به‌صورت اساسی در قالب عرضه ترجمه آیه به آیه و بحث و گفتگو در جزئیات نکات صرفی، نحوی، بلاغی و ارائه قالب درست و استوار زبان مقصد برای زبان مبدأ در جمع ترجمه آموزان شکل عینی و کاربردی پیدا کند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>.
در ادامه نگارنده بیان می‌دارد که این اثر کم‎حجم، تنها جنبه یادآوری‎های ترجمه آموزی در حوزه پراهمیت فن ترجمه قرآن کریم را دارد، وگرنه شرح و بسط ریزه‌کاری‎های این فن بیش از آنکه به نوشتار درآید باید به‌صورت عملی در کلاس‎های آموزش قرآن کریم به‌صورت اساسی در قالب عرضه ترجمه آیه به آیه و بحث و گفتگو در جزئیات نکات صرفی، نحوی، بلاغی و ارائه قالب درست و استوار زبان مقصد برای زبان مبدأ در جمع ترجمه آموزان شکل عینی و کاربردی پیدا کند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>.


نویسنده در ابتدای کتاب به معنای ترجمه پرداخته و نظرات لغویان همچون فراهیدی، [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|فیروزآبادی]]، [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] و [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] را آورده سپس می‌گوید: ترجمه به معنای برگرداندن متنی از زبانی به زبان دیگر با رعایت مفهوم و محتوای آن متن است که در این فرایند متن اصلی را زبان مبدأ و متن ترجمه را زبان مقصد می‌گویند.
نویسنده در ابتدای کتاب به معنای ترجمه پرداخته و نظرات لغویان همچون فراهیدی، [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|فیروزآبادی]]، [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] و [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] را آورده سپس می‌گوید: ترجمه به معنای برگرداندن متنی از زبانی به زبان دیگر با رعایت مفهوم و محتوای آن متن است که در این فرایند متن اصلی را زبان مبدأ و متن ترجمه را زبان مقصد می‌گویند.
خط ۷۴: خط ۷۴:
یکی از نکات لازم در ترجمه قرآن این است که اصطلاحات قرآنی را که در ذهن و زبان اهل قرآن تعریف خاص خود را دارند، نباید به‌صورت تحت‎اللفظی ترجمه شوند زیرا چه‎بسا در آن صورت علاوه بر ابهام در معنی آیه مقصود و معانی آیه پوشیده و مخفی می‌ماند بنابراین کلماتی مثل انفاق، ایمان، ذکات، یومنون بالغیب و امثال آن‌ها را نباید معادل‎سازی فارسی کرد<ref>ر.ک: همان، ص24-25</ref>.
یکی از نکات لازم در ترجمه قرآن این است که اصطلاحات قرآنی را که در ذهن و زبان اهل قرآن تعریف خاص خود را دارند، نباید به‌صورت تحت‎اللفظی ترجمه شوند زیرا چه‎بسا در آن صورت علاوه بر ابهام در معنی آیه مقصود و معانی آیه پوشیده و مخفی می‌ماند بنابراین کلماتی مثل انفاق، ایمان، ذکات، یومنون بالغیب و امثال آن‌ها را نباید معادل‎سازی فارسی کرد<ref>ر.ک: همان، ص24-25</ref>.


ترجمه صحیح و دقیق واژگان مترادف از دیگر موارد حائز اهمیت در ترجمه قرآن کریم است؛ ترادف و هم معنایی چند واژه به یک معنا در زبان عربی و قرآن کریم در نگاه عالمان اصول فقه از امور اختلافی است که برخی قائل به ترادف الفاظ و برخی منکر ترادف آن هستند که البته ریشه اختلاف‎نظرها درباره ترادف لغات به فرق گذاشتن میان اسم و صفت برمی‌گردد. با توجه به این نکته در ترجمه آیات آنگاه‎که با الفاظ به‎ظاهر مترادف مواجه می‌شویم باید برای هر واژه‌ای معادل مناسب آن را بیاوریم<ref>ر.ک: همان، ص26-27</ref>.
ترجمه صحیح و دقیق واژگان مترادف از دیگر موارد حائز اهمیت در ترجمه قرآن کریم است؛ ترادف و هم معنایی چند واژه به یک معنا در زبان عربی و قرآن کریم در نگاه عالمان اصول فقه از امور اختلافی است که برخی قائل به ترادف الفاظ و برخی منکر ترادف آن هستند که البته ریشه اختلاف‎نظرها درباره ترادف لغات به فرق گذاشتن میان اسم و صفت برمی‌گردد. با توجه به این نکته در ترجمه آیات آنگاه‌که با الفاظ به‎ظاهر مترادف مواجه می‌شویم باید برای هر واژه‌ای معادل مناسب آن را بیاوریم<ref>ر.ک: همان، ص26-27</ref>.


در بخش بعدی، قاعده تضمین و احتباک مورد بررسی قرار گرفته است. تضمین به این معناست که گاه در یک کلمه معنای کلمه دیگر را می‌گنجانند و اصطلاحاً آن را اشراب می‌کنند تا یک کلمه حامل دو معنا باشد؛ و احتباک به معنای استحکام بخشیدن، استوار نمودن و بافتن است و در اصطلاح فنون بلاغی یکی از انواع حذف به شمار می‌آید که می‌تواند در ترجمه و تفسیر نقش به سزایی داشته باشد‎<ref>ر.ک: همان، ص27-33</ref>.
در بخش بعدی، قاعده تضمین و احتباک مورد بررسی قرار گرفته است. تضمین به این معناست که گاه در یک کلمه معنای کلمه دیگر را می‌گنجانند و اصطلاحاً آن را اشراب می‌کنند تا یک کلمه حامل دو معنا باشد؛ و احتباک به معنای استحکام بخشیدن، استوار نمودن و بافتن است و در اصطلاح فنون بلاغی یکی از انواع حذف به شمار می‌آید که می‌تواند در ترجمه و تفسیر نقش به سزایی داشته باشد‎<ref>ر.ک: همان، ص27-33</ref>.


نگارنده در بخش بعد به موضوع لغزشگاه‌های مترجمان می‌پردازد. لغزش‎ها در ترجمه مترجمان کم‌وبیش به خاطر عدم‎تشخیص فعل لازم از متعدی، عدم شناخت محذوفات، بی‌توجهی به ساختار صرفی کلمات، ترجمه تحت‎اللفظی شماری از اصطلاحات قرآنی، عدم‎تشخیص معلوم از مجهول، ناتوانی از آوردن معادل‎های صحیح، ضعف در نکات نحوی و ترکیب صحیح آیات، ناآگاهی از مرجع ضمیر، شناخت ناکافی از صفت و موصوف و سایر ریزه‎کاری‎هایی که در ضمن تطبیق یک ترجمه بر متن دانسته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص35-39</ref>.
نگارنده در بخش بعد به موضوع لغزشگاه‌های مترجمان می‌پردازد. لغزش‎ها در ترجمه مترجمان کم‌وبیش به خاطر عدم‎تشخیص فعل لازم از متعدی، عدم شناخت محذوفات، بی‌توجهی به ساختار صرفی کلمات، ترجمه تحت‎اللفظی شماری از اصطلاحات قرآنی، عدم‎تشخیص معلوم از مجهول، ناتوانی از آوردن معادل‎های صحیح، ضعف در نکات نحوی و ترکیب صحیح آیات، ناآگاهی از مرجع ضمیر، شناخت ناکافی از صفت و موصوف و سایر ریزه‌کاری‎هایی که در ضمن تطبیق یک ترجمه بر متن دانسته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص35-39</ref>.


نویسنده پس از ذکر ملزومات ترجمه صحیح و دقیق، در ادامه به ذکر منابع موردنیاز برای یک ترجمه کامل می‌پردازد. منابع موردنیاز برای ترجمه قرآن کریم سه بخش است:
نویسنده پس از ذکر ملزومات ترجمه صحیح و دقیق، در ادامه به ذکر منابع موردنیاز برای یک ترجمه کامل می‌پردازد. منابع موردنیاز برای ترجمه قرآن کریم سه بخش است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش