نوحيان، نصرت: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = نوحيان، نصرت 
| عنوان = نوحیان، نصرت‌الله
| تصویر = NUR18545.jpg
| تصویر = NUR18545.jpg
| اندازه تصویر =
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =نصرت‌الله نوح
| نام کامل = نصرت‌الله نوحیان
| نام‌های دیگر =
| نام‌های دیگر = نوح سمنانی، سپند، میغ
| لقب =
| لقب = مرد حافظه ایران
| تخلص =نوح
| تخلص = نوح
| نسب =
| نسب =
| نام پدر =
| نام پدر =
| ولادت =1310ش
| ولادت = ۱۳۱۰ش
| محل تولد =سمنان
| محل تولد = سمنان
| کشور تولد =
| کشور تولد = ایران
| محل زندگی =
| محل زندگی = سمنان، تهران، سن‌خوزه (آمریکا)
| رحلت =٢١ مرداد ١٣٩٩ش
| رحلت = ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ش
| شهادت =
| شهادت =
| مدفن =استانفورد امریکا
| مدفن = استانفورد آمریکا
| طول عمر =
| طول عمر = ۸۹ سال
| نام همسر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| فرزندان = روشنک
| خویشاوندان =
| خویشاوندان =
| دین =
| دین = اسلام
| مذهب =
| مذهب =
| پیشه =شاعر، روزنامه‌نگار، طنز پرداز
| پیشه = شاعر، روزنامه‌نگار، طنزپرداز، محقق ادبی
| منصب =
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی = طنز فارسی، شعر معاصر، تاریخ مطبوعات
| منصب = دبیر سرویس شهرستان‌های روزنامه کیهان
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
| اساتید =
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[محمدعلی افراشته]] | [[ابوتراب جلی]] | [[سروش کسرایی]]}}
| مشایخ =
| مشایخ =
| معاصرین =
| معاصرین = [[مهدی اخوان ثالث]]، [[محمدجعفر محجوب]]، [[ذبیح‌الله صفا]]
| شاگردان =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[گرگ مجروح]] | [[گل‌هایی که پژمرد]] | [[دنیای رنگ‌ها]] | [[فرزند رنج]] | [[آتشکده سرد]] | [[ننین حکاتی]] | [[بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی]] | [[یادمانده‌ها]] | [[تذکره شعرای سمنان]]}}
| دانشگاه =
| سبک نوشتاری = طنز سیاسی-اجتماعی، شعر کلاسیک و نو
| حوزه =
| علایق پژوهشی =
| سبک نوشتاری =
| آثار =
| وبگاه =
| وبگاه =
| امضا =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE18545AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE18545AUTHORCODE
}}
}}
'''نصرت‌الله نوحیان''' (1310-1399شمتلخص به نوح، نویسنده، شاعر و طنزپرداز برجسته ایرانی است که در زمان حکومت شاهنشاهی به سبب فعالیت در نشریه «چلنگر» به چند سال حبس محکوم گردید.
'''نصرت‌الله نوحیان''' (۱۳۱۰-۱۳۹۹شمتخلص به نوح، شاعر، روزنامه‌نگار، طنزپرداز و محقق ادبی برجسته ایرانی بود که به "مرد حافظه ایران" ملقب گردید. وی از شاگردان [[محمدعلی افراشته]] و از همکاران نشریه طنز "چلنگر" بود و سال‌ها در روزنامه کیهان فعالیت داشت. از مهمترین آثار او می‌توان به "بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی" و "یادمانده‌ها" اشاره کرد.


==ولادت==
==ولادت==
نصرت‌الله نوح در سال 1310ش در سمنان متولد شد.
نصرت‌الله نوحیان در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی در شهر سمنان متولد شد. او در خانواده‌ای متوسط چشم به جهان گشود و از همان اوان کودکی با مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم کرد. پس از فوت پدر، ناگزیر تحصیل را رها کرده و به کار در کارخانه روی آورد.


==تحصیلات==
==تحصیلات==
خط ۵۱: خط ۵۰:
«من هم مثل اکثر جوانان این روزگار، از اوان شباب، نیمکت مدرسه را با چرخ‌های روان‌کاه کارخانه عوض کردم و خلاصه در دامن پررنگ و نیرنگ اجتماع پرورش یافتم».
«من هم مثل اکثر جوانان این روزگار، از اوان شباب، نیمکت مدرسه را با چرخ‌های روان‌کاه کارخانه عوض کردم و خلاصه در دامن پررنگ و نیرنگ اجتماع پرورش یافتم».


وی در سال ۱۳۲۹ از سمنان به تهران مهاجرت کرد و با توجه به ذوق و استعداد ذاتی و شور جوانی به فعالیت‌های سیاسی و ادبی پرداخت.<ref> [https://www.wikisemnan.com/portfolio-item/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%AD/ ر.ک:نصرت‌الله نوح، ویکی سمنان]</ref>
وی در سال ۱۳۲۹ از سمنان به تهران مهاجرت کرد و با توجه به ذوق و استعداد ذاتی و شور جوانی به فعالیت‌های سیاسی و ادبی پرداخت.<ref> [https://www.wikisemnan.com/portfolio-item/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%AD/ ر.ک:نصرت‌الله نوح، ویکی سمنان]</ref> وی دانش خود را به صورت خودآموز و از طریق مطالعه و ارتباط با ادیبان زمان گسترش داد و نزد استادانی چون [[محمدعلی افراشته]]، [[ابوتراب جلی]] و [[سروش کسرایی]] فنون شعر و طنزنویسی را آموخت.


==طنزنویسی==
==طنزنویسی==
خط ۶۰: خط ۵۹:
بحران اقتصادی - سیاسی رشدیابنده حکومت‌ محمد‌رضا شاه پهلوی فرصتی می‌شود برای احیای دوباره نشریاتی که سال‌ها‌ زیر‌ تیغ‌ سانسور و سرکوب می‌نوشتند و سرآخر نیز از نوشتن محروم شدند. آزادی نسبی پدیدآمده‌ از‌ آبان ١٣٥٧ سبب شد تا نشریه‌هایی چون فردوسی، تهران مصور، سپید و سیاه‌ و دیگر‌ نشریاتی‌ که در اوایل دهه ٥٠ توسط دولت هویدا تعطیل شده بودند، باز منتشر شوند‌ و روی‌ میز دکه‌های روزنامه‌فروشی قرار بگیرند، اما نشریات نزدیک به حزب‌ توده‌ تا‌ پس از ٢٢ بهمن در انتظار انتشار ماندند.
بحران اقتصادی - سیاسی رشدیابنده حکومت‌ محمد‌رضا شاه پهلوی فرصتی می‌شود برای احیای دوباره نشریاتی که سال‌ها‌ زیر‌ تیغ‌ سانسور و سرکوب می‌نوشتند و سرآخر نیز از نوشتن محروم شدند. آزادی نسبی پدیدآمده‌ از‌ آبان ١٣٥٧ سبب شد تا نشریه‌هایی چون فردوسی، تهران مصور، سپید و سیاه‌ و دیگر‌ نشریاتی‌ که در اوایل دهه ٥٠ توسط دولت هویدا تعطیل شده بودند، باز منتشر شوند‌ و روی‌ میز دکه‌های روزنامه‌فروشی قرار بگیرند، اما نشریات نزدیک به حزب‌ توده‌ تا‌ پس از ٢٢ بهمن در انتظار انتشار ماندند.


چلنگر دیگر هرگز منتشر نشد و آهنگر پا‌ به میدان مطبوعات گذاشت. آهنگر تنها ١٦ شماره مجال انتشار یافت و پس از توقیف‌های گسترده بسیاری از مطبوعات نو‌ظهور‌ و قدیمی، که اولین آن‌ها روزنامه آیندگان بود، عملاً پایان حضور فعال بسیاری از روزنامه‌نگاران کشته‌کار و با‌تجربه‌ از‌ جمله نصرت‌الله نوح را در عرصه مطبوعات رقم زد.
چلنگر دیگر هرگز منتشر نشد و آهنگر پا‌ به میدان مطبوعات گذاشت. آهنگر تنها ١٦ شماره مجال انتشار یافت و پس از توقیف‌های گسترده بسیاری از مطبوعات نو‌ظهور‌ و قدیمی، که اولین آن‌ها روزنامه آیندگان بود، عملاً پایان حضور فعال بسیاری از روزنامه‌نگاران کشته‌کار و با‌تجربه‌ از‌ جمله نصرت‌الله نوح را در عرصه مطبوعات رقم زد. وی در مسابقه تلویزیونی "مرد حافظه" شرکت کرد و به دلیل حافظه استثنایی‌اش در زمینه ادبیات و تاریخ، به این لقب مفتخر گردید.  


نوح درسال ۱۳۶۹ش برای اقامت به کشور آمریکا مهاجرت کرد و از همان زمان به فعالیّت‌های ادبی ادامه داده و علاوه بر نشر مقالات متعدّد در نشریات فارسی زبان در سن خوزه، کلاس درس «حافظ» را تأسیس کرد.
نوح درسال ۱۳۶۹ش برای اقامت به کشور آمریکا مهاجرت کرد و از همان زمان به فعالیّت‌های ادبی ادامه داده و علاوه بر نشر مقالات متعدّد در نشریات فارسی زبان در سن خوزه، آموزش شعر حافظ را تأسیس کرد.


در سال ۱۳۷۳ کتاب بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی را با مقدمه [[محجوب، محمدجعفر|محمدجعفر محجوب]] در «سن حوزه» انتشار داد. «آتشکده سرد»، گزیده‌ای از اشعار او در سال ۱۳۷۷ در آمریکا انتشار یافت.
در سال ۱۳۷۳ کتاب بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی را با مقدمه [[محجوب، محمدجعفر|محمدجعفر محجوب]] در «سن حوزه» انتشار داد. «آتشکده سرد»، گزیده‌ای از اشعار او در سال ۱۳۷۷ در آمریکا انتشار یافت.


==درگذشت==
==درگذشت==
نوحیان در ٢١ مرداد ١٣٩٩ش به دلیل بیماری مزمن ریه در بیمارستان استانفورد امریکا درگذشت. درگذشت این طنزپرداز پرآوازه‌ ایران، پایانی است بر فصلی از تاریخ ادبیات و روزنامه‌نگاری ایران<ref>ر.ک: رنجبر دایمی، سیاوش، ص741-744</ref>.‏
نصرت‌الله نوحیان سرانجام در بامداد روز سه‌شنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ هجری شمسی برابر با  11 اگوست 2020 میلادی به دلیل بیماری مزمن ریه در بیمارستان استانفورد آمریکا درگذشت. درگذشت این طنزپرداز پرآوازه‌ ایران، پایانی است بر فصلی از تاریخ ادبیات و روزنامه‌نگاری ایران<ref>ر.ک: رنجبر دایمی، سیاوش، ص741-744</ref>.‏


==آثار==
==آثار==
خط ۹۳: خط ۹۲:
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[ديوان رفعت سمنانی]]
[[دیوان رفعت سمنانی]]


[[نمایشنامه‌ها، تعزیه‌ها، سفرنامه]]
[[نمایشنامه‌ها، تعزیه‌ها، سفرنامه]]
خط ۱۰۱: خط ۱۰۰:
[[تذکره شعرای سمنان]]
[[تذکره شعرای سمنان]]


[[دیوان رفعت سمنانی]]
 




خط ۱۱۰: خط ۱۰۹:
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1403 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1403 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:نویسندگان]]
[[رده:نویسندگان]]
[[رده:درگذشتگان ۱۳۹۹]]
[[رده:بازنگری شده(آبان)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۲

نصرت‌الله نوحیان (۱۳۱۰-۱۳۹۹ش)، متخلص به نوح، شاعر، روزنامه‌نگار، طنزپرداز و محقق ادبی برجسته ایرانی بود که به "مرد حافظه ایران" ملقب گردید. وی از شاگردان محمدعلی افراشته و از همکاران نشریه طنز "چلنگر" بود و سال‌ها در روزنامه کیهان فعالیت داشت. از مهمترین آثار او می‌توان به "بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی" و "یادمانده‌ها" اشاره کرد.

نوحیان، نصرت‌الله
NUR18545.jpg
نام کاملنصرت‌الله نوحیان
نام‌های دیگرنوح سمنانی، سپند، میغ
لقبمرد حافظه ایران
تخلصنوح
ولادت۱۳۱۰ش
محل تولدسمنان، ایران
محل زندگیسمنان، تهران، سن‌خوزه (آمریکا)
رحلت۲۱ مرداد ۱۳۹۹ش
مدفناستانفورد آمریکا
طول عمر۸۹ سال
فرزندانروشنک
دیناسلام
پیشهشاعر، روزنامه‌نگار، طنزپرداز، محقق ادبی
منصبدبیر سرویس شهرستان‌های روزنامه کیهان
اطلاعات علمی
علایق پژوهشیطنز فارسی، شعر معاصر، تاریخ مطبوعات
سبک نوشتاریطنز سیاسی-اجتماعی، شعر کلاسیک و نو
اساتید
معاصرینمهدی اخوان ثالث، محمدجعفر محجوب، ذبیح‌الله صفا
برخی آثار

ولادت

نصرت‌الله نوحیان در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی در شهر سمنان متولد شد. او در خانواده‌ای متوسط چشم به جهان گشود و از همان اوان کودکی با مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم کرد. پس از فوت پدر، ناگزیر تحصیل را رها کرده و به کار در کارخانه روی آورد.

تحصیلات

او تحصیلات ابتدائی را در این شهر به پایان رساند و سپس به شغل آزاد روی آورد او درباره شغلش در کتاب تذکره شعرای سمنان اینطور نوشت: «من هم مثل اکثر جوانان این روزگار، از اوان شباب، نیمکت مدرسه را با چرخ‌های روان‌کاه کارخانه عوض کردم و خلاصه در دامن پررنگ و نیرنگ اجتماع پرورش یافتم».

وی در سال ۱۳۲۹ از سمنان به تهران مهاجرت کرد و با توجه به ذوق و استعداد ذاتی و شور جوانی به فعالیت‌های سیاسی و ادبی پرداخت.[۱] وی دانش خود را به صورت خودآموز و از طریق مطالعه و ارتباط با ادیبان زمان گسترش داد و نزد استادانی چون محمدعلی افراشته، ابوتراب جلی و سروش کسرایی فنون شعر و طنزنویسی را آموخت.

طنزنویسی

از شماره‌های اولیه نامه چلنگر‌، قوی‌‌ترین نشریه‌ی فکاهی تاریخ معاصر ایران که در روز پنج‌شنبه ١٧ اسفند ١٣٢٩ به چاپ رسید، نام «نوح سمنانی» در صفحه ٣، که مخصوص ادبیات محلی بود، پدیدار شد. نوح بیست‌ساله‌ همکار ثابت چلنگر می‌شود و فن طنزنویسی را از افراشته و ابوتراب جلی می‌آموزد.

نصرت‌الله درست یک ماه پس از‌ کودتای ٢٨ مرداد، در تاریخ ٢٨ شهریور دستگیر می‌شود. پس از سه سال حبس و سپری کردن دوران‌ زندان‌ شاهنشاهی‌ در سال ١٣٣٥ش، نوح راه تبعید را انتخاب نمی‌کند؛ در‌ ایران‌ می‌ماند و به‌تدریج وارد عرصه مطبوعات داخل کشور می‌شود. همراه با برخی از «چلنگری‌‌های‌» سابق‌، در نشریه توفیق و سپس در روزنامه کیهان قلم می‌زند.

بحران اقتصادی - سیاسی رشدیابنده حکومت‌ محمد‌رضا شاه پهلوی فرصتی می‌شود برای احیای دوباره نشریاتی که سال‌ها‌ زیر‌ تیغ‌ سانسور و سرکوب می‌نوشتند و سرآخر نیز از نوشتن محروم شدند. آزادی نسبی پدیدآمده‌ از‌ آبان ١٣٥٧ سبب شد تا نشریه‌هایی چون فردوسی، تهران مصور، سپید و سیاه‌ و دیگر‌ نشریاتی‌ که در اوایل دهه ٥٠ توسط دولت هویدا تعطیل شده بودند، باز منتشر شوند‌ و روی‌ میز دکه‌های روزنامه‌فروشی قرار بگیرند، اما نشریات نزدیک به حزب‌ توده‌ تا‌ پس از ٢٢ بهمن در انتظار انتشار ماندند.

چلنگر دیگر هرگز منتشر نشد و آهنگر پا‌ به میدان مطبوعات گذاشت. آهنگر تنها ١٦ شماره مجال انتشار یافت و پس از توقیف‌های گسترده بسیاری از مطبوعات نو‌ظهور‌ و قدیمی، که اولین آن‌ها روزنامه آیندگان بود، عملاً پایان حضور فعال بسیاری از روزنامه‌نگاران کشته‌کار و با‌تجربه‌ از‌ جمله نصرت‌الله نوح را در عرصه مطبوعات رقم زد. وی در مسابقه تلویزیونی "مرد حافظه" شرکت کرد و به دلیل حافظه استثنایی‌اش در زمینه ادبیات و تاریخ، به این لقب مفتخر گردید.

نوح درسال ۱۳۶۹ش برای اقامت به کشور آمریکا مهاجرت کرد و از همان زمان به فعالیّت‌های ادبی ادامه داده و علاوه بر نشر مقالات متعدّد در نشریات فارسی زبان در سن خوزه، آموزش شعر حافظ را تأسیس کرد.

در سال ۱۳۷۳ کتاب بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی را با مقدمه محمدجعفر محجوب در «سن حوزه» انتشار داد. «آتشکده سرد»، گزیده‌ای از اشعار او در سال ۱۳۷۷ در آمریکا انتشار یافت.

درگذشت

نصرت‌الله نوحیان سرانجام در بامداد روز سه‌شنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ هجری شمسی برابر با 11 اگوست 2020 میلادی به دلیل بیماری مزمن ریه در بیمارستان استانفورد آمریکا درگذشت. درگذشت این طنزپرداز پرآوازه‌ ایران، پایانی است بر فصلی از تاریخ ادبیات و روزنامه‌نگاری ایران[۲].‏

آثار

مقدمه بر «دیوان رفعت سمنانی»[۳]‏.

گرگ مجروح

تذکرۀ شعرای سمنان

ستارگان تابان

گلهایی که پژمرد

آتشکده سرد[۴]

پانویس


منابع مقاله

  1. رنجبر دایمی، سیاوش، «چلنگری» دیگری که از میان ما رفت؛ نصرت‌الله نوح (1399-1310)»، بخارا، مهر و آبان 1399، شماره 139، ص741 تا 768.
  2. نوح، نصرت‌الله، «دیوان رفعت سمنانی»، بی‌جا، بی‌نا، 1339ش.
  3. ویکی سمنان
  4. پایگاه ذبیح‌الله وزیری(وزیری سمنانی)

وابسته‌ها