الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:NUR18406J1.jpg|بی‌قاب|چپ|دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|175px]]
[[پرونده:NUR34831J1.jpg|بی‌قاب|چپ|شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام|175px]]


'''دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي'''، تألیف فقیه معاصر و رئیس پیشین مجلس اعلای شیعیان لبنان، [[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] (۱۳۱۲-۱۳۷۹ش)، با شیوه ترکیبی (اجتماعی و تاریخی) به بررسی مسئله واقعه غدیر خم می‌پردازد و تفاوت اسلام و جاهلیت و چگونگی گذر از «جامعه جاهلی» به «جامعه اسلامی» را توضیح می‌دهد.
'''شرح خطبه حضرت زهرا(ع)'''، نوشته [[حسینی زنجانی، سید عزالدین|سید عزالدین حسینی زنجانی]] (1300- 1392ش)، شرح و تفسیر علمی و مبسوط خطبه حضرت زهرا(سمعروف به خطبه فدک است که به‌همراه شرح سخنان حضرت(س) با زنان مدینه، چاپ شده است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات، منابع تاریخی، تفسیری و روایی شیعه و سنی به تفسیر این خطبه پرداخته، و آن را فراتر از یک سخنرانی حماسی و یا اظهار مصیبت و شکایت دانسته است. وی، بر این باور است که این خطبه و ماجرای فدک، رمز قیام تاریخی برای پایه‌ریزی حکومت جهانی است، و این موضوع با سیر اجمالی در مضامین خطبه، روشن می‌شود؛ چه این‌که قسمت عمده مطالب این خطبه در معرفی امام علی(ع) و فداکاری‌ها و مقاومت‌هایی است که وی در دفاع از اسلام به عمل آورده است.


[[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده و در نتیجه، اهداف و چگونگی‌های پیدایش و نگارش کتاب حاضر پنهان مانده است.
نویسنده در آغاز، بحث سندی درباره خطبه، انجام داده است، آن‌گاه قضیه باغ فدک را که زمینه‌ساز سخن حضرت است، دنبال می‌کند. وی مفردات خطبه، به‌ویژه حمد و شکر را توضیح می‌دهد و مفهوم نعمت و بازتاب آن در کلام [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] و... را دنبال می‌کند.
نویسنده با تأکید بر اینکه پژوهشگری که می‌خواهد این موضوع را بررسی علمی کند، می‌تواند از دو روش «تاریخی» و «اجتماعی و تاریخی» بهره بگیرد، افزوده است: روش دوم از نظر دستیابی به واقع، نزدیک‌تر و برتر است و به همین جهت در این پژوهش، از آن استفاده می‌کنم.


این اثر مختصر به بررسی چند مبحث مهمّ پرداخته است؛ از جمله: مسئله خلافت و خلافت‌پژوهی، روش پژوهش در باب غدیر، اسلام و «جامعه جاهلی»، اسلام چیست؟ جامعه عربی قبل از اسلام، هدف اسلام، چگونه جامعه دگرگون می‌شود؟ دوره زمانی تحول جامعه، مسئول کیست؟ دو دیدگاه: نیازمندی به نصّ و بی‌نیازی از آن، نظام جانشینی و شرایط پیشوایی در [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]].
نویسنده از رویکرد فلسفی در توضیح مفهوم توحید و صفت‌های الهی بهره گرفته است، آن‌گاه بحث تاریخی شرک را در جهان عرب پیش از اسلام ارائه داده و مرتبت‌های توحید را به‌همراه فطرت و گونه‌های آن و نظم در آفرینش تشریح کر‌ده است.


بر اساس آنچه گذشت، بهره‌گیری از «روش اجتماعی و تاریخی» در مسئله غدیر، پژوهشگران را به این نکته مهمّ می‌رساند که در مسئله امامت، نصّ لازم است و حقّ این است که آن‌قدر ادله روشن و ضمنی در مورد امامت و ولایت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] وجود دارد که از شماره بیرون است و ظاهرا راز این کثرت و تواتر آن است که پیامبر(ص) خواسته بود که مسیر حکومت اسلامی بعد از خودش، موضوعی قطعی و پذیرفته‌شده در نزد همه مردم شود و در دستیابی به این هدف نیز، به موفقیت بس گسترده‌ای رسید و گواه بر این، سخن زبیر بن بکار است: «كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله»؛ یعنی: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] صاحب امر (پیشوا) بعد از رسول خدا(ص) است.<span id="mp-more">[[دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|'''ادامه ...''']]</span>
قدرت و اراده در پروردگار و انسان در کنار بی‌نیازی خداوند و رازی که در آفرینش، پنهان است و هدفی که از آن در نظر ربوبی بوده است، بحث بعدی نویسنده را شکل داده است‏.
 
وی پس از بحث توحید، به نبوت – به‌ویژه پیامبری حضرت محمد(ص) - ‌پرداخته است و سر خاتمیت را به‌همراه میزان‌های سه‌گانه تعادل، تلازم و تعاند در انبیا توضیح داده است. در ادامه از حقیقت آدمی و بعدهای متضاد او و مسئله هبوط وی بر زمین و پیمودن راه تکامل با کمک عبودیت و التزام به شریعت و مفهوم شرک سخن گفته است.
 
نویسنده، مفهوم‌های نماز، روزه و صبر و یاری‌جستن از آن‌ها، اشاعه معروف، پیشه‌کردن خوی و رفتار نیکو، صله رحم، وفای به نذر، دوری‌جستن از ستم‌پیشگی، عدالت‌ورزی و حکمرانی دینی را که در خطبه حضرت فاطمه(س) آمده است، شرح داده است.<span id="mp-more">[[شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام|'''ادامه ...''']]</span>

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۵۶

شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام

شرح خطبه حضرت زهرا(ع)، نوشته سید عزالدین حسینی زنجانی (1300- 1392ش)، شرح و تفسیر علمی و مبسوط خطبه حضرت زهرا(س)، معروف به خطبه فدک است که به‌همراه شرح سخنان حضرت(س) با زنان مدینه، چاپ شده است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات، منابع تاریخی، تفسیری و روایی شیعه و سنی به تفسیر این خطبه پرداخته، و آن را فراتر از یک سخنرانی حماسی و یا اظهار مصیبت و شکایت دانسته است. وی، بر این باور است که این خطبه و ماجرای فدک، رمز قیام تاریخی برای پایه‌ریزی حکومت جهانی است، و این موضوع با سیر اجمالی در مضامین خطبه، روشن می‌شود؛ چه این‌که قسمت عمده مطالب این خطبه در معرفی امام علی(ع) و فداکاری‌ها و مقاومت‌هایی است که وی در دفاع از اسلام به عمل آورده است.

نویسنده در آغاز، بحث سندی درباره خطبه، انجام داده است، آن‌گاه قضیه باغ فدک را که زمینه‌ساز سخن حضرت است، دنبال می‌کند. وی مفردات خطبه، به‌ویژه حمد و شکر را توضیح می‌دهد و مفهوم نعمت و بازتاب آن در کلام غزالی و فخر رازی و... را دنبال می‌کند.

نویسنده از رویکرد فلسفی در توضیح مفهوم توحید و صفت‌های الهی بهره گرفته است، آن‌گاه بحث تاریخی شرک را در جهان عرب پیش از اسلام ارائه داده و مرتبت‌های توحید را به‌همراه فطرت و گونه‌های آن و نظم در آفرینش تشریح کر‌ده است.

قدرت و اراده در پروردگار و انسان در کنار بی‌نیازی خداوند و رازی که در آفرینش، پنهان است و هدفی که از آن در نظر ربوبی بوده است، بحث بعدی نویسنده را شکل داده است‏.

وی پس از بحث توحید، به نبوت – به‌ویژه پیامبری حضرت محمد(ص) - ‌پرداخته است و سر خاتمیت را به‌همراه میزان‌های سه‌گانه تعادل، تلازم و تعاند در انبیا توضیح داده است. در ادامه از حقیقت آدمی و بعدهای متضاد او و مسئله هبوط وی بر زمین و پیمودن راه تکامل با کمک عبودیت و التزام به شریعت و مفهوم شرک سخن گفته است.

نویسنده، مفهوم‌های نماز، روزه و صبر و یاری‌جستن از آن‌ها، اشاعه معروف، پیشه‌کردن خوی و رفتار نیکو، صله رحم، وفای به نذر، دوری‌جستن از ستم‌پیشگی، عدالت‌ورزی و حکمرانی دینی را که در خطبه حضرت فاطمه(س) آمده است، شرح داده است.ادامه ...