شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - '،ا' به '، ا')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="wikiInfo">
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR08415.jpg|بندانگشتی|شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین]]
    [[پرونده:NUR08415.jpg|بندانگشتی|مقبرةالشعرای تبریز]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    خط ۲۱: خط ۲۱:
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    | data-type="authorfatherName" |عزالدين
    | data-type="authorfatherName" |عزالدین
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    | data-type="authorBirthPlace" |نائين اصفهان یا يكى از قراى تبريز به نام انبند یا امند یا اممند  
    | data-type="authorBirthPlace" |نائین اصفهان یا یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند  
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    خط ۳۳: خط ۳۳:
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    | data-type="authorTeachers" |[[اسماعيل سيسى سمنانى]]
    | data-type="authorTeachers" |[[اسماعيل سيسى سمنانى|اسماعیل سیسى سمنانى]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    | data-type="authorWritings" |[[دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان‌نما]]
    | data-type="authorWritings" |[[دیوان کامل شمس مغربی]]
     
    دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان نما
    [[دیوان کامل شمس مغربی: شامل غزلیات - ترجیعات - رباعیات - فهلویات]]
    |- class="articleCode"
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    |کد مؤلف
    خط ۴۵: خط ۴۴:
    </div>
    </div>


    '''ابوعبدالله شمس‌الدين محمد بن عزالدين بن عادل يوسف البزازينى تبريزى  '''(۷۴۹–۸۰۹ق)، معروف به شيرين يا ملا محمدشيرين و مشهور به شمس مغربى كه از وى با عنوان قدوة العارفين و زبدة الواصلین نيز ياد كرده‌اند، عارف و شاعر ايرانى است  
    '''ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن عزالدین بن عادل یوسف البزازینى تبریزى  '''(۷۴۹–۸۰۹ق)، معروف به شیرین یا ملا محمدشیرین و مشهور به شمس مغربى که از وى با عنوان قدوة العارفین و زبدة الواصلین نیز یاد کرده‌اند، عارف و شاعر ایرانى است  


    == ولادت ==
    == ولادت ==
    در 749ق، ديده به جهان گشود.  
    در 749ق، دیده به جهان گشود.  


    علت اشتهار و تخلص وى به مغربى را عده‌اى سفر او به مغرب و خرقه پوشيدن از دست يكى از منسوبين [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] مى‌دانند.
    علت اشتهار و تخلص وى به مغربى را عده‌اى سفر او به مغرب و خرقه پوشیدن از دست یکى از منسوبین [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] مى‌دانند.


    محل تولد وى به‌درستى مشخص نيست، ولى به روايت برخى تذكره‌ها، در قريه نائين اصفهان يا در يكى از قراى تبريز به نام انبند یا امند یا اممند دنيا آمده است. از آنجايى كه وى به گويش آذربايجانى شعر و ترانه مى‌سروده، احتمال تبريزى بودنش بيشتر است.
    محل تولد وى به‌درستى مشخص نیست، ولى به روایت برخى تذکره‌ها، در قریه نائین اصفهان یا در یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند دنیا آمده است. از آنجایى که وى به گویش آذربایجانى شعر و ترانه مى‌سروده، احتمال تبریزى بودنش بیشتر است.


    == اساتید ==
    == اساتید ==
    وى مريد شيخ [[اسماعيل سيسى سمنانى]]، از اصحاب شيخ [[اسفراینی، عبدالرحمن بن محمد|نورالدين عبدالرحمان اسفراينى]] و معاصر و معاشر كمال خجندى بود.
    وى مرید شیخ [[اسماعيل سيسى سمنانى|اسماعیل سیسى سمنانى]]، از اصحاب شیخ [[اسفراینی، عبدالرحمن بن محمد|نورالدین عبدالرحمان اسفراینى]] و معاصر و معاشر کمال خجندى بود.


    ميرزا ميران‌شاه، پسر تيمور گوركان، والى آذربايجان، مدتى مريد وى بود. به اعتقاد ابن كربلايى، شمس‌الدين اقطابى و پسرش عبدالرحيم خلوتى مشرقى نيز مريد وى بوده‌اند.
    میرزا میران‌شاه، پسر تیمور گورکان، والى آذربایجان، مدتى مرید وى بود. به اعتقاد ابن کربلایى، شمس‌الدین اقطابى و پسرش عبدالرحیم خلوتى مشرقى نیز مرید وى بوده‌اند.


    مؤلف «[[روضات الجنان في آداب و احكام تلاوة القرآن|روضات الجنان]]» او را به چندين سلسله منتسب مى‌داند: از يك طريق به سعدالدين حموى و از او به شيخ [[نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر|نجم‌الدين كبرى]]، از طريق ديگر به [[صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق|صدرالدين قونوى]] و از طريق او به شيخ [[ابن عربی، محمد بن علی|محى‌الدين بن عربى]] و از طريق [[اوح‍دال‍دی‍ن‌ ک‍رم‍ان‍ی‌، ح‍ام‍د ب‍ن‌ اب‍ی‌ال‍ف‍خ‍ر|اوحدالدين کرمانى]] به ابوالنجيب سهروردى و نيز از طريق شيخ اسماعيل سيسى به شيخ نجم‌الدين كبرى.
    مؤلف «[[روضات الجنان في آداب و احكام تلاوة القرآن|روضات الجنان]]» او را به چندین سلسله منتسب مى‌داند: از یک طریق به سعدالدین حموى و از او به شیخ [[نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر|نجم‌الدین کبرى]]، از طریق دیگر به [[صدرالدین قونیوی، محمد بن اسحاق|صدرالدین قونوى]] و از طریق او به شیخ [[ابن عربی، محمد بن علی|محى‌الدین بن عربى]] و از طریق [[اوح‍دال‍دی‍ن‌ ک‍رم‍ان‍ی‌، ح‍ام‍د ب‍ن‌ اب‍ی‌‌ال‍ف‍خ‍ر|اوحدالدین کرمانى]] به [[سهروردی، عبدالقاهر بن عبدالله|ابوالنجیب سهروردى]] و نیز از طریق شیخ [[اسماعيل سيسى|اسماعیل سیسى]] به [[نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر|شیخ نجم‌الدین کبرى]].


    او را از پيروان طريقه سهرورديه مى‌دانند كه به احتمال زياد، خرقه ارادت خود را از مشايخ اين فرقه گرفته و آنچه از كبرويه و قونويه گرفته، خرقه تبرک بوده است.
    او را از پیروان طریقه سهروردیه مى‌دانند که به احتمال زیاد، خرقه ارادت خود را از مشایخ این فرقه گرفته و آنچه از کبرویه و قونویه گرفته، خرقه تبرک بوده است.


    از شاگردان وى، احمد بن موسى رشتى را مى‌توان نام برد. مغربى، از شعراى پيشين، به دو عارف بزرگ؛ يعنى سنايى و عطار نظر داشته و غالباً ً شعرش به نام آنان اشاره كرده است. او با حافظ نيز معاصر بوده است و احتمال دارد كه از او تأثير پذيرفته باشد. او همچنين از همام تبريزى نيز بى‌تأثير نبوده است. برخى تذكره‌ها، شيخ عبدالله شطارى، مؤسس شطاريه را از شاگردان و جانشينان او مى‌دانند كه مغربى وى را به هند فرستاد.
    == شاگردان ==
    از شاگردان وى، [[احمد بن موسى رشتى]] را مى‌توان نام برد. مغربى، از شعراى پیشین، به دو عارف بزرگ؛ یعنى [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایى]] و [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] نظر داشته و غالباً ً شعرش به نام آنان اشاره کرده است. او با [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] نیز معاصر بوده است و احتمال دارد که از او تأثیر پذیرفته باشد. او همچنین از [[همام تبریزى]] نیز بى‌تأثیر نبوده است. برخى تذکره‌ها، شیخ [[عبدالله شطارى]]، مؤسس شطاریه را از شاگردان و جانشینان او مى‌دانند که مغربى وى را به هند فرستاد.


    مغربى دارى اشعار فارسى و عربى است كه قسمت فارسى اشعارش، چند بار به چاپ رسيده است. اشعارش در ذكر معانى عرفانى، خاصه بيان وحدت وجود است. در محل دفن وى نيز اختلاف وجود دارد. بعضى مرقد او را در محله سرخاب تبريز و برخى در اصطهبانات فارس مى‌دانند. به تشخيص «ريحانة الأدب»، ملا محمدشريف مغربى مذكور در «سفينة الشعراء»، همان ملا محمدشيرين مغربى است.
    مغربى دارى اشعار فارسى و عربى است که قسمت فارسى اشعارش، چند بار به چاپ رسیده است. اشعارش در ذکر معانى عرفانى، خاصه بیان وحدت وجود است. در محل دفن وى نیز اختلاف وجود دارد. بعضى مرقد او را در محله سرخاب تبریز و برخى در اصطهبانات فارس مى‌دانند. به تشخیص «[[ریحانة الأدب]]»، ملا محمدشریف مغربى مذکور در «سفینة الشعراء»، همان ملا محمدشیرین مغربى است.


    == وفات ==
    == وفات ==
    او در 809ق، دار فانى را وداع گفته است.
    او در 809ق، در سرخاب تبریز درگذشت و در حظیره بابافرید به خاک سپرده شد.


    == آثار ==
    == آثار ==
    #مرآة العارفين يا اسرار فاتحه در تفسير سوره فاتحةالكتاب؛
    #مرآة العارفین یا اسرار فاتحه در تفسیر سوره فاتحةالکتاب؛
    #درر الفريد في معرفة التوحيد، در سه فصل توحيد، افعال و صفات خداوند؛
    #درر الفرید فی معرفة التوحید، در سه فصل توحید، افعال و صفات خداوند؛
    #جام جهان‌نما، در علم توحيد و مراتب وجود كه احمد بن موسى رشتى بر آن شرح نوشته است؛
    #جام جهان‌نما، در علم توحید و مراتب وجود که احمد بن موسى رشتى بر آن شرح نوشته است؛
    #نزهة الساسانية؛
    #نزهة الساسانیة؛
    #ديوان شعر، شامل اشعار فارسى، عربى و تركى كه نسخه‌هاى كهن آن شامل «فهلويات مغربى» نيز بوده است.
    #دیوان شعر، شامل اشعار فارسى، عربى و ترکى که نسخه‌هاى کهن آن شامل «فهلویات مغربى» نیز بوده است.


    == منابع مقاله ==
    == منابع مقاله ==


     
    #[https://www.cgie.org.ir/fa/news/23509/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%85%D8%B3-%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C---%D8%AF%D9%83%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C---%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%88%D9%84 میرعابدینی، ابوطالب، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378]
    #پايگاه اطلاع‌رسانى آفتاب، يك‌شنبه 12 تيرماه 1390ش.
    #پایگاه اطلاع‌رسانى آفتاب، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.
    #پايگاه اطلاع‌رسانى معرفت www.basiralishaah.blogfa.com، يك‌شنبه 12 تيرماه 1390ش.
    #پایگاه اطلاع‌رسانى معرفت www.basiralishaah.blogfa.com، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.
     


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۸۹: خط ۸۸:
    [[دیوان کامل شمس مغربی]]  
    [[دیوان کامل شمس مغربی]]  


    [[دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان نما]]  
    [[دیوان شمس مغربی (انتشارات امیرکبیر)]]
     
    [[دیوان محمدشیرین مغربی]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:شاعران]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۱

    مقبرةالشعرای تبریز
    نام شمس مغربی، محمد شیرین بن عزالدین
    نام‎های دیگر ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ م‍ح‍م‍د

    ش‍م‍س‌ م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌ ی‍وس‍ف‌

    ش‍ی‍خ‌ م‍غ‍رب‍ی‌

    م‍غ‍رب‍ی‌، ش‍م‍س‌

    م‍غ‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌

    م‍غ‍رب‍ی‌ ت‍ب‍ری‍زی‌، م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌

    م‍لا م‍ح‍م‍د ش‍ی‍ری‍ن‌

    نام پدر عزالدین
    متولد 749ق
    محل تولد نائین اصفهان یا یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند
    رحلت 809 ق
    اساتید اسماعیل سیسى سمنانى
    برخی آثار دیوان کامل شمس مغربی

    دیوان شمس مغربی (غزلیات، ترجیعات، رباعیات، فهلویات، رساله جام جهان نما

    کد مؤلف AUTHORCODE08415AUTHORCODE

    ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن عزالدین بن عادل یوسف البزازینى تبریزى  (۷۴۹–۸۰۹ق)، معروف به شیرین یا ملا محمدشیرین و مشهور به شمس مغربى که از وى با عنوان قدوة العارفین و زبدة الواصلین نیز یاد کرده‌اند، عارف و شاعر ایرانى است

    ولادت

    در 749ق، دیده به جهان گشود.

    علت اشتهار و تخلص وى به مغربى را عده‌اى سفر او به مغرب و خرقه پوشیدن از دست یکى از منسوبین ابن عربى مى‌دانند.

    محل تولد وى به‌درستى مشخص نیست، ولى به روایت برخى تذکره‌ها، در قریه نائین اصفهان یا در یکى از قراى تبریز به نام انبند یا امند یا اممند دنیا آمده است. از آنجایى که وى به گویش آذربایجانى شعر و ترانه مى‌سروده، احتمال تبریزى بودنش بیشتر است.

    اساتید

    وى مرید شیخ اسماعیل سیسى سمنانى، از اصحاب شیخ نورالدین عبدالرحمان اسفراینى و معاصر و معاشر کمال خجندى بود.

    میرزا میران‌شاه، پسر تیمور گورکان، والى آذربایجان، مدتى مرید وى بود. به اعتقاد ابن کربلایى، شمس‌الدین اقطابى و پسرش عبدالرحیم خلوتى مشرقى نیز مرید وى بوده‌اند.

    مؤلف «روضات الجنان» او را به چندین سلسله منتسب مى‌داند: از یک طریق به سعدالدین حموى و از او به شیخ نجم‌الدین کبرى، از طریق دیگر به صدرالدین قونوى و از طریق او به شیخ محى‌الدین بن عربى و از طریق اوحدالدین کرمانى به ابوالنجیب سهروردى و نیز از طریق شیخ اسماعیل سیسى به شیخ نجم‌الدین کبرى.

    او را از پیروان طریقه سهروردیه مى‌دانند که به احتمال زیاد، خرقه ارادت خود را از مشایخ این فرقه گرفته و آنچه از کبرویه و قونویه گرفته، خرقه تبرک بوده است.

    شاگردان

    از شاگردان وى، احمد بن موسى رشتى را مى‌توان نام برد. مغربى، از شعراى پیشین، به دو عارف بزرگ؛ یعنى سنایى و عطار نظر داشته و غالباً ً شعرش به نام آنان اشاره کرده است. او با حافظ نیز معاصر بوده است و احتمال دارد که از او تأثیر پذیرفته باشد. او همچنین از همام تبریزى نیز بى‌تأثیر نبوده است. برخى تذکره‌ها، شیخ عبدالله شطارى، مؤسس شطاریه را از شاگردان و جانشینان او مى‌دانند که مغربى وى را به هند فرستاد.

    مغربى دارى اشعار فارسى و عربى است که قسمت فارسى اشعارش، چند بار به چاپ رسیده است. اشعارش در ذکر معانى عرفانى، خاصه بیان وحدت وجود است. در محل دفن وى نیز اختلاف وجود دارد. بعضى مرقد او را در محله سرخاب تبریز و برخى در اصطهبانات فارس مى‌دانند. به تشخیص «ریحانة الأدب»، ملا محمدشریف مغربى مذکور در «سفینة الشعراء»، همان ملا محمدشیرین مغربى است.

    وفات

    او در 809ق، در سرخاب تبریز درگذشت و در حظیره بابافرید به خاک سپرده شد.

    آثار

    1. مرآة العارفین یا اسرار فاتحه در تفسیر سوره فاتحةالکتاب؛
    2. درر الفرید فی معرفة التوحید، در سه فصل توحید، افعال و صفات خداوند؛
    3. جام جهان‌نما، در علم توحید و مراتب وجود که احمد بن موسى رشتى بر آن شرح نوشته است؛
    4. نزهة الساسانیة؛
    5. دیوان شعر، شامل اشعار فارسى، عربى و ترکى که نسخه‌هاى کهن آن شامل «فهلویات مغربى» نیز بوده است.

    منابع مقاله

    1. میرعابدینی، ابوطالب، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378
    2. پایگاه اطلاع‌رسانى آفتاب، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.
    3. پایگاه اطلاع‌رسانى معرفت www.basiralishaah.blogfa.com، یک‌شنبه 12 تیرماه 1390ش.

    وابسته‌ها