ثابت بن قره: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
     
    (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR03181.jpg|بندانگشتی|ثابت بن قره]]
    [[پرونده:NUR03181.jpg|بندانگشتی|ثابت بن قره]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|ثابت بن قره
    ! نام!! data-type="authorName" |ثابت بن قره
    |-
    |-
    |نام‎های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| ابن قره الحرانی
    | data-type="authorOtherNames" | ابن قره الحرانی


    حرانی، ثابت بن قره
    حرانی، ثابت بن قره
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |قره
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |21 ماه صفر سال 211ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |منطقه حران ترکیه
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|288 ق
    | data-type="authorDeathDate" |28 صفر سال 288ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[الذخيرة في علم الطب]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف  
    |کد مؤلف  
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE03181AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE03181AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    '''أبوالحسن ثابت بن قرة بن مروان بن ثابت بن كرايا بن ابراهيم بن كرايا بن مارينوس حرانى''' مشهور به صابى، از فيلسوفان و مترجمان بزرگ دوره‌ى عباسى، در پنج شنبه 21 ماه صفر سال 211ق، در منطقه حران، ديده به جهان گشود.
    '''أبوالحسن ثابت بن قرة بن مروان بن ثابت بن كرايا بن ابراهیم بن كرايا بن مارينوس حرانى''' (211-288ق)، مشهور به صابى، پزشک و فيلسوف و ریاضی‌دان، موسیقی‌دان، از بزرگترین مترجمان زبان یونانی و سریانی دوره‌ى عباسى،  


    == ولادت ==
    در پنج شنبه 21 ماه صفر سال 211ق، در منطقه حران، ديده به جهان گشود.
    == تحصیلات ==
    [[پرونده:NURk3181..jpg|بندانگشتی|ترجمه  اثر آپولونیوس  در هندسه مخروطی توسط ثابت بن قروه|250px]]
    او در ابتداء در زادگاهش به پيشه صرافى اشتغال داشت، ولى پس از مدتى به بغداد رفته و با پيوستن به حلقه درسى محمّد بن موسى كه از ديار روم بازگشته بود، به تحصيل علوم همت گماشت، به گونه‌اى كه در علوم طبيعى- خصوصاً طب و نجوم- سرآمد هم‌روزگاران خود شد.
    او در ابتداء در زادگاهش به پيشه صرافى اشتغال داشت، ولى پس از مدتى به بغداد رفته و با پيوستن به حلقه درسى محمّد بن موسى كه از ديار روم بازگشته بود، به تحصيل علوم همت گماشت، به گونه‌اى كه در علوم طبيعى- خصوصاً طب و نجوم- سرآمد هم‌روزگاران خود شد.


    وى به زبان‌هاى يونانى و سريانى مسلط بوده و از اين رو بسيارى از آثار يونانيان- خصوصاً [[جالینوس]] - را پس از جمع‌آورى، به عربى ترجمه نموده است كه از آن جمله مى‌توان به جمع‌آورى كتاب سوء مزاج مختلف [[جالینوس]] و يا كتاب أدويه مفرده [[جالینوس]] اشاره كرد.
    وى به زبان‌هاى يونانى و سريانى مسلط بوده و از اين رو بسيارى از آثار يونانيان- خصوصاً [[جالینوس]] - را پس از جمع‌آورى، به عربى ترجمه نموده است كه از آن جمله مى‌توان به جمع‌آورى كتاب سوء مزاج مختلف [[جالینوس]] و يا كتاب أدويه مفرده [[جالینوس]] اشاره كرد.


    وى صابى مذهب بوده، هر چند به سبب پاره‌اى از انديشه‌هاى انحرافى‌اش از سوى هم‌كيشانش طرد شد و اين باعث شد تا وى مدتى در ظاهر اظهار توبه و پشيمانى كند ولى گويا اين پشيمانى‌ها تنها زبانى بوده، از اين رو رديه‌هايى بر انديشه‌هاى انحرافى او از سوى علماى اسلامى تأليف شد.
    وى صابى مذهب بوده، هر چند به سبب پاره‌اى از انديشه‌هاى انحرافى‌اش از سوى هم‌كيشانش طرد شد و اين باعث شد تا وى مدتى در ظاهر اظهار توبه و پشيمانى كند، ولى گويا اين پشيمانى‌ها تنها زبانى بوده، از اين رو رديه‌هايى بر انديشه‌هاى انحرافى او از سوى علماى اسلامى تأليف شد.


    از شاگردان او مى‌توان به عيسى بن أسيد نصرانى اشاره كرد كه نزد ثابت ارج و قرب ويژه‌اى داشت. همچنين از ابن يوسف معروف به ابن أبى الثناء به عنوان شاگرد او در فلسفه و طب ياد شده است.
    از شاگردان او مى‌توان به عيسى بن أسيد نصرانى اشاره كرد كه نزد ثابت ارج و قرب ويژه‌اى داشت. همچنين از ابن يوسف معروف به ابن أبى الثناء به عنوان شاگرد او در فلسفه و طب ياد شده است.
    خط ۴۵: خط ۵۰:
    == جايگاه علمى ==
    == جايگاه علمى ==


    وى در دربار عباسيان- خصوصاً معتضد عباسى- جايگاه ارزنده‌اى داشته است، به گونه‌اى كه در دربار معتضد منصب منجمى به او اعطاء شده بود.


    وى در دربار عباسيان- خصوصاً معتضد عباسى- جايگاه ارزنده‌اى داشته است، به گونه‌اى كه در دربار معتضد منصب منجمى به او اعطاء شده بود.
    بیشترین شهرت ثابت بن قره به واسطه طرح نظریه «حرکت نوسانی اعتدالین» است که برای توضیح این حرکت، فلک تازه‌ای بر هشت فلک نجوم بطلمیوس افزود و منجمان پس از او نیز این نظریه را پذیرفتند.


    ابن ابى اصبيعه درباره او مى‌نويسد: «كسى در روزگار ثابت بن قره در طب و فلسفه هم شأن او نبود».
    ابن ابى اصبيعه درباره او مى‌نويسد: «كسى در روزگار ثابت بن قره در طب و فلسفه هم شأن او نبود».


    == آثار علمى او ==
    این دانشمند نقش مهمی را در پر بار کردن فرهنگ اسلامی از طریق ترجمه آثار یونانی و سریانی به زبان عربی داشت. وی آثار جاودانی در طب، فلسفه و نجوم از خود برجا گذاشته است و نوشته‌های او در رشته ریاضی، تأثیر بسیار زیادی در دانشمندان مسلمان داشته و علاوه بر مسلمین، نظریات علمی او در سراسر قرون وسطی در مغرب زمین شنیده می‌شد.


    == وفات ==


    تعداد آثار وى را بيش از صد اثر بر شمرده‌اند كه بيشتر آن‌ها در فلسفه و علوم طبيعى است. برخى از آثار او عبارت است از:
    وى در 28 صفر سال 288ق در حالى كه 77 سال داشت، در بغداد درگذشت.
     
    1. «المسائل الطبيۀ»؛


    2. «كتاب فى النبض»؛
    == آثار  ==


    3. «كتاب وجع المفاصل والنقرس»؛
    تعداد آثار وى را بيش از صد اثر بر شمرده‌اند كه بيشتر آن‌ها در فلسفه و علوم طبيعى است. برخى از آثار او عبارت است از:


    4. «جوامع كتاب باريمينياس»؛
    {{ستون-شروع|2}}
     
    # «المسائل الطبيۀ»؛
    5. «جوامع كتاب أنالوطيقا الأولى»؛
    # «كتاب فى النبض»؛
     
    # «كتاب وجع المفاصل والنقرس»؛
    6. «اختصار المنطق»؛
    # «جوامع كتاب باريمينياس»؛
     
    # «جوامع كتاب أنالوطيقا الأولى»؛
    7. «كتاب فى مراتب العلوم»؛
    # «اختصار المنطق»؛
     
    # «كتاب فى مراتب العلوم»؛
    8. «كتاب أصناف الأمراض»؛
    # «كتاب أصناف الأمراض»؛
     
    # «كتاب فى الأعداد المتحابة»؛
    9. «كتاب فى الأعداد المتحابة»؛
    # «كتاب فى الشكل القطاع»؛
     
    # «كتاب فى حالة الفلك»؛
    10. «كتاب فى الشكل القطاع»؛
    # «كتاب القرسطيون»؛
     
    # «كتاب فى الهيئة»؛
    11. «كتاب فى حالة الفلك»؛
    # «كتاب فى الأخلاق»؛
     
    # «كتاب تسهيل المجسطى»؛
    12. «كتاب القرسطيون»؛
    # «كتاب فى تدبير الأمراض الحادة»؛
     
    # «رسالة فى الجدرى والحصبة»؛
    13. «كتاب فى الهيئة»؛
    # «كتاب فى مقدمات أقليدس»؛
     
    # «مقالة فى وجع المفاصل»؛
    14. «كتاب فى الأخلاق»؛
    # «كتاب فى تدبير الصحة»؛
     
    # «تركيب الأفلاك»؛
    15. «كتاب تسهيل المجسطى»؛
    # «مسائل فى الموسيقى»؛
     
    # «طبائع الكواكب»؛
    16. «كتاب فى تدبير الأمراض الحادة»؛
    # «علة الكسوف و الخسوف»؛
     
    # «كتاب الهندسة»؛
    17. «رسالة فى الجدرى والحصبة»؛
    # «كتاب تشريح الرحم»؛
     
    {{پایان}}
    18. «كتاب فى مقدمات أقليدس»؛
     
    19. «مقالة فى وجع المفاصل»؛
     
    20. «كتاب فى تدبير الصحة»؛
     
    21. «تركيب الأفلاك»؛
     
    22. «مسائل فى الموسيقى»؛
     
    23. «طبائع الكواكب»؛
     
    24. «علة الكسوف و الخسوف»؛
     
    25. «كتاب الهندسة»؛
     
    26. «كتاب تشريح الرحم»؛


    البته از انبوه اين آثار- جز نقل اقوالى در آثار ديگران- اكنون چيزى به دست ما نرسيده است.
    البته از انبوه اين آثار- جز نقل اقوالى در آثار ديگران- اكنون چيزى به دست ما نرسيده است.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == وفات ==
    وى در سال 288ق در حالى كه 77 سال داشت، در بغداد درگذشت.
    ==وابسته‌ها==
    [[الذخیرة في علم الطب]]  
    [[الذخیرة في علم الطب]]  


    [[الذخیره (تذکره ثابت بن قره)]]  
    [[الذخیره (تذکره ثابت بن قره)]]  


    [[الـذخيره في علم الطب]]  
    [[سه رساله از ثابت بن قره (ساعت‌های آفتابی، حرکت خورشید و ماه، چهارده وجهی محاط در کره)]]  
     


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مترجمان]]
    [[رده:ریاضیدانان]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۶

    ثابت بن قره
    نام ثابت بن قره
    نام‎های دیگر ابن قره الحرانی

    حرانی، ثابت بن قره

    نام پدر قره
    متولد 21 ماه صفر سال 211ق
    محل تولد منطقه حران ترکیه
    رحلت 28 صفر سال 288ق
    اساتید
    برخی آثار الذخيرة في علم الطب
    کد مؤلف AUTHORCODE03181AUTHORCODE

    أبوالحسن ثابت بن قرة بن مروان بن ثابت بن كرايا بن ابراهیم بن كرايا بن مارينوس حرانى (211-288ق)، مشهور به صابى، پزشک و فيلسوف و ریاضی‌دان، موسیقی‌دان، از بزرگترین مترجمان زبان یونانی و سریانی دوره‌ى عباسى،

    ولادت

    در پنج شنبه 21 ماه صفر سال 211ق، در منطقه حران، ديده به جهان گشود.

    تحصیلات

    ترجمه اثر آپولونیوس در هندسه مخروطی توسط ثابت بن قروه

    او در ابتداء در زادگاهش به پيشه صرافى اشتغال داشت، ولى پس از مدتى به بغداد رفته و با پيوستن به حلقه درسى محمّد بن موسى كه از ديار روم بازگشته بود، به تحصيل علوم همت گماشت، به گونه‌اى كه در علوم طبيعى- خصوصاً طب و نجوم- سرآمد هم‌روزگاران خود شد.

    وى به زبان‌هاى يونانى و سريانى مسلط بوده و از اين رو بسيارى از آثار يونانيان- خصوصاً جالینوس - را پس از جمع‌آورى، به عربى ترجمه نموده است كه از آن جمله مى‌توان به جمع‌آورى كتاب سوء مزاج مختلف جالینوس و يا كتاب أدويه مفرده جالینوس اشاره كرد.

    وى صابى مذهب بوده، هر چند به سبب پاره‌اى از انديشه‌هاى انحرافى‌اش از سوى هم‌كيشانش طرد شد و اين باعث شد تا وى مدتى در ظاهر اظهار توبه و پشيمانى كند، ولى گويا اين پشيمانى‌ها تنها زبانى بوده، از اين رو رديه‌هايى بر انديشه‌هاى انحرافى او از سوى علماى اسلامى تأليف شد.

    از شاگردان او مى‌توان به عيسى بن أسيد نصرانى اشاره كرد كه نزد ثابت ارج و قرب ويژه‌اى داشت. همچنين از ابن يوسف معروف به ابن أبى الثناء به عنوان شاگرد او در فلسفه و طب ياد شده است.

    جايگاه علمى

    وى در دربار عباسيان- خصوصاً معتضد عباسى- جايگاه ارزنده‌اى داشته است، به گونه‌اى كه در دربار معتضد منصب منجمى به او اعطاء شده بود.

    بیشترین شهرت ثابت بن قره به واسطه طرح نظریه «حرکت نوسانی اعتدالین» است که برای توضیح این حرکت، فلک تازه‌ای بر هشت فلک نجوم بطلمیوس افزود و منجمان پس از او نیز این نظریه را پذیرفتند.

    ابن ابى اصبيعه درباره او مى‌نويسد: «كسى در روزگار ثابت بن قره در طب و فلسفه هم شأن او نبود».

    این دانشمند نقش مهمی را در پر بار کردن فرهنگ اسلامی از طریق ترجمه آثار یونانی و سریانی به زبان عربی داشت. وی آثار جاودانی در طب، فلسفه و نجوم از خود برجا گذاشته است و نوشته‌های او در رشته ریاضی، تأثیر بسیار زیادی در دانشمندان مسلمان داشته و علاوه بر مسلمین، نظریات علمی او در سراسر قرون وسطی در مغرب زمین شنیده می‌شد.

    وفات

    وى در 28 صفر سال 288ق در حالى كه 77 سال داشت، در بغداد درگذشت.

    آثار

    تعداد آثار وى را بيش از صد اثر بر شمرده‌اند كه بيشتر آن‌ها در فلسفه و علوم طبيعى است. برخى از آثار او عبارت است از:

    1. «المسائل الطبيۀ»؛
    2. «كتاب فى النبض»؛
    3. «كتاب وجع المفاصل والنقرس»؛
    4. «جوامع كتاب باريمينياس»؛
    5. «جوامع كتاب أنالوطيقا الأولى»؛
    6. «اختصار المنطق»؛
    7. «كتاب فى مراتب العلوم»؛
    8. «كتاب أصناف الأمراض»؛
    9. «كتاب فى الأعداد المتحابة»؛
    10. «كتاب فى الشكل القطاع»؛
    11. «كتاب فى حالة الفلك»؛
    12. «كتاب القرسطيون»؛
    13. «كتاب فى الهيئة»؛
    14. «كتاب فى الأخلاق»؛
    15. «كتاب تسهيل المجسطى»؛
    16. «كتاب فى تدبير الأمراض الحادة»؛
    17. «رسالة فى الجدرى والحصبة»؛
    18. «كتاب فى مقدمات أقليدس»؛
    19. «مقالة فى وجع المفاصل»؛
    20. «كتاب فى تدبير الصحة»؛
    21. «تركيب الأفلاك»؛
    22. «مسائل فى الموسيقى»؛
    23. «طبائع الكواكب»؛
    24. «علة الكسوف و الخسوف»؛
    25. «كتاب الهندسة»؛
    26. «كتاب تشريح الرحم»؛

    البته از انبوه اين آثار- جز نقل اقوالى در آثار ديگران- اكنون چيزى به دست ما نرسيده است.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=ثابت_بن_قره&oldid=720801»