آملی، هاشم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '{{وابسته‌ها}}' به '{{وابسته‌ها}} ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'آملی (ابهام زدایی)' به 'آملی (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۶۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00209.jpg|بندانگشتی|آملی، هاشم]] | [[پرونده:NUR00209.jpg|بندانگشتی|آملی، هاشم]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |آملی، هاشم | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | آیت‌الله آملی | ||
نجفی آملی، میرزا هاشم | نجفی آملی، میرزا هاشم | ||
آملی، آغا میرزا هاشم | آملی، آغا میرزا هاشم | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |میرزا محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |1282 ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | در روستاى «پَردمه» لاریجان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |۷ اسفند ۱۳۷۱ ش یا ۴رمضان ۱۴۱۳ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسین نائینی، ابوالحسن شعرانی | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[مجمع الأفکار و مطرح الأنظار]] | ||
[[منتهی الأفکار]] | [[منتهی الأفکار]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00209AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|آملی (ابهام‌زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|لاریجانی (ابهام زدایی)}} | |||
'''میرزا هاشم آملى''' (1282-1371ش)، فقیه، اصولی، محقق، مجتهد، از عالمان و مدرسان حوزه علمیه قم | |||
==ولادت == | |||
در سال 1322 هجرى قمرى در در روستاى «پَردمه» لاریجان در هفتاد کیلومتری شهر آمل دیده به جهان گشود. | |||
== | ==تحصیلات == | ||
تحصیلات مقدماتى را در آمل از جناب ثقةالاسلام آقا شیخ احمد آملى و حجت‌الاسلام آقا سید تاج فرا گرفت. در آستانۀ سال 1335 هجرى قمرى، كه سیزده بهار از عمر شریف ایشان گذشته بود، به تشویق و ترغیب یكى از بستگان، زادگاه خود را به عزم تحصیل در تهران ترك گفت. در بدو ورود به تهران مورد توجه مرحوم مدرس كه آن زمان متولى مدرسۀ عالى سپهسالار (مدرسۀ عالى شهید مطهرى) بود واقع گردید. | |||
در اقامت ده سالۀ خود در این مركز علمى، پس از فراگیرى شرح لمعه و قوانین، توانست، سطوح عالى را از اساتید برجستۀ وقت فرا گیرد. در فلسفه و اشارات و اسفار و الهیات در حوزۀ درس مرحوم میرزا طاهر تنكابنى و میرزا ید الله | در اقامت ده سالۀ خود در این مركز علمى، پس از فراگیرى شرح لمعه و قوانین، توانست، سطوح عالى را از اساتید برجستۀ وقت فرا گیرد. در فلسفه و اشارات و اسفار و الهیات در حوزۀ درس مرحوم میرزا طاهر تنكابنى و میرزا ید الله نظرپاک، و در دروس دیگر از محضر مرحوم میرزا محمدرضا فقیه لاریجانى و سید محمد تنكابنى و حجت‌الاسلام آقا شیخ حسین آملى و حاج شیخ على لواسانى و میرزا عبدالله غروى بهره‌هاى وافر برد. | ||
==عزیمت به قم== | ==عزیمت به قم== | ||
در سال 1345 هجرى قمرى، | در سال 1345 هجرى قمرى، برای تكمیل معلومات رهسپار حوزۀ علمیّۀ قم شد. در همین ایام با استقرار مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالكریم حایرى یزدى حوزۀ علمیّۀ قم جان تازه‌اى به خود گرفته بود. ایشان با اشتیاق خاصى در حوزۀ درس اساتید برجستۀ قم حاضر شده و از خرمن دانش آن بزرگواران خوشه‌هاى علمى فراوانى چید. آیت‌الله میرزا هاشم آملى در مدت اقامت در قم توانستند، از محضر درس آیات عظام، حایرى یزدى، حجت، یثربى، كاشانى و شاه‌آبادى بهره‌مند گردند. | ||
==هجرت به نجف== | ==هجرت به نجف== | ||
در سال 1351 هجرى قمرى، بعد از سپرى شدن اقامت 5 ساله و تحصیل و تدریس مداوم در حوزۀ علمیّۀ قم، با اخذ درجۀ اجتهاد از آیت‌الله حائرى یزدى و آیت‌الله حجت، جهت ادامۀ تحصیل و درك محضر اساتید نجف، به آن دیار هجرت كرده و در جوار مولاى متقیان امیر مؤمنان على علیه‌السلام اقامت گزیدند. | در سال 1351 هجرى قمرى، بعد از سپرى شدن اقامت 5 ساله و تحصیل و تدریس مداوم در حوزۀ علمیّۀ قم، با اخذ درجۀ اجتهاد از آیت‌الله حائرى یزدى و آیت‌الله حجت، جهت ادامۀ تحصیل و درك محضر اساتید نجف، به آن دیار هجرت كرده و در جوار مولاى متقیان امیر مؤمنان على علیه‌السلام اقامت گزیدند. | ||
این دوره از حیات علمى معظم له تأثیر فراوانى در شكل گیرى درجات معنوى و روحانى ایشان داشت. آیت‌الله آملى در دورۀ اقامت 30 سالۀ خود در حوزۀ بزرگ نجف توانست از محفل درس آیات عظام حاج میرزا حسین نائینى، حاج شیخ | این دوره از حیات علمى معظم له تأثیر فراوانى در شكل گیرى درجات معنوى و روحانى ایشان داشت. آیت‌الله آملى در دورۀ اقامت 30 سالۀ خود در حوزۀ بزرگ نجف توانست از محفل درس آیات عظام حاج میرزا حسین نائینى، حاج شیخ ضیاءالدین عراقى و حاج سید ابوالحسن اصفهانى استفاده برده و به مراتب عالى‌ترى از تقوا و دانش دست یابد. | ||
==بازگشت به ایران== | ==بازگشت به ایران== | ||
ایشان بعد از 30 سال تحقیق و تدریس در دانشگاه بزرگ جهان تشیع «نجف اشرف» در سال 1381 هجرى قمرى به دعوت جمعى از اساتید و فضلاى حوزۀ علمیّۀ قم به ایران بازگشت و در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه | ایشان بعد از 30 سال تحقیق و تدریس در دانشگاه بزرگ جهان تشیع «نجف اشرف» در سال 1381 هجرى قمرى به دعوت جمعى از اساتید و فضلاى حوزۀ علمیّۀ قم به ایران بازگشت و در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در شهر قم به تدریس فقه و اصول پرداخت. در همین فرصت عدۀ زیادى از محققین حوزه به شركت در درس ایشان موفق شدند. | ||
در این زمان كه یك سال از ارتحال زعیم بزرگ، مرحوم [[آيت‌الله بروجردی|آیت‌الله بروجردى]] مى‌گذشت، حوزۀ قم بیش از هر زمانى نیازمند فقها و عالمان بزرگ بود. ایشان با تلاش خستگى ناپذیر لحظه‌اى از هدایت و ارشاد باز نایستاد و به مناسبت‌هاى مختلف به اشاعۀ فقه و فقاهت شیعه پرداخته و ادامۀ این راه و تخصصى كردن این رشته را زیاد سفارش مى‌فرمودند. | در این زمان كه یك سال از ارتحال زعیم بزرگ، مرحوم [[آيت‌الله بروجردی|آیت‌الله بروجردى]] مى‌گذشت، حوزۀ قم بیش از هر زمانى نیازمند فقها و عالمان بزرگ بود. ایشان با تلاش خستگى ناپذیر لحظه‌اى از هدایت و ارشاد باز نایستاد و به مناسبت‌هاى مختلف به اشاعۀ فقه و فقاهت شیعه پرداخته و ادامۀ این راه و تخصصى كردن این رشته را زیاد سفارش مى‌فرمودند. | ||
آیت‌الله آملى به تربیت فقیه و تدریس فقه ارزش فوق‌العاده نهاده و از مدتى قبل در این فكر بودند كه مدرسه‌اى برای تربیت فقیه تأسیس كنند. یعنى آن گروه از جوانان مستعد و با ذوق را كه مدتى در فقه و اصول كار كرده‌اند در اختیار گرفته و با تأمین زندگى آنان، آنها را در مسیر فقاهت قرار دهند. حتى از روز نخست كه مدرسه‌اى در خیابان بیمارستان فاطمى به نام مدرسۀ ولى عصر عجل‌الله‌تعالى‌فرجه را تأسیس كردند، تصمیم بر این داشتند كه این مدرسه را به این واحد اختصاص داده و دارالفقاهة تشكیل دهند. | |||
آیت‌الله آملى به تربیت فقیه و تدریس فقه ارزش | |||
==ویژگیهاى اخلاقى== | ==ویژگیهاى اخلاقى== | ||
آیت‌الله میرزا هاشم آملى از خصایص والاى انسانى برخوردار و متخلق به اخلاق الهى بود. ایشان در رفتار و گفتار به انبیاء و ائمۀ اطهار | آیت‌الله میرزا هاشم آملى از خصایص والاى انسانى برخوردار و متخلق به اخلاق الهى بود. ایشان در رفتار و گفتار به انبیاء و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام اقتدا مى‌كرد. او خوش بیان، خوش برخورد و خوش اخلاق بود. از تجمل پرستى و مظاهر بزرگ‌نمایى سخت بیزار و متنفر بود و با طلاب جوان همان گونه برخورد مى‌كرد كه با بزرگان بود و به همین دلیل در دل مؤمنان جاى گرفته بود. | ||
در خانه‌اش همیشه به روى همگان باز بود. در سرما و گرما پیاده جهت تدریس از منزل به مسجد اعظم مى‌رفتند. | در خانه‌اش همیشه به روى همگان باز بود. در سرما و گرما پیاده جهت تدریس از منزل به مسجد اعظم مى‌رفتند. غالباً كارهاى دفترشان را خود انجام داده و حتى در بسیارى از مواقع خود شخصا به تلفن جواب مى‌دادند. دوست داشتند زندگى ایشان در گمنامى و خارج از هیاهوى دنیاى مادى سپرى شود. | ||
==عشق به اهل‌بیت | ==عشق به اهل‌بیت علیهم‌السلام== | ||
آیت‌الله میرزا هاشم آملى به اهل‌بیت عصمت و طهارت | آیت‌الله میرزا هاشم آملى به اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام بسیار علاقه‌مند بود و به آنها عشق مى‌ورزید. كمتر مواقعى بود كه نام مقدس آنان را بشنوند و اشكشان جارى نشود به خصوص هر وقت نام مقدس حضرت على علیه‌السّلام را مى‌آوردند اشك در دیدگانش حلقه مى‌زد. | ||
هرگاه از خواب بر مى‌خواستند به شوق زیارت | هرگاه از خواب بر مى‌خواستند به شوق زیارت امیرالمؤمنین على علیه‌السّلام و به یاد روزهاى خوش اقامت در جوار مرقد مطهرش بر حضرت درود فرستاده و مى‌فرمودند: «السلام علیك یا أمیر المؤمنین و رحمةالله و بركاته». | ||
شور و عشق معظم له به سرور شهیدان امام حسین | شور و عشق معظم له به سرور شهیدان امام حسین علیه‌السّلام غیر قابل توصیف بود. مجلس عزایى كه ایشان در ده شب اول ماه محرم در مسجد اعظم بر پا می‌كردند زبانزد همگان بود. ایشان برای سادات احترام خاصى قائل بودند و در مجالس با تمام قد به پاى آنها بر مى‌خاستند. (مجلۀ نور علم دورۀ پنجم شمارۀ پنجم) | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
گروهى از آیات و حجج اسلام از شاگردان مجرب و برجستۀ ایشان به شمار مى‌آیند از جمله: | گروهى از آیات و حجج اسلام از شاگردان مجرب و برجستۀ ایشان به شمار مى‌آیند از جمله: | ||
# آیت‌الله سید جعفر كریمى | # آیت‌الله سید جعفر كریمى | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۵: | ||
# [[محفوظی، عباس|آیت‌الله حاج شیخ عباس محفوظى]] | # [[محفوظی، عباس|آیت‌الله حاج شیخ عباس محفوظى]] | ||
== | ==رحلت== | ||
در تاریخ هفتم اسفند ماه سال 1371 هجرى شمسى، برابر با چهارم رمضان 1413 هجرى قمرى، روح بلند عالم بزرگ و روحانى خدمتگذار و دانش‌پرور، مرحوم آیت‌الله آقاى حاج میرزا هاشم آملى - قدس‌سره - شخصیتى كه بیش از نیم قرن در سنگر علم و دانش درس خوانده و تدریس كرده و شاگرد پرورش داده بود، به ملكوت اعلى پیوست. پیكر پاک آن فقیه نامدار از مسجد امام حسن عسکرى علیه‌السّلام قم در میان اندوه فراوان مردم تشییع شده و در حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها به خاک سپرده شد. | |||
==آثار== | |||
از جملۀ آثار ایشان كه به رشتۀ تحریر درآمده و به طبع رسیده عبارت است از: | از جملۀ آثار ایشان كه به رشتۀ تحریر درآمده و به طبع رسیده عبارت است از: | ||
# کتاب كشف الحقایق، این کتاب تقریر درس بیع و خیارات ایشان است. | # کتاب كشف الحقایق، این کتاب تقریر درس بیع و خیارات ایشان است. | ||
# المعالم المأثورة، در طهارت | # المعالم المأثورة، در طهارت | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۷: | ||
# دوره‌هاى متعدد اصول | # دوره‌هاى متعدد اصول | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
{{اصول فقه}} | |||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[مجمع الأفکار و مطرح الأنظار]] | |||
[[ | [[المعالم المأثورة]] | ||
[[ | [[تقریرات الأصول (آملی، میرزا هاشم)]] | ||
[[ | [[تحریر الأصول (آملی، هاشم)]] | ||
[[ | [[الاجتهاد و التقلید (آملی، میرزا هاشم)]] | ||
[[ | [[بدائع الأفكار في الأصول (عراقی)]] | ||
[[ | [[المحاضرات فی فقه الرهن]] | ||
[[منتهی الأفکار]] | [[منتهی الأفکار]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:شاگردان آیت‌الله حائرى یزدى]] | |||
[[رده:شاگردان آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی]] | |||
[[رده:درگذشتگان 1371]] | |||
[[رده:شاگردان آیت‌الله محمدعلى شاه‌آبادى]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۶
| نام | آملی، هاشم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | آیت‌الله آملی
نجفی آملی، میرزا هاشم آملی، آغا میرزا هاشم |
| نام پدر | میرزا محمد |
| متولد | 1282 ش |
| محل تولد | در روستاى «پَردمه» لاریجان |
| رحلت | ۷ اسفند ۱۳۷۱ ش یا ۴رمضان ۱۴۱۳ق |
| اساتید | آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسین نائینی، ابوالحسن شعرانی |
| برخی آثار | مجمع الأفکار و مطرح الأنظار |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00209AUTHORCODE |
میرزا هاشم آملى (1282-1371ش)، فقیه، اصولی، محقق، مجتهد، از عالمان و مدرسان حوزه علمیه قم
ولادت
در سال 1322 هجرى قمرى در در روستاى «پَردمه» لاریجان در هفتاد کیلومتری شهر آمل دیده به جهان گشود.
تحصیلات
تحصیلات مقدماتى را در آمل از جناب ثقةالاسلام آقا شیخ احمد آملى و حجت‌الاسلام آقا سید تاج فرا گرفت. در آستانۀ سال 1335 هجرى قمرى، كه سیزده بهار از عمر شریف ایشان گذشته بود، به تشویق و ترغیب یكى از بستگان، زادگاه خود را به عزم تحصیل در تهران ترك گفت. در بدو ورود به تهران مورد توجه مرحوم مدرس كه آن زمان متولى مدرسۀ عالى سپهسالار (مدرسۀ عالى شهید مطهرى) بود واقع گردید.
در اقامت ده سالۀ خود در این مركز علمى، پس از فراگیرى شرح لمعه و قوانین، توانست، سطوح عالى را از اساتید برجستۀ وقت فرا گیرد. در فلسفه و اشارات و اسفار و الهیات در حوزۀ درس مرحوم میرزا طاهر تنكابنى و میرزا ید الله نظرپاک، و در دروس دیگر از محضر مرحوم میرزا محمدرضا فقیه لاریجانى و سید محمد تنكابنى و حجت‌الاسلام آقا شیخ حسین آملى و حاج شیخ على لواسانى و میرزا عبدالله غروى بهره‌هاى وافر برد.
عزیمت به قم
در سال 1345 هجرى قمرى، برای تكمیل معلومات رهسپار حوزۀ علمیّۀ قم شد. در همین ایام با استقرار مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالكریم حایرى یزدى حوزۀ علمیّۀ قم جان تازه‌اى به خود گرفته بود. ایشان با اشتیاق خاصى در حوزۀ درس اساتید برجستۀ قم حاضر شده و از خرمن دانش آن بزرگواران خوشه‌هاى علمى فراوانى چید. آیت‌الله میرزا هاشم آملى در مدت اقامت در قم توانستند، از محضر درس آیات عظام، حایرى یزدى، حجت، یثربى، كاشانى و شاه‌آبادى بهره‌مند گردند.
هجرت به نجف
در سال 1351 هجرى قمرى، بعد از سپرى شدن اقامت 5 ساله و تحصیل و تدریس مداوم در حوزۀ علمیّۀ قم، با اخذ درجۀ اجتهاد از آیت‌الله حائرى یزدى و آیت‌الله حجت، جهت ادامۀ تحصیل و درك محضر اساتید نجف، به آن دیار هجرت كرده و در جوار مولاى متقیان امیر مؤمنان على علیه‌السلام اقامت گزیدند.
این دوره از حیات علمى معظم له تأثیر فراوانى در شكل گیرى درجات معنوى و روحانى ایشان داشت. آیت‌الله آملى در دورۀ اقامت 30 سالۀ خود در حوزۀ بزرگ نجف توانست از محفل درس آیات عظام حاج میرزا حسین نائینى، حاج شیخ ضیاءالدین عراقى و حاج سید ابوالحسن اصفهانى استفاده برده و به مراتب عالى‌ترى از تقوا و دانش دست یابد.
بازگشت به ایران
ایشان بعد از 30 سال تحقیق و تدریس در دانشگاه بزرگ جهان تشیع «نجف اشرف» در سال 1381 هجرى قمرى به دعوت جمعى از اساتید و فضلاى حوزۀ علمیّۀ قم به ایران بازگشت و در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در شهر قم به تدریس فقه و اصول پرداخت. در همین فرصت عدۀ زیادى از محققین حوزه به شركت در درس ایشان موفق شدند.
در این زمان كه یك سال از ارتحال زعیم بزرگ، مرحوم آیت‌الله بروجردى مى‌گذشت، حوزۀ قم بیش از هر زمانى نیازمند فقها و عالمان بزرگ بود. ایشان با تلاش خستگى ناپذیر لحظه‌اى از هدایت و ارشاد باز نایستاد و به مناسبت‌هاى مختلف به اشاعۀ فقه و فقاهت شیعه پرداخته و ادامۀ این راه و تخصصى كردن این رشته را زیاد سفارش مى‌فرمودند. آیت‌الله آملى به تربیت فقیه و تدریس فقه ارزش فوق‌العاده نهاده و از مدتى قبل در این فكر بودند كه مدرسه‌اى برای تربیت فقیه تأسیس كنند. یعنى آن گروه از جوانان مستعد و با ذوق را كه مدتى در فقه و اصول كار كرده‌اند در اختیار گرفته و با تأمین زندگى آنان، آنها را در مسیر فقاهت قرار دهند. حتى از روز نخست كه مدرسه‌اى در خیابان بیمارستان فاطمى به نام مدرسۀ ولى عصر عجل‌الله‌تعالى‌فرجه را تأسیس كردند، تصمیم بر این داشتند كه این مدرسه را به این واحد اختصاص داده و دارالفقاهة تشكیل دهند.
ویژگیهاى اخلاقى
آیت‌الله میرزا هاشم آملى از خصایص والاى انسانى برخوردار و متخلق به اخلاق الهى بود. ایشان در رفتار و گفتار به انبیاء و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام اقتدا مى‌كرد. او خوش بیان، خوش برخورد و خوش اخلاق بود. از تجمل پرستى و مظاهر بزرگ‌نمایى سخت بیزار و متنفر بود و با طلاب جوان همان گونه برخورد مى‌كرد كه با بزرگان بود و به همین دلیل در دل مؤمنان جاى گرفته بود.
در خانه‌اش همیشه به روى همگان باز بود. در سرما و گرما پیاده جهت تدریس از منزل به مسجد اعظم مى‌رفتند. غالباً كارهاى دفترشان را خود انجام داده و حتى در بسیارى از مواقع خود شخصا به تلفن جواب مى‌دادند. دوست داشتند زندگى ایشان در گمنامى و خارج از هیاهوى دنیاى مادى سپرى شود.
عشق به اهل‌بیت علیهم‌السلام
آیت‌الله میرزا هاشم آملى به اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام بسیار علاقه‌مند بود و به آنها عشق مى‌ورزید. كمتر مواقعى بود كه نام مقدس آنان را بشنوند و اشكشان جارى نشود به خصوص هر وقت نام مقدس حضرت على علیه‌السّلام را مى‌آوردند اشك در دیدگانش حلقه مى‌زد.
هرگاه از خواب بر مى‌خواستند به شوق زیارت امیرالمؤمنین على علیه‌السّلام و به یاد روزهاى خوش اقامت در جوار مرقد مطهرش بر حضرت درود فرستاده و مى‌فرمودند: «السلام علیك یا أمیر المؤمنین و رحمةالله و بركاته».
شور و عشق معظم له به سرور شهیدان امام حسین علیه‌السّلام غیر قابل توصیف بود. مجلس عزایى كه ایشان در ده شب اول ماه محرم در مسجد اعظم بر پا می‌كردند زبانزد همگان بود. ایشان برای سادات احترام خاصى قائل بودند و در مجالس با تمام قد به پاى آنها بر مى‌خاستند. (مجلۀ نور علم دورۀ پنجم شمارۀ پنجم)
شاگردان
گروهى از آیات و حجج اسلام از شاگردان مجرب و برجستۀ ایشان به شمار مى‌آیند از جمله:
- آیت‌الله سید جعفر كریمى
- آیت‌الله عبدالله جوادى آملى
- آیت‌الله حاج شیخ حسن حسن‌زادۀ آملى
- آیت‌الله حاج شیخ محمد محمدى گیلانى
- آیت‌الله سید ابوالفضل موسوى تبریزى
- آیت‌الله حاج شیخ اسماعیل صالحى مازندرانى
- آیت‌الله حاج سید على محقق داماد
- فرزند ایشان، شیخ صادق لاریجانى
- آیت‌الله حاج شیخ عباس محفوظى
رحلت
در تاریخ هفتم اسفند ماه سال 1371 هجرى شمسى، برابر با چهارم رمضان 1413 هجرى قمرى، روح بلند عالم بزرگ و روحانى خدمتگذار و دانش‌پرور، مرحوم آیت‌الله آقاى حاج میرزا هاشم آملى - قدس‌سره - شخصیتى كه بیش از نیم قرن در سنگر علم و دانش درس خوانده و تدریس كرده و شاگرد پرورش داده بود، به ملكوت اعلى پیوست. پیكر پاک آن فقیه نامدار از مسجد امام حسن عسکرى علیه‌السّلام قم در میان اندوه فراوان مردم تشییع شده و در حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها به خاک سپرده شد.
آثار
از جملۀ آثار ایشان كه به رشتۀ تحریر درآمده و به طبع رسیده عبارت است از:
- کتاب كشف الحقایق، این کتاب تقریر درس بیع و خیارات ایشان است.
- المعالم المأثورة، در طهارت
- مجمع الأفكار، دورۀ اصول فقه
- منتهى الأفكار، مباحث الفاظ
- بدایع الأفكار، تقریرات درس خارج اصول آیت‌الله آقا ضیاء عراقى
- کتاب الرهن
- کتاب الإجارة
- کتاب الصوم
- رسالة النبیه
- رساله‌اى در خلل صلوة
- حاشیه‌اى بر التحصیل بهمنیار
- تعلیقه‌اى بر عروة الوثقى
- کتابى از آغاز بیع تا آخر مكاسب
- دورۀ صلوة
- دورۀ مباحث طهارت
- دوره‌هاى متعدد اصول