لاهیجی، محمد بن یحیی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'شبسترى' به 'شبسترى ') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ') |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR05025.jpg|بندانگشتی|لاهیجی، محمد بن یحیی]] | [[پرونده:NUR05025.jpg|بندانگشتی|لاهیجی، محمد بن یحیی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |لاهیجی، محمد بن یحیی | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |یحیی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |840ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |لاهیجان گیلان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |912ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[سید محمد نوربخش]] | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]] | ||
|-class= | |||
|کد | [[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]] | ||
|data-type= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |||
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE05025AUTHORCODE | |||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|لاهیجی (ابهام زدایی)}} | |||
'''شمس‌الدین محمد بن يحيى بن علی لاهیجی نوربخشی''' (ح840 -912ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‌الدین محمد لاهیجی و متخلص به اسيرى و فدایی. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم و بزرگان طريقت نوربخشيه | |||
== ولادت == | |||
از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی تولد او را ۸۴۰ق دانسته‌اند. | |||
== تحصیلات == | |||
اسیری در زادگاه خود مقدمات علوم ظاهری را فرا گرفت و درد «عشق معرفت» در او پیدا شد و در رجب 849ق با یکی از ابدال همان نواحی آشنایی حاصل کرد و به راهنمایی او به خدمت [[سید محمد نوربخش]] که در آن هنگام در روستای شَفت، از نواحی گیلان، اقامت داشت، رسید. | |||
نوربخش او و دو سالک دیگر را که به طلب دیدار شیخ با وی همراه شده بودند، با آغوش باز پذیرفت و گرامی داشت. اسیری روز پس از ورود، به دست نوربخش «توبه» کرد و از او «ذکر خفی» گرفت و پس از مواظبت و ممارست در نوافل، «ذکر چهار ضربی» را فرا گرفت. و در این حال، گاه به خدمت مطبخ و گاه به سامان دادن اصطبل خانقاه او می‌پرداخت و گاه نیز به عنوان «فرّاش آستان» به خدمت او مشغول بود. | |||
او مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. و در این مدت در عالم معرفت و شناخت و شهود عرفانی به تجارب و حقایقی دست یافت. و پیش از آنکه دوران مریدی و خدمت اسیری نزد نوربخش به 16 سال برسد، در سلوک و معرفت به مرتبه‌ای رسیده بود که شیخ دوبار برای او «اجازه‌نامه» نوشت. | |||
وی ظاهراً در 865ق، پس از اخذ سومین «اجازه‌نامه» به قصد ارشاد مریدان، پیر و مراد خود را بدرود گفته است. | |||
اسیری در 16سال ملازمت و خدمت‌نزد نوربخش، احتمالاً گاه‌گاهی به سیر و سفر می‌پرداخته است. چنانکه از ''اشارت'' او در ''اسرار الشهود'' برمی‌آید، ظاهراً در اواخر آن دوران به تبریز سفر کرده، و چند ماه در آن شهر به‌سر برده است. شاید وجود برخی هواخواهان نوربخش در آن خطّه موجب شده بود که وی برای بررسی اوضاع و احوال محل و امکان اقامت در تبریز به آن شهر سفر کند. | |||
پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست، او تقريبا هشت سال آنجا زندگی کرد و خانقاه نوريه را تعمير کرد و در آن برای شاگردانش درس و تدريس می‌نمود. در سال ۸۸۲ ق به قصد زيارت خانه‌ی خدا به مکّه رفت و هنگام برگشت در محلّه‌ی زبيد عده ایاز عرفای يمن ملاقات کرد و يک سال در آنجا ماند و در سال ۸۸۳ق به شيراز برگشت و باقیمانده عمرش را در اين شھر گذراند. | |||
== | == وفات == | ||
او در سال ۹۱۲ق از دنيا رفت و در خانقاهش دفن شد. | |||
== آثار == | |||
# «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛ | |||
# «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛ | |||
# «معاش السالكين»؛ | |||
# «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است. | |||
اثر آفرينان. | == منابع مقاله == | ||
# اثر آفرينان. | |||
# [http://www.noorbakhshia.com/persian/archives/Article/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%8A-%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%AC%D9%8A پایگاه صوفیه امامیه نوربخشیه] | |||
# [https://www.cgie.org.ir/fa/article/239771/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | |||
{{شعر و شاعری}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]] | |||
[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]] | |||
[[ | [[مفاتيح الإعجاز: شرح گلشن راز]] | ||
[[ | [[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]] | ||
[[ | [[دیوان اشعار و رسائل شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی شارح گلشن راز]] | ||
[[أسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]] | [[أسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:تیر (1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۳
| نام | لاهیجی، محمد بن یحیی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | یحیی |
| متولد | 840ق |
| محل تولد | لاهیجان گیلان |
| رحلت | 912ق |
| اساتید | سید محمد نوربخش |
| برخی آثار | مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05025AUTHORCODE |
شمس‌الدین محمد بن يحيى بن علی لاهیجی نوربخشی (ح840 -912ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‌الدین محمد لاهیجی و متخلص به اسيرى و فدایی. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم و بزرگان طريقت نوربخشيه
ولادت
از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی تولد او را ۸۴۰ق دانسته‌اند.
تحصیلات
اسیری در زادگاه خود مقدمات علوم ظاهری را فرا گرفت و درد «عشق معرفت» در او پیدا شد و در رجب 849ق با یکی از ابدال همان نواحی آشنایی حاصل کرد و به راهنمایی او به خدمت سید محمد نوربخش که در آن هنگام در روستای شَفت، از نواحی گیلان، اقامت داشت، رسید.
نوربخش او و دو سالک دیگر را که به طلب دیدار شیخ با وی همراه شده بودند، با آغوش باز پذیرفت و گرامی داشت. اسیری روز پس از ورود، به دست نوربخش «توبه» کرد و از او «ذکر خفی» گرفت و پس از مواظبت و ممارست در نوافل، «ذکر چهار ضربی» را فرا گرفت. و در این حال، گاه به خدمت مطبخ و گاه به سامان دادن اصطبل خانقاه او می‌پرداخت و گاه نیز به عنوان «فرّاش آستان» به خدمت او مشغول بود.
او مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. و در این مدت در عالم معرفت و شناخت و شهود عرفانی به تجارب و حقایقی دست یافت. و پیش از آنکه دوران مریدی و خدمت اسیری نزد نوربخش به 16 سال برسد، در سلوک و معرفت به مرتبه‌ای رسیده بود که شیخ دوبار برای او «اجازه‌نامه» نوشت.
وی ظاهراً در 865ق، پس از اخذ سومین «اجازه‌نامه» به قصد ارشاد مریدان، پیر و مراد خود را بدرود گفته است.
اسیری در 16سال ملازمت و خدمت‌نزد نوربخش، احتمالاً گاه‌گاهی به سیر و سفر می‌پرداخته است. چنانکه از اشارت او در اسرار الشهود برمی‌آید، ظاهراً در اواخر آن دوران به تبریز سفر کرده، و چند ماه در آن شهر به‌سر برده است. شاید وجود برخی هواخواهان نوربخش در آن خطّه موجب شده بود که وی برای بررسی اوضاع و احوال محل و امکان اقامت در تبریز به آن شهر سفر کند.
پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست، او تقريبا هشت سال آنجا زندگی کرد و خانقاه نوريه را تعمير کرد و در آن برای شاگردانش درس و تدريس می‌نمود. در سال ۸۸۲ ق به قصد زيارت خانه‌ی خدا به مکّه رفت و هنگام برگشت در محلّه‌ی زبيد عده ایاز عرفای يمن ملاقات کرد و يک سال در آنجا ماند و در سال ۸۸۳ق به شيراز برگشت و باقیمانده عمرش را در اين شھر گذراند.
وفات
او در سال ۹۱۲ق از دنيا رفت و در خانقاهش دفن شد.
آثار
- «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ شبسترى كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ شبسترى رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛
- «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛
- «معاش السالكين»؛
- «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.